پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

مطالعه تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات و توزیع درآمد بر ناآرامی اجتماعی در ایران

نویسنده
استادیار اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب - گروه اقتصاد - مرکز تحقیقات مدلسازی و بهینه سازی در علوم و مهندسی
چکیده
امروزه، فناوری اطلاعات و ارتباطات، جوامع بشری را در تمامی ابعاد تحت تأثیر خود قرار داده است و به رغم اثرات چشمگیر در توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جوامع، اثرات نامطلوبی هم بر آن دارد؛ که از جمله این اثرات، می توان به زمینه سازی فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کنش ها و تعارضات اجتماعی اشاره کرد. بر این اساس در این تحقیق، به بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات و توزیع درآمد (ضریب جینی) بر ناآرامی های اجتماعی در ایران در طول دوره زمانی 2018-1984 با استفاده از روش خودرگرسیون با وقفه های توزیع شونده پرداخته شد. از شاخص درگیری های داخلی ارائه شده توسط شاخص ریسک سیاسی ICRG، به عنوان پروکسی ناآرامی های اجتماعی استفاده شد. نتایج به دست آمده، نشان داد که فناوری اطلاعات و ارتباطات و توزیع ناعادلانه درآمد، به طور معناداری، به افزایش ناآرامی های اجتماعی در ایران منجر شده است. همچنین نرخ تورم نیز به طور معنادار، باعث افزایش ناآرامی های اجتماعی در ایران می شود؛ درحالی که تولید ناخالص داخلی سرانه حقیقی، تأثیر معناداری بر ناآرامی های اجتماعی در ایران نداشت. بنابراین سیاست گذاری توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات مبتنی بر شبکه اینترنت داخلی و بهبود توزیع درآمد و کنترل نرخ تورم در کنترل ناآرامی اجتماعی ایران، لازم به نظر می رسد.
کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله English

The Study of ICT and Income Distribution Effects on Social Unrest in Iran

نویسنده English

mahnaz rabiei
Assistant Professor of Economics, Islamic Azad University, South Tehran Branch, Department of Economics, Modeling Research Center and Optimization in Science and Engineering
چکیده English

Today, information and communication technology (ICT) has affected human societies in all dimensions. Despite its significant effects on the economic, political and social development of societies, this technology also has adverse effects. Among these effects, we can mention the background of information and communication technology on social actions and conflicts. Accordingly, in this study, using Autoregressive Distributed Lag method the effect of information and communication technology and income distribution (Gini coefficient) on social unrest was investigated in Iran during the period 1984-2018. The Internal Conflict Index presented by the ICRG Political Risk Index was used as a proxy for social unrest. The results showed that information and communication technology and unfair income distribution significantly increases social unrest in Iran. As well as Inflation also significantly increases social unrest in Iran. However, GDP per capita has no significant effect on Iran's social unrest. Therefore, the policy of developing information and communication technology based on the internal Internet network, improving income distribution and curbing inflation in controlling Iran's social unrest seems necessary.

