پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

ارزیابی اثرات تنظیم‌گری بورس کالای ایران بر نوسانات قیمت کالاها

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
هادی امیری 1
مصطفی مبینی دهکردی 2
علیرضا کمالیان 3
مهدی کارنامه حقیقی 4
1 عضو هیئت علمی تمام وقت دانشکده اقتصاد و علوم اداری دانشگاه اصفهان، استادیار گروه اقتصاد
2 دکترای اقتصاد دانشگاه اصفهان
3 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه اصفهان
4 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم اداری دانشگاه اصفهان
چکیده
یکی از وظایف مهم اقتصادی-اجتماعی دولت­ ها، انجام تنظیم‌گری است. ادبیات تنظیم‌گری بر دخالت دولت در بازار، تعیین ساختار و قواعد حاکم بر آن، به منظور تنظیم میزان تولید و توزیع یک کالا، تمرکز دارد. بورس کالا، از مهم‌ترین نهادهای تنظیم‌گری است که به طور متعارف، با فراهم نمودن یک سیستم دادوستد مناسب، شفاف و قابل رصد، موجب جریان تنظیمات موردنظر بر کالاها می‌شود. مزیت بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیم ­گری است که تمامی تولیدکنندگان، مصرف ­کنندگان و تجار، با حضور این نهادها، از مزایای مترتب بر مقررات بورس کالا برخوردار می­ شوند؛ ولی با این وجود، موانع نهادی رقابت ­پذیری، می ­تواند مانع اثرگذاری تنظیم ­گری برقیمت ­ها شود. هدف این پژوهش، آزمون نتایج تنظیم‌گری ورود کالاها در بورس کالا بر نوسان قیمت­ ها می‌باشد. بدین‌منظور، نوسانات قیمت 20 کالایی که در بورس کالا داد‌و‌ستد می‌شوند، با 20 کالای خارج از بورس، با استفاده از ضریب تغییرات آنها با روش مچینگ ضریب تمایل مقایسه گردید. طبق نتایج به­ دست‌آمده، عرضه‌ محصولات در بورس کالا، موجب افزایش نوسانات قیمت آنها در مقایسه با کالاهای مشابه خارج از بورس گردیده است، به عبارت دیگر، با عرضه محصولات در بورس کالا، از نوسانات قیمت آنها جلوگیری نشده است، زیرا موانع نهادی رقابت­ پذیری، اثر تسهیل­ گری تنظیم گری را تحت ­الشعاع قرار داده و باعث می ­شود، اثرگذاری مورد انتظار را نداشته باشد.
کلیدواژه‌ها
تنظیم‌گری
دولت
بورس کالا
مچینگ

موضوعات

عنوان مقاله English

Investigating the Effects of Iran Mercantile Exchange Regulation on Commodity Price Fluctuations

نویسندگان English

hadi amiri 1
mostafa mobini_dehkordi 2
alireza kamalian 3
Mehdi Karname Haghighi 4
1 Assistant Professor of faculity of administrative and economics in Esfahan university . Esfahan
2 PHD student of faculity of administrative and economics in Esfahan university
3 PHD student of faculity of administrative and economics in Esfahan university
4 PHD student of faculity of administrative and economics in Esfahan university . Esfahan
چکیده English

Regulation is one of the important socioeconomic tasks of governments. Regulation literature focuses on government intervention in the markets and determination of structure and the rules governing it in order to regulate the production and distribution of commodities. The commodity exchange is one of the leading regulatory bodies, which conventionally results in regulating commodities market by providing a convenient, transparent, and observable trading system. The advantage of commodities exchange is the presence of regulatory and supervisory bodies by which all producers, consumers, and traders enjoy the benefits of commodity regulation, but the institutional barriers to competitiveness can, however, prevent the regulation from being effective on prices. This study aims to test the effects of regulating the listed commodities in Iran Mercantile Exchange on commodity price fluctuations. To this end, price movements of 20 commodities traded on Iran Mercantile Exchange are compared with 20 ones not listed in Iran Mercantile Exchange using their coefficient of variation (CV) and Propensity Score Matching method. According to the results, the supply of commodities on the Iran Mercantile Exchange has led to an increase in their price fluctuations compared to similar off-exchange ones. In other words, trading commodities on Iran Mercantile Exchange has not prevented price fluctuations because the institutional barriers to competitiveness affect regulatory facilitation and cause its ineffectiveness.

