اندازه گیری سرمایه دانش بنیان در صنایع کارخانه ای ایران

حیدری, نرگس; نجارزاده, رضا; حیدری, حسن; یاوری, کاظم

اندازه گیری سرمایه دانش بنیان در صنایع کارخانه ای ایران

نویسندگان

نرگس حیدری ¹

رضا نجارزاده ²

حسن حیدری ³

کاظم یاوری ⁴

¹ دانشجوی دکتری اقتصاد بین‌الملل، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

² دانشیار اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

³ استادیار اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

⁴ استاد اقتصاد، بخش اقتصاد دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

نظر به اهمیت و جایگاه ویژه سرمایههای دانشبنیان در ادبیات اقتصادی مدرن، در تحقیق حاضر، با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی، میزان سرمایه دانشبنیان در صنایع کارخانهای ایران اندازهگیری میشود. جامعه آماری این تحقیق، بنگاههای فعال در بخش صنعت کارخانهای ایران است که در سطح کدهای ISIC دو رقمی قرار دارند و دوره زمانی مورد مطالعه، دادههای مربوط به سال‌های 1381 الی 1397 را میگیرد. نتایج بررسی‌ها، وجود یک فاکتور (عامل) در صنایع کارخانه‌ای کشور را تأیید می‌کنند و نشان می‌دهند که روند کلی انباشت این نوع از سرمایه در صنایع مزبور، مثبت و رو به رشد بوده است. همچنین بررسی‌ها، نشان می‌دهند که انباشت سرمایه دانش‌بنیان در صنایع کارخانه‌ای ما، همچنان در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد و بسیار به نیروی انسانی باسواد متکی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

سرمایه دانش بنیان

صنایع کارخانه ای

تحلیل عاملی اکتشافی

20.1001.1.17356768.1401.22.3.3.2

موضوعات

اقتصاد فناوری، نوآوری

عنوان مقاله English

Measuring the Knowledge-Based Capital in Iranâs Manufacturing Industries

نویسندگان English

narges heydari ¹

Reza Najarzadeh ²

Hassan Heydari ³

Kazem Yavari ⁴

¹ Ph.D. Student of International Economics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

² Associate Professor of Economics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

³ Assistant Professor of Economics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

⁴ Professor of Economics, Department of Economics, Yazd University, Yazd, Iran

چکیده English

Regarding the importance of knowledge-based capital in the modern economy, this paper aims to measure this kind of capital in Iran’s manufacturing sector using the exploratory factor analysis method. Data include active firms in Iran’s manufacturing sector at the 2-digit ISIC level over the period 2002-2018. The results indicate the existence of a factor in the manufacturing firms with a positive and increasing trend of knowledge-based capital accumulation. The findings also show that the accumulation of this type of capital in Iran’s manufacturing sector is in the early stages of development and highly depends on the literate labor force.

کلیدواژه‌ها English

Knowledge

based capital

Manufacturing industries

Exploratory factor analysis

ابونوری، عباسعلی؛ حنطه، مهدی و قربانی جاهد آزیتا (1392). بررسی نقش مؤلفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان بر بهره‌وری کل عوامل تولید. پژوهشنامه اقتصاد کلان (پژوهشنامه علوم اقتصادی)، نیمه دوم 1392، دوره 8، شماره 16.
احمدیان دیوکتی، محمد مهدی؛ آقاجانی، حسنعلی؛ شیرخدایی، میثم و طهرانچیان، امیر منصور (1397). مقایسه تطبیقی پیچیدگی اقتصادی کشورهای منتخب در بستر نظام ملی نوآوری. اقتصاد و توسعه منطقه ای، دوره جدید، پاییز و زمستان، شماره 16.
احمدیان یزدی، فرزانه؛ همایونی‌فر، مسعود؛ مهدوی عادلی، محمد حسین؛ فلاحی، محمد‌علی و حسینی و سید محمد (1397). انباشت سرمایه‌های ملموس و ناملموس در ایران با تأکید بر نقش رانت منابع طبیعی. پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار، سال هجدهم، بهار، شماره 1.
رضائیان، علی؛ دانایی‌فرد، حسن و زنگویی‌نژاد، ابوذر (1390). طراحی الگوی مفهومی اندازه‌گیری دارایی دانشی‌- سرمایه فکری در سطح ملی. چشم انداز مدیریت دولتی، سال دوم، تابستان، شماره 6.
رومر، دیوید (2012). اقتصاد کلان پیشرفته. ترجمۀ خلیلی عراقی، منصور و سوری، علی. انتشارات نشر نور علم، فصل سوم، ویرایش چهارم.
سالم، علی‌اصغر (1397). ارزیابی تأثیرگذاری اقتصاد دانش بنیان بر رشد اقتصادی در چهارچوب مدل رشد درونزای گسترش یافته. پژوهشنامه اقتصادی، سال هجدهم، بهار، شماره 1 (پیاپی 68).
عظیمی، ناصرعلی (1398). بررسی تأثیر مؤلفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان بر پیچیدگی اقتصادی کشورها. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، دوره ۲۴، شماره ۴.
محدث، فخری (1389). روش تحلیل مؤلفه‌های اساسی و بررسی عوامل (مطالعه موردی: استخراج شاخص قیمت دارایی‌ها و بررسی اثر آن بر تورم). مجموعه پژوهش‌های اقتصادی بانک مرکزی، شماره 41.
Acemoglu, Daron and Linn, Joshua (2004). Market size in innovation: Theory and evidence from the pharmaceutical industry. The Quarterly Journal of Economics, Volume 119, Issue 3, August 2004, Pages 1049–1090.
Aghion, Philippe and Howitt, Peter (1992). A model of growth through creative destruction. Econometrica, Vol. 60, No. 2.
Bartelsman, Eric J. and Hinloopen, Jeroen (2005). Unleashing animal spirits: Investment in ICT and economic growth. The Economics of the Digital Society: 272-304, Edward Elgar Publishing Ltd: https://research-vu-nl. translate.goog/
Chahal, Hardeep and Bakshi, Purnima (2016). Measurement of Intellectual capital in the Indian banking sector. Vikalpa: The Journal for Decision Makers, 41(1): 61-73.
Corrado, Carol; Haskel, Jonathan; Iommi, Massimiliano; Jona-Lasinio, Cecilia; Mas, Matilde and O’Mahony, Mary (2018). Advancements in measuring intangibles for European economies. EURONA – Eurostat Review on National Accounts and Macroeconomic Indicators, 2/201, 89-106.
Corrado, Carol; Hulten, Charles and Sichel, Daniel (2005). Measuring Capital and Technology: An Expanded Framework. National Bureau of Economic Research.
Corrado, Carol; Hulten, Charles and Sichel, Daniel (2009). Intangible capital and U.S. economic growth. Review of Income and Wealth, Series, 55(3).
Duguet, Emmanuel and MacGarvie, Megan (2005). How well do patent citations measure flows of technology? Evidence from French innovation surveys, Economics of Innovation and New Technology, 14(5): 375-393.
Ewens, Michael; Peters, Ryan H. and Wang, Sean (2020). Measuring Intangible Capital with Market Prices. NBER Working Paper, No. 25960.
Geroski, Paul; Machin, Stephen and Reenen, John Van (1993). The profitability of innovating firms. RAND Journal of Economics, 24(2): 198-211.
Johansson, Josa; Guillemettei, Yvani; Murtini, Fabrice; Turneri, David; Nicolettii, Giuseppe; Maisonneuvei, Christine De La; Baqnolii, Philip; Bousqueti, Guillaume and Spinellii, Francesca (2013). Long-Term Growth Scenarios. OECD Economic Section Papers, No. 1000, OECD Publications.
Melitz, Marc J. (2003). The impact of trade on intra-industry reallocations and aggregate industry productivity. Econometrica, 71(6).
Melitz, Marc J. and Ottaviano, Gianmarco I. P. (2008). Market size, trade, and productivity. Review of Economic Studies, 75, 295-316.
Melitz, Marc J. and Trefler, Daniel (2012). Gains from trade when firms matter. Journal of Economic Perspectives, 26(2).
OECD (2013). New Sources of Growth: Knoeledge-Based Capital: Key Analyses and Policy Conclusions. OECD Home.
OECD (2013). Supporting Investment in Knowledge Capital: Growth and Innovation. OECD Publishing.
Olley, G. Steven and Pakes, Ariel (1996). The dynamics of productivity in the telecommunications equipment industry. Econometrica, 64(6).
Schmookler, Jacob (1966). Invention and Economic Growth. Harvard University Press.
Schumpeter, Joseph A. (1942). Capitalism, Socialism, and Democracy. University of Illinois.
Van Ark, Bart; Hao, Janet X.; Corrado, Carol, & Hulten, Charles (2009). Measuring intangible capital and its contribution to economic growth in Europe. EIB Papers, ISSN 0257-7755, European Investment Bank (EIB), Luxembourg, 14(1): 62-93.
Yong, An Gie and Pearce, Sean (2013). A beginner’s guide to factor analysis: Focusing on exploratory factor analysis. Tutorials in Quantitative Methods for Psychology, 9(2): 79-94.