کلیدواژه‌ها English

Social Unrest
information and communication technology
Income Distribution
Inflation
GDP per Capita
آجیلی، هادی و کشاورزمقدم، الهام (1394)، شاخص‌های توسعه کشور مصر دوره انقلاب ژانویه 2011، دو فصلنامه علمی-پژوهشی جامعه شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 3، شماره 2، 133-161.
اسدزاده، احمد و جلیلی، زهرا (1394)، اقتصاد سایه و نابرابری درآمدی در ایران، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال نهم، شماره 2 پیاپی 30، 109-91.
بیچرانلو، عبدالله؛ طالبیان، حامد و زند وکیلی، سارا (1394)، بازنمایی حریم خصوصی در رسانه‌های اجتماعی: مردم نگاری کاربران ایرانی فیس بوک، مطالعات رسانه‌های نوین، سال اول، شماره 1.
پارسا، خسرو (1379)، جامعه انفورماتیک و سرمایه‌داری: واقعیت و اسطوره، انتشارات آگه، تهران.
پناهی، محمدحسین و گودرزی، آیت‌اله (1392)، ناآرامی‌های اجتماعی؛ عوامل و فرایند آن، پژوهش‌نامه نظم و امنیت انتظامی، سال ششم، شماره سوم (پیاپی 23)، 1-30.
تشکینی، احمد (1384)، اقتصادسنجی کاربردی به کمک Microfit، موسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران، تهران، چاپ اول.
حبیب‌زاده، اصحاب (1397)، رسانه‌های اجتماعی و امنیت عمومی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات و امنیت اجتماعی، شماره 54، 123-163.
حق‌شناس، سیدعلی.، ازغندی، سید علیرضا و توسلی رکن آبادی (1398)، نقش فقر در تهدیدات امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مطالعه موردی: استان کردستان، فصلنامه علمی رهیافت انقلاب اسلامی، سال 13، شماره 47، 153-170.
دستمالچی، مهدی (1389)، کنترل ناآرامی‌های اجتماعی توسط پلیس از نگاه مطبوعات (ناآرامی‌های دانشجویی تهران سال‌های 82-87)، فصلنامه نظم و امنیت انتظامی، شماره چهارم، سال سوم، 97-110.
دینانی، ماریو و دوناتلاپورتا (1384)، مقدمه‌ای بر جنبش‌های اجتماعی، ترجمه محمدتقی دلفروز، نشر کویر، تهران.
رابینز، کوین و وبستر ( 1385)، عصر فرهنگ فن‌آورانه: از جامعه اطلاعاتی تا زندگی مجازی. مهدی داودی، انتشارات توسعه، تهران.
ربیعی، علی (1389)، شکاف درآمدی، دغدغه امنیتی کشورهای در حال گذار؛ مطالعه موردی ایران، راهبرد، شماره 57، سال 19، 155-180.
رئیس‌دانا، فریبرز (1384)، علل، عوامل و انگیزه‌های اقتصادی-اجتماعی بروز بحران‌ها و تهدیدهای اجتماعی در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال چهارم، شماره 16، 221-249.
سردارنیا، خلیل‌الله ( 1386)، آثار سیاسی فن‌آوری‌های تازه ارتباطی ـ اطلاعاتی، ماهنامه اطلاعات سیاسی‌ ـ اقتصادی. 246 ـ 245، 119 ـ 101.
سردارنیا، خلیل‌الله ( 1388)، اینترنت، جنبش‌های اجتماعی جدید و بسیج اعتراض‌ها، فصل‌نامه پژوهش‌های ارتباطی، 4 (16). 151 ـ 176.
سلطانی‌نژاد، احمد.، موسوی شفائی، مسعود و اسدی‌نژاد، الهام (1392) ، تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در دهه‌ی 1380، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال هشتم، شمار دو، 79-112.
شمس، مرتضی و فرقانی، محمدمهدی (1397)، شبکه‌های اجتماعی مجازی و تولید شایعات در انتخابات سیاسی (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی اینستاگرام)، فصلنامه رسانه‌های دیداری و شنیداری، دوره 12، شماره 28، 95-120.
شهبازی، نجفعلی.، صادقی عمرو آبادی، بهروز و عزیزموسوی، سید علیرضا (1390)، بررسی عوامل اقتصادی موثر بر امنیت اجتماعی، فصلنامه آفاق امنیت، سال 4، شماره 12.
شیخ، رضا و شامبیاتی، هانیه (1394)، تحلیل محتوای شبکه‌های اجتماعی مجازی با رویکرد نتنوگرافی بر اساس اطلاعات ناقص، مطالعات رسانه‌های نوین، سال اول، شماره 4.
صالحی، سیدجواد.، فرج‌زاده، ایوب و فرح‌بخش، عباس (1392)، بررسی نقش اینترنت در جنبش اجتماعی، مصر، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات جهان اسلام، دوره یک، شماره سه، 1-17.
صبار، شاهو و هیان، دوان (1394)، عوامل مرتبط با میزان اعتماد مخاطبان به رسانه‌های نوین و سنتی (نگاهی به نوع رسانه، محتوای پیام و ویژگی‌های مخاطب)، مطالعات رسانه‌های نوین، سال اول، شماره 4.
صدیقیان بیدگلی، آمنه (1395)، کنش سیاسی دانشجویان و تاثیر محرومیت نسبی بر آن، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال پنجم، شماره 18، 269-243.
قلی‌پور، مجتبی (1390)، فناوری‌های اطلاعاتی-ارتباطی نوین و تاثیر آن بر کنش جنبش‌های اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
گیدز، آنتونی (1373)، جامعه شناسی، تهران، نشر نی.
ماه‌پیشانیان، مهسا (1390)، آسیب‌های سیاسی و روانی شبکه‌های اجتماعی، ماهنامه ره‌آورد نور. 35.
نادری، مهدی و رحیمی، محمد (1396)، نقش رسانه‌های نوین ارتباط جمعی در احساس امنیت اجتماعی جوانان (مورد مطالعه: شهر ری)، فصلنامه پژوهش اجتماعی، سال نهم، شماره 33، 119-136.
ندری، غلامرضا و بخشایش، احمد (1397)، بررسی تاثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر امنیت اجتماعی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد سیاست‌گذاری، فصلنامه پزوهش‌های حفاظتی-امنیتی دانشگاه جامع امام حسن (علیه-السلام)، سال 7، شماره 25، 144-125.
نش، کیت (1390)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر، ترجمه محمدتقی دلفروز، انتشارات کویر، تهران.
نوفرستی، محمد (1387)، ریشه واحد و هم‌انباشتگی در اقتصاد سنجی، تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا.
Alesina, Alberto & Roberto Perotti (1996) Income Distribution, Political Instability, and Investment, European Economic Review 40(6): 1203–1228.
Amaro, S. , Duarte, P. , and Henriques, C. (2016), Travelers’ Use of Social Media: A clustering Approach, Annals of Tourism Research,No. 15-1 :59.
Banerjee, A., J. J. Dolado, and R. Mestre (1992), On Some Simple Tests for Cointegration: The Cost of Simplicity, Bank of Spain Working Paper, No. 9302.
Bartusevicˇius, H (2013), The Inequality–Conflict Nexus Re-Examined: Income, Education and Popular Rebellions, Journal of Peace Research, Vol 51(1) 35–50.
Castells,Manuel. (2008), The new Public Sphere: Global Civil Society, Communication Networks, and Global Governance, the Annals of the American Academy of Political Science, no. 616:78-93.
Cederman, Lars-Erik; Nils B Weidmann & Kristian Skrede Gleditsch (2011), Horizontal Inequalities and Ethnonationalist Civil War: A Global Comparison, American Political Science Review 105(3): 478–495.
Eltantawi, Nahed & Wiest, Julie B. (2011), Social Media in the Egyptian Revolution: Reconsidering Resource Mobilization Theory, International Journal of Communication 5:1207–1224.
Ferdinand, P (2000), The Internet, Democracy & Amp; Democratization, London: Frankcass Publisher.
Fiander, D. J (2012), Social Media for Academic Libraries, FIMS Library and Information Science Publications, 27. Retrieved from http://ir. lib. uwo. ca/fimspub/27.
Garci-Murillo, M., Wohlers, M and Zaber, M (2015), Information and Communication Technologies as Drivers of Social Unrest, Proceedings of the 9th CPRLatam Conference, Cancun, July 13-14th, 2015.
Hamanaka, S. (2020), The role of digital media in the 2011 Egyptian revolution, DEMOCRATIZATION, https://doi.org/10.1080/13510347.2020.1737676
Hintler,Gregor .(2011), The Role of Social Media in Social Movements, Bachelor thesis, Cottbus : University of Technology.
Jovanović, A. S., Renn, O., & Schröter, R. (2012), Social Unrest: OECD.
Khamis, S & Katherine, V (2011), Cyberactivism in the Egyptian Revolution: How Civic Engagement and Citizen, Journalism Tilted the Balance, available at http://www.arabmediasociety.com/index.php?article=769&printarticle.
Kirkpatrick, David. (2011), The Facebook effect – the real story of Mark Zuckerberg and the World´s fastest-growing company. CPI Bookmark. Croydon. United Kingdom.
Latham, R (2000), Social Sovereignty, Theory, Culture & society, Vol. 17, No. 4.
Lessmann, C and Steinkraus, A (2019), The Geography of Natural Resources, Ethnic Inequality and Civil Conflicts, European Journal of Political Economy, 59, 33–51.
Nixon, P (1999), Transparency Through Technology, in Barry Hauge (eds),‌ Digital Democracy, London, Routhledge.
Norris, P (2001), Digital Divide, Cambridge, Cambridge University Press.
Ostby, Gudrun (2008), Polarization, Horizontal Inequalities and Violent Civil Conflict, Journal of Peace Research 45(2): 143–162.
Pappas, T. S., & O’Malley, E. (2014), Civil Compliance and “Political Luddism”: Explaining Variance in Social Unrest During Crisis in Ireland and Greece. American Behavioral Scientist, 58(12), 1592-1613. doi: 10.1177/0002764214534663
Pesaran, H., Shin, Y and Smith, R. J (1996), Testing for the Exidtence of a Long-run Relationships, Unpublished Manuscript, Department of Applied Economics, Working Paper, no.9622, University of Cambridge.
Rogers, Curtis R. (2009), Social Media, Libraries, and Web .20: How American Libraries are Using New Tools for Public Relations and to Attract New Users, GERMAN LIBRARY ASSOCIATION ANNUAL CONFERENCE.
Shirky, C (2011), The Political Power of Social Media, London: Frankcass Publisher.
Stewart, F (2008), Horizontal Inequalities and Conflict: Understanding Group Violence in Multiethnic Societies. London: Palgrave Macmillan.