پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

تحلیل نقش بی ثباتی اقتصاد کلان بر نابرابری درآمد در ایران

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
شهریار زروکی 1
محمد عبدی سیّدکلایی 2
آرمان یوسفی بارفروشی 3
1 دانشیار گروه علوم اقتصادی، دانشگاه مازندران
2 استادیار گروه علوم اقتصادی، دانشگاه مازندران
3 دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه مازندران
چکیده
از آنجایی که نابرابری درآمد، بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی زندگی افراد جامعه اثر می گذارد، بررسی متغیرهای تأثیرگذار بر نابرابری درآمد، دارای اهمیت می‎باشد. با توجه به آنکه در میان متغیر‎های اثرگذار بر نابرابری درآمد در مطالعات داخلی، به نقش بی ‎ثباتی اقتصاد کلان بویژه در قالب نامتقارنِ آن توجه چندانی نشده است، در این پژوهش، سعی شد تا اثر نامتقارن بی ‎ثباتی اقتصاد کلان بر نابرابری درآمد در ایران بررسی شود. برای این منظور، از رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌ های توزیعی غیرخطی (نامتقارن) در دوره 1350 تا 1397 استفاده شده، و نتایج حاکی از آن است که در هر دو قالب متقارن و نامتقارن، بی ‎ثباتی اقتصاد کلان، اثری مستقیم بر توزیع درآمد دارد؛ به‌ نحوی‌که بر مبنای الگوی نامتقارن، افزایش ها در بی ثباتی اقتصاد کلان، نابرابری درآمد را افزایش (اثر نامطلوب)، و کاهش ها در آن، نابرابری را کاهش (اثر مطلوب) می دهد. از حیث اندازه اثر، کاهش ‎ها در بی‎ ثباتی اقتصاد کلان، بیش از افزایش ‎ها در بی ‎ثباتی بر نابرابری درآمد اثرگذار است. علاوه بر این، در هر دو قالب متقارن و نامتقارن، افزایش در مالیات مستقیم و قیمت انرژی، نابرابری درآمد را کاهش و افزایش در مالیات غیرمستقیم، نابرابری درآمد را افزایش می دهد. همچنین در این پژوهش، فرضیه کوزنتس رد نمی‎شود.
کلیدواژه‌ها
نابرابری درآمد
بی ثباتی اقتصاد کلان
رهیافت نامتقارن
ایران

موضوعات

عنوان مقاله English

Analyzing the Role of Macroeconomic Instability on Income Inequality in Iran

نویسندگان English

Shahryar Zaroki 1
Mohammad Abdi Seyyedkolaee 2
Arman Yousefi barfurushi 3
1 Associate Professor in Economics, University of Mazandaran
2 Assistant Professor in Economics, University of Mazandaran
3 M.A. in Economics Science, University of Mazandaran
چکیده English

Since income inequality can affect individuals’ lives economically, socially, and environmentally, analyzing variables influencing income inequality is of great importance. Considering the fact that studies in Iran underestimate the role of the asymmetric macroeconomic instability on income inequality, this study attempts to analyze the asymmetric effect of macroeconomic instability on income inequality in Iran. To this aim, a non-linear autoregressive distributed lags model has been used over the period 1971-2018. The results indicate that in both symmetric and asymmetric models, macroeconomic instability has a direct effect on income distribution. It means that based on the asymmetric model, increases in macroeconomic instability raise the income inequality (unfavorable effect), and decreases in it reduce the income inequality (favorable effect). In terms of effect size, decreases in macroeconomic instability affect income inequality more than increases in it. In addition, in both asymmetric and symmetric models, an increase in direct tax or energy price reduces the income inequality, while an increase in indirect tax raises income inequality. Furthermore, the Kuznets hypothesis is not rejected in this study.

کلیدواژه‌ها English

Income inequality
Macroeconomic Instability
Asymmetric Approach
Iran
اسکندری سبزی، سیما; فرزین وش، اسداله؛ هژبرکیانی، کامبیز و شهرستانی، حمید (1397). تأثیر بی‌ثباتی اقتصادی بر دلاری شدن غیر رسمی اقتصاد ایران، فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 30، صفحات 116-101.
حیدری، حسن و صالحیان صالحی نژاد، زهرا (1393). نابرابری درآمدی تهدیدی برای سلامت جامعه: ارزیابی مجدد رابطه‌ی توزیع درآمد و سلامت در ایران با رویکرد نوین، فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 14، شماره 53، صفحات 36-7.
خیری، محمد؛ دهباشی، وحید و اسماعیل پورمقدم، هادی (1397). تحلیل اثر نابرابری درآمد بر کیفیت محیط زیست در ایران (با ارایه یک مدل کاربردی در برنامه‎ریزی محیطی)، فصلنامه نگرش‎های نو در جغرافیای انسانی، دوره 10، شماره 2، صفحات 31-13.
زروکی، شهریار؛ علمی، زهرا میلا و یوسفی بارفروشی، آرمان (1398). تحلیل اثر نامتقارن نرخ‌ارز بر اشتغال در ایران با تأکید بر بخش‌های اقتصادی. فصلنامه پژوهش ها وسیاست های اقتصادی، دوره 27، شماره 90، صفحات 312-277.
زهره‎وند، برزو و خدابخشی، اکبر (1398). تاثیر نابرابری درآمد، رشد اقتصادی و نرخ ارز حقیقی در مخارج عمومی کشور، فصلنامه سیاست‎های راهبردی و کلان، دوره 7، شماره ویژه، صفحات 94-72.
کارنامه حقیقی، حسن (1391). پی‌آمد بی‌ثباتی اقتصاد کلان بر فقر در ایران (87-1363). (رساله دکتری). دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، اصفهان.
گیلک حکیم‌آبادی، محمد تقی؛ زروکی، شهریار و حسن‌زاده، شهره (1396). تأثیر بی‌ثباتی اقتصاد کلان بر جرایم مالی در ایران. فصلنامه پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، دوره 6، شماره 1 (پیاپی 16)، 46-29.
مداح، مجید (1388). تحلیل اثر فقر و نابرابری درآمدی بر جرم (سرقت) در سطح استان‎های کشور، پژوهشنامه اقتصادی، دوره 11، شماره 42، صفحات 323-303.
Alam, I., & Quazi, R. (2003). Determinants of capital flight: An econometric case study of Bangladesh. International Review of Applied Economics, 17(1), 85-103.
Ali, A. (2016). Issue of Income Inequality under the perceptive of Macroeconomic Instability: An Empirical Analysis of Pakistan. Munich Personal RePEc Archive (MPRA) Paper, 74963, Retrieved from https://mpra.ub.uni-muenchen.de/74963/.
Bahmani-Oskooee, M., & Gelan, A. (2008). Kuznets inverted-U hypothesis revisited: a time-series approach using US data. Applied Economics Letters, 15(9), 677-681.
Bargain, O., Dolls, M., Immervoll, H., Neumann, D., Peichl, A., Pestel, N., & Siegloch, S. (2015). Tax Policy and Income Inequality in the United States, 1979-2007. Economic Inquiry, 53 (2), 1061-1085.
Carvalho, L., & Guilmi, C. D. (2014). Income inequality and macroeconomic instability: a stock-flow consistent approach with heterogeneous agents. Centre for Applied Macroeconomic Analysis (CAMA) Working Paper, 60/2014, Retrieved from http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2499977.
Choi, C. (2006). Does foreign direct investment affect domestic income inequality?. Applied Economics Letters, 13(12), 811-814.
Deyshappriya, N. P. R. (2017). Impact of Macroeconomic Factors on Income Inequality and Income Distribution in Asian Countries. Asian Development Bank Institute (ADBI) Working Paper Series, 696, Retrieved from, https://www.adb.org/publications/impact-macroeconomic-factors-income-inequality-distribution.
Ditta, A., & Hayat, M. A. (2017). Macroeconomic Instability and its Role on Income Inequality in Developing Countries: A Panel Data Analysis. Pakistan Economic and Social Review, 55 (2), 613-636.
Ghosh, S. (2020). Impact of economic growth volatility on income inequality: ASEAN experience. Quality & Quantity, 54, 807–850.
Hermes, N., & Lensink, R. (2001). Capital flight and the uncertainty of government policies. Economics letters, 71(3), 377-381.
Jäntti, M., & Jenkins, S. P. (2010). The impact of macroeconomic conditions on income inequality. Journal of Economic Inequality, 8, 221-240.
Kaulihowa, T., & Adjasi, C. (2018). FDI and income inequality in Africa. Oxford Development Studies, 46(2), 250-265.
Khachoo, A. Q. (2012). Determinants of FDI inflows to developing countries: a panel data analysis (No. 94131). University Library of Munich, Germany.
Khan, M. (2019). Does macroeconomic instability cause environmental pollution? The case of Pakistan economy. Environmental Science and Pollution Research, 26(14), 14649-14659.
Kok, R., & Ersoy, B. A. (2009). Analyses of FDI determinants in developing countries. International Journal of Social Economics, 36(1/2), 105-123.
Kwaramba, M., Mahonye, N., & Mandishara, L. (2016). Capital flight and trade misinvoicing in Zimbabwe. African Development Review, 28(S1), 50-64.
Moshiri, S., & Martinez Santillan, M. A. (2018). The welfare effects of energy price changes due to energy market reform in Mexico. Energy Policy, 113, 663–672.
Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
Poterba, J. M. (2007). Income inequality and income taxation. Journal of Policy Modeling, 29 (4), 623-633.
Shin, I. (2012). Income inequality and economic growth. Economic Modelling, 29 (5), 2049-2057.
Shin, Y., Yu, B., & Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ARDL framework. In Festschrift in Honor of Peter Schmidt (pp. 281-314). Springer, New York, NY.
Sylwester, K. (2005). Foreign direct investment, growth and income inequality in less developed countries. International Review of Applied Economics, 19(3), 289-300.
Ucal, M., Haug, A. A., & Bilgin, M. H. (2016). Income inequality and FDI: evidence with Turkish data. Applied Economics, 48(11), 1030-1045.
Younsi, M., & Bechtini, M. (2020). Economic Growth, Financial Development, and Income Inequality in BRICS Countries: Does Kuznets’ Inverted U-Shaped Curve Exist?. Journal of the Knowledge Economy, 11(2), 721-742.
پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی
دوره 21، شماره 4
زمستان 1400
صفحه 37-66