کلیدواژه‌ها English

Regulation
Government
Mercantile exchange
Matching
اسماعیلیان، ملیحه، ناظمی، امیر( 1397). ارائه الگوئی برای نهاد تنظیم‌گر رسانه‌های نوین صوتی-تصویری بر پایه‌ی روش تصمیم گیری پابرجا. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست-گذاری عمومی، دوره 8، شماره 26.
امامیان، سید محمد صادق، ذوالفقاری، امیراحمد، محمدزاده، احسان، زمانیان، مرتضی( 1397). نظام ملی تنظیم‌گری1. مفهوم تنظیم‌گری و ارتباط آن با حکمرانی. گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، شماره مسلسل 15940.
امیری، حسین(1394). مدلسازی شوک های مارک‌آپ با استفاده از مدل DSGE: مورد ایران. فصلنامه برنامه و بودجه، 20(3): 95-124.
جلالی نایینی غلامرضا، هاشمی نژاد سید محمد ، ثنایی اعلم محسن ، ابراهیمی سید بابک (۱۳۹۰). ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻋﻤﺎل ﻣﻘﺮرات ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻧﻮﺳﺎن ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺮ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان، فصلنامه بورس اوراق بهادار، شماره ۱۳، بهار ۹۰، سال چهارم،‌ صفحه ۸۷ تا ۱۱۱
جهان‌بین، سید عبادالله و زارعی، محمدحسن (۱۳۹۳). نگرشی بر ضرورت‌های مقررات‌گذاری در صنعت بیمه‌ی کشور، پژوهشنامه بیمه، زمستان 1393، شماره 116 ،صفحه 237 تا 263
حجازی رضوان، رحمانی علی و مظفری زهرا (۱۳۸۹). بررسی اثر مقررات افشای اطلاعات بر کیفیت اطلاعات منتشره شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه بورس اوراق بهادار، شماره ۱۰ تابستان ۸۹ ، سال سوم،‌ صفحه ۲۳ تا ۳۶
خاندوزی، احسان(۱۳۸۹) الزامات دولت تنظیم‌گر در اقتصاد ایران، فصلنامه مجلس و پژوهش، زمستان ۱۳۸۹، شماره 64 صفحه 41 تا 80.
زیبا، فاطمه،(1387). نظم بخشی و وضع مقررات اقتصادی و ارزیابی کارایی و بهره وری در شرکت های توریع برق ایران. پژوهشهای اقتصادی ایران, شماره34وصفحه179-200.
شاکری، عباس، محمدی، تیمور ، رجبی، فاطمه( 1394). اثرگذاری قدرت قیمت‌گذاری بر تورم در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی. 15( 58)، 35-56.
عظیم‌زاده آرانی، محمد، مؤمنی، فرشاد(1396). نهادها و ابزارهای تنظیم‌گری و جایگاه آن در صنعت حمل و نقل ریلی؛ درسهایی برای ایران. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال هفدهم، شماره 66، ص 97-123.
مؤمنی، فرشاد، قاسمی، عبدالرسول، شکوهی، محمدرضا و عظیم‌زاده آرانی، محمد(1395). تحلیل مقایسه‌ای اقتصاد تنظیم‌گری با توجه به موضوع حقوق رقابت از دیدگاه اقتصاد اسلامی و اقتصاد متعارف. دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامی، سال نهم، شماره اول. ص 176-149.
یاوری اسدالله(۱۳۹۳)فصلنامه مطالعات حقوق تطبیقی، پاییز و زمستان ۱۳۹۳، دوره ۵، شماره ۲.

Abadie, A., Drukker, D., Herr, J. L., & Imbens, G. W. (2004). Implementing matching estimators for average treatment effects in Stata. The stata journal, 4(3), 290-311.
Baldwin, R. et al. 2012. Understanding regulation: theory, strategy, and practice. Oxford University Press.
Berkman, H., Cole, R. A., & Fu, L. J. (2011). Political connections and minority-shareholder protection: Evidence from securities-market regulation in China.‏
Coase, Ronald H.; “The Problem of Social Cost”; Journal of Law & Economics, 1960, pp. 1-41.
Cumming, D., Johan, S., & Li, D. (2011). Exchange trading rules and stock market liquidity. Journal of Financial Economics, 99(3), 651-671.
Dal Bó, E. (2006). Regulatory capture: A review. Oxford Review of Economic Policy, 22(2), 203-225.‏
Decker, C. 2014. Modern economic regulation: An introduction to theory and practice. Cambridge University Press.
Del Brio, E. B., de Miguel, A., & Tobar, J. E. (2010). The impact of the stock market regulation on the level of market efficiency: Comparison between Spain and UK. Revista Española de Financiación y Contabilidad, 39(146), 321-342.
Efron, B. (1979). Computers and the theory of statistics: thinking the unthinkable. SIAM review, 21(4), 460-480.
Frölich, M. (2007). Propensity score matching without conditional independence assumption—with an application to the gender wage gap in the United Kingdom. The Econometrics Journal, 10(2), 359-407.
George, Y. (2015). The Political Economy of Markets. MIT Press, London.
Glaeser, E., Johnson, S., & Shleifer, A. (2001). Coase versus the Coasians. The Quarterly Journal of Economics, 116(3), 853-899.‏
Grand, J. (1991). The theory of government failure. British Journal of Political Science, 21(04), 423-442.‏
Imbens, G. W., & Wooldridge, J. M. (2009). Recent developments in the econometrics of program evaluation. Journal of economic literature, 47(1), 5-86.
La Porta, R., Lopez-de-Silanes, F., Shleifer, A., & Vishny, R. (2000). Investor protection and corporate governance. Journal of Financial Economics, 58(1), 3-27.‏
La Porta, R., Lopez-de-Silanes, F., Shleifer, A., & Vishny, R. (2000). Investor protection and corporate governance. Journal of Financial Economics, 58(1), 3-27.‏
Lee, D. V. (2005). . "RFID reader with multiple antenna selection and automated antenna matching . U.S. Patent, No. 6,903,656.
Morgan, B. and K. Yeung. 2007. An introduction to law and regulation. Cambridge University Press Cambridge
Naceur, S. B., Boubakri, N., & Ghazouani, S. (2010). Privatization and financial market development in emerging countries: A comparative study. Middle East Development Journal, 2(2), 229-250.‏
Nekarda, C. J., & Ramey, V. A. (2013). The cyclical behavior of the price-cost markup. NBER Working Paper, 19099
Nguyen, H., Oates, G., & Dunkley, M. (2014). A Review of the establishment of the stock market in Vietnam–in relation to other transitional economies. International Journal of Economics and Finance, 6(10), 1-17.‏
Peltzman, S., et al. 1989. “The economic theory of regulation after a decade of deregulation”. Brookings Papers on Economic Activity. Microeconomics: 1-59.
Phylaktis, K., Kavussanos, M., & Manalis, G. (1999). Price limits and stock market volatility in the Athens Stock Exchange. European Financial Management, 5(1), 69-84.
Porta, R., Lopez‐de‐Silanes, F., Shleifer, A., & Vishny, R. (2002). Investor protection and corporate valuation. The Journal of Finance, 57(3), 1147-1170.‏
Robert Baldwin, Colin D. Scott, Christopher Hood(1998). A reader on regulation. Oxford University Press.
Roth, A. E. (2015). Who Gets What—and Why: The New Economics of Matchmaking and Market Design. Houghton Mifflin Harcourt.‏
Shleifer, A. (2005). Understanding regulation. European Financial Management, 11(4), 439–451.
Shleifer, A., & Vishny, R. W. (1994). Politicians and firms. The Quarterly Journal of Economics, 109(4), 995-1025.
Stigler, G. J. (1971). The theory of economic regulation. The Bell Journal of Economics and Management Science, 2 (1), 3-21.
Su, D., & Fleisher, B. M. (1998). Risk, return and regulation in Chinese stock markets. Journal of Economics and Business, 50(3), 239-256.‏
Taylor, L. (1991). Income distribