پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

واکنش سفته بازی در بازار مسکن به شوک های برونزا در ایران

نویسندگان
صلاح الدین منوچهری 1
علی اکبر قلی زاده 2
1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
چکیده
بررسی رفتار سفته بازان در توضیح پدیده های بازار مسکن ایران، بسیار با اهمیت بوده، و بسیاری از پدیده های نامطلوبی که در این بازار رخ می دهد نیز حاصل فعالیت سفته بازی در بازار مسکن است. سفته بازان در ابتدای دوره رونق، وارد بازار می شوند و از افزایش قیمت ها، حداکثر سود را کسب کرده و با پدیدار شدن علائم رکود، به سرعت از بازار خارج می شوند و سرمایه خود را به بازارهای موازی مسکن همچون بانک، بورس، ارز و طلا منتقل می کنند که به نوسانات قیمت مسکن منجر می گردد. در این پژوهش، به پیروی از «الگوی روهنر» و استفاده از روش حداقل مربعات معمولی با پارامتر متغیر زمانی (TVP-OLS)، شاخص سفته بازی در بازار مسکن در طول دوره 1370 تا 1398 برآورد، و سپس اثر شوک های مختلف بازار سهام، بازار ارز، بازار طلا، مالیات بر مسکن و نرخ بهره، بر سفته بازی در بازار مسکن بررسی گردید و برای برآورد اثر این شوک ها، از روش خودرگرسیونی برداری مارکف - سوئیچینگ (MSVAR) استفاده شد. نتایج، نشان می دهد که در طول دوره مورد بررسی، به طور میانگین، 20 درصد از افزایش قیمت مسکن مربوط به سفته بازی بوده که بیشترین نرخ رشد آن در سال 78 با 320 درصد و کمترین نرخ رشد آن مربوط به سال 84 و 91 با 23 درصد بوده، همچنین با توجه به نتایج برآوردی الگوی خودرگرسیونی برداری مارکف - سوئیچینگ (MSVAR)، سفته بازی در بازار مسکن، بیشترین واکنش را نسبت به بازارهای ارز، طلا و نرخ بهره، و کمترین واکنش را نسبت به بازار سهام و مالیات بر مسکن داشته است.
کلیدواژه‌ها
سفته بازی
مسکن
شوک های برونزا
روش MSVAR
ایران

موضوعات

عنوان مقاله English

The Response of Speculation in the Housing Market to Exogenous Shocks in Iran

نویسندگان English

Salaheddin Manochehri 1
AliAkbar Gholizadeh 2
1 Ph.D. Candidate of Economics, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
2 Associate Professor of Economics, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
چکیده English

The study of speculators' behavior is very important in explaining the phenomena of the Iranian housing market. Many of the unfavorable phenomena that occur in this market are the results of speculative activity in the housing market. Speculators enter the market at the beginning of the boom period and earn maximum profit of price increases, and as signs of recession appear, they quickly exit the market and invest in parallel markets such as banks, stocks, exchange and gold, which leads to fluctuations in housing prices. In this study, following the Roehner model and using the time varying parameter ordinary least squares method (TVP-OLS), the speculation index in the housing market during the period 1991 to 2020 was estimated, and then the impact of different shocks to stock market, exchange market, gold market, interest rates and housing tax on speculation in the housing market was investigated, and for estimating the effects of these shocks, the Markov-switching vector autoregressive (MSVAR) method was used. The results show that during the period under study, on average, 20% of the increase in housing prices was related to speculation, with the highest growth in 1997 at 320% and the lowest growth in 2005 at -23%. According to the results of the Markov-switching vector autoregressive model (MSVAR), speculation in the housing market had the highest response to the exchange and gold markets, and interest rates and the least response to the stock market and housing tax.

کلیدواژه‌ها English

Speculation
housing
Exogenous shocks
MSVAR method
Iran
ایزدخواستی، حجت (1398). تحلیل اثرات مالیات در بخش املاک و مسکن و برآورد ظرفیت بالقوه آن در ایران: با تأکید بر راهبردها و چالش ها. پژوهشنامه مالیات، شماره 41.
بیابانی، جهانگیر و خسروی، تقوا (1390). شناسایی حباب قیمت مسکن در تهران در خلال سال های (1387-1371) با استفاده از مدل پوتربا و تئوری Q توبین. فصلنامه پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره پنجم.
خدادکاشی، فرهاد و رزبان، نرگس (1393). نقش سفته بازی بر تغییرات قیمت مسکن در ایران. فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، سال بیست و دوم، شماره 71: 28-5.
سید نورانی، سید محمدرضا (1393). بررسی سفته بازی و حباب قیمت مسکن در مناطق شهری ایران. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال چهاردهم، شماره 52: 68-49.
عباسیان، عزت اله؛ نصیرالاسلامی، ابراهیم و روشنی، کلثوم (1397). تحلیل اثر شوک بازار مسکن بر تنگنای اعتباری در ایران. فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، شماره 87، سال 26: 75-47.
فلاحی، فیروز و هاشمی دیزج، عبدالرحیم (1389). رابطه علیت بین GDP و مصرف انرژی در ایران با استفاده از مدل های مارکوف - سوییچینگ. مطالعات انرژی، دوره 7، شماره 26: 152-131.
قلی زاده، علی اکبر و عاشری، مصطفی (1388). بررسی و تبیین حباب قیمت مسکن در تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته اقتصاد، دانشگاه بوعلی سینا همدان به راهنمایی علی اکبر قلی زاده.
قلی زاده، علی اکبر (۱۳۸۷). نظریه قیمت مسکن در ایران به زبان ساده. همدان: انتشارات نور علم.
قلی زاده، علی اکبر (۱۳79). انتخاب مسکن در تهران. رساله دکتری دانشگاه تهران.
قلی زاده، علی اکبر (۱۳76). تقاضای دارایی مسکن، مبانی نظری و کاربردهای سیاستی. مجله برنامه و بودجه، شماره 42: 80-57.
قلی زاده، علی اکبر (1396). پیشنهاد اصلاح مالیات بر املاک (با تأکید بر عایدی سرمایه)، طرح پژوهشی، تحلیل اثرات مالیات در بخش املاک و مسکن و برآورد ظرفیت بالقوه آن در ایران. کارفرما: معاونت امور اقتصادی، وزارت امور اقتصادی و دارایی.
قلی زاده، علی اکبر؛ ابراهیمی، محسن و کمیاب، بهناز (1394). استراتژی تخصیص بهینه دارایی ها در حضور بازار مسکن. فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، شماره 21.
قلی زاده، علی اکبر (1388). حباب قیمت مسکن و مکانیزم اثرگذاری سیاست پولی بر بخش مسکن در نقاط شهری ایران. دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن، وزارت مسکن و شهرسازی.
قلی زاده، علی اکبر و بختیاری پور، سمیرا (1391). اثر اعتبارات بر قیمت مسکن در ایران. فصلنامه مطالعات اقتصادیِ کاربردی در ایران، سال اول، شماره 3: 180-161.
قلی زاده، علی اکبر و نوروزی نژاد، مریم (1398). پویایی های قیمت مسکن و نوسانات اقتصادی در ایران با رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE). فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، شماره 36.
کمیجانی، اکبر؛ گندلی علیخانی، نادیا و نادری، اسماعیل (1392). تحلیل پولی حباب بازار مسکن در اقتصاد ایران. فصلنامه راهبرد اقتصادی، سال دوم، شماره هفتم.
کوزه چی، هادی (1393). استراتژی سرمایه گذاری در بازار مسکن ایران. انتشارات دنیای اقتصاد.
مروت، حبیب و بهرامی، جاوید (1392). یک مدل ساده برای حباب سوداگرانه بازار مسکن تهران. فصلنامه مدل سازی اقتصادی، سال هفتم، شماره 1: 68-51.
ملکی، بهروز (1395). تحلیل بازار مسکن ایران. تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
نصراصفهانی، رضا؛ صفاری، بابک و لطیفی، محمدرضا (1396). تحلیل عوامل مؤثر اقتصادی بر حباب قیمت مسکن (مطالعه موردی شهر تهران). تحقیقات اقتصادی، دوره 52، شماره 1: 186-163.
Abraham, J. M., & Hendershott, P. H. (1994). Bubbles in metropolitan housing markets (No. w4774). National Bureau of Economic Research. doi:10.3386/w4774.
Adalid, R., & Detken, C. (2007). Liquidity shocks and asset price boom/bust cycles. https://www.ecb.europa.eu//pub/pdf/scpwps/ecbwp732.pdf
Buttimer Jr, R. J.; Kau, J. B., & Slawson Jr, V. C. (1997). A model for pricing securities dependent upon a real estate index. Journal of Housing Economics, 6(1), 16-30. doi:10.1006/jhec.1997.0202.
Case, Karl; E. Robert, & J. Shiller (2003). Is There a Bubble in the Housing Market?. Brookings Papers on Economic Activity 2: 299-342.
Cechetti, S. G.; Genberg, H.; Lipsky, J., & Wadhwani, S. (2000). Asset Prices and Central Bank Policy, Geneva Reports on the World Economy. International Center for Monetary and Banking Studies and Centre for Economic Policy Research, London.
Chen, M. C., & Patel, K. (1998). House price dynamics and Granger causality: An analysis of Taipei new dwelling market. Journal of the Asian Real Estate Society, 1(1): 101-126.
Chen, Z., & Wang, C. (2021). Effects of intervention policies on speculation in housing market: Evidence from China. Journal of Management Science and Engineering. 101-126.
Deng, C.; Ma, Y., & Chiang, Y. M. (2009). The dynamic behavior of Chinese housing prices. International Real Estate Review, 12(2): 121-134. Handle: RePEc: ire: issued: v:12: n: 02:2009
De Greef, I. J. M., & de Haas, R. T. A. (2000, October). Housing prices, banking lending, and monetary policy. In Financial Structure, and Behaviour and Monetary Policy in the EMU conference, Groningen, October. Handle: RePEc: wpa: wuwpma:0209010.
Dieci, R., & Westerhoff, F. (2012). A simple model of a speculative housing market. Journal of Evolutionary Economics, 22(2): 303-329. https://www.econstor.eu/bitstream/10419/38760/1/593476174.pdf.
Eichenbaum, M.; Rebelo, S., & Burnside, C. (2011). Understanding Booms and Busts in Housing Markets. cepr.org/active/publications/discussion_papers/dp.php?dpno=8232.
Eyraud, L. (2014). Reforming capital taxation in Italy. International Monetary Fund. WP/14/16. https://www.imf.org/en/Publications/WP/Issues/2016/12/31/Reforming-Capital-Taxation-in-Italy-41258.
Filardo, A. J. (2004). Monetary policy and asset price bubbles: Calibrating the monetary policy trade-offs. https://www.bis.org/publ/work155.pdf.
Filardo, A. J. (2001). Should monetary policy respond to asset price bubbles? Some experimental results. Some Experimental Results (July 2001). FRB of Kansas City Working Paper, (01-04). https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=285413.
Fisher, I. (1930). Theory of Interest: As Determined by Impatience to Spend Income and Opportunity to Invest it. Augustusm Kelly Publishers, Clifton. https://www.jstor.org/stable/854?seq=1.
Gao, Z.; Sockin, M., & Xiong, W. (2020). Economic consequences of housing speculation. The Review of Financial Studies, 33(11): 5248-87. https://doi.org/10.1093/rfs/hhaa030.
Gerlach, S., & Peng, W. (2005). Bank lending and property prices in Hong Kong. Journal of Banking & Finance, 29(2): 461-481. https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2004.05.015.
Hong, Y., & Li, Y. (2019). Housing prices and investor sentiment dynamics: Evidence from China using a wavelet approach. Finance Research Letters, 35, 101300. https://doi.org/10.1016/j.frl.2019.09.015.
Kim, K. H., & Suh, S. H. (1993). Speculation and price bubbles in the Korean and Japanese real estate markets. The Journal of Real Estate Finance and Economics, 6(1): 73-87. https://link.springer.com/article/10.1007/BF01098429.
Levin, E. J., & Wright, R. E. (1997). Speculation in the housing market?. Urban Studies, 34(9): 1419-37.
Lian, W. (2019). Fundamental and Speculative Demands for Housing. International Monetary Fund. https://www.imf.org/en/Publications/WP/Issues/2019/03/19/Fundamental-and-Speculative-Demands-for-Housing-46659.
Lian, W. (2013). Essays on Housing Dynamics. A Dissertation Degree of Doctor of Philosophy, Princeton University.
Malpezzi, S., & Maclennan, D. (2001). The long-run price elasticity of supply of new residential construction in the United States and the United Kingdom. Journal of housing economics, 10(3): 278-306. https://doi.org/10.1006/jhec.2001.0288.
Malpezzi, S., & Wachter, S. (2005). The role of speculation in real estate cycles. Journal of Real Estate Literature, 13(2): 141-164. https://www.jstor.org/stable/44103516.
Malpezzi, S, & M. Wachter, S. (2002). The Role of Speculation in Real Estate Cycles. The Center for Urban Land Economics Research, University of Wisconsin. http://realestate.wharton.upenn.edu/wp content/uploads/2017/03/401.pdf.
Nam, T. Y., & Oh, S. (2020). Non-recourse mortgage law and housing speculation. Available at SSRN 2316539. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2316539.
Norregaard, M. J. (2013). Taxing immovable property revenue potential and implementation challenges (No. 13-129). International Monetary Fund. https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2013/wp13129.pdf.
Pornchokchai, S., & Perera, R. (2005). Housing speculation in Bangkok: lessons for emerging economies. Habitat International, 29(3): 439-452. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2004.01.002.
Priestley, M.B. (1981). Spectral Analysis and Time Series. Academic Press, New York.
Quigley, John M. (1985). Consumer choice of dwelling, neighborhood and public services. Regional Science and Urban Economics 15, No. 1: 41-63.
Riddel, M. (1999). Fundamentals, feedback trading, and housing market speculation: Evidence from California. Journal of Housing Economics, 8(4), 272-284. https://doi.org/10.1006/jhec.1999.0251.
Roehner, B. M. (1999). Spatial analysis of real estate price bubbles: Paris, 1984-1993. Regional Science and Urban Economics, 29(1): 73-88. https://doi.org/10.1016/S0166-0462(98)00012-X.
Wang, S. (2012). Dynamic speculative behaviors and mortgage bubbles in the real estate market of mainland China. Journal of Finance and Investment Analysis, 1(1): 1-54. https://www.econstor.eu/handle/10419/58001.
Yang, X.; Wu, Y.; Shen, Q., & Dang, H. (2017). Measuring the degree of speculation in the residential housing market: A spatial econometric model and its application in China. Habitat International, 67: 96-104 https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2017.06.005.
Zheng, Y., & Osmer, E. (2019). Housing price dynamics: The impact of stock market sentiment and the spillover effect. The Quarterly Review of Economics and Finance. https://doi.org/10.1016/j.qref.2019.02.006.
پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی
دوره 22، شماره 2
تابستان 1401
صفحه 185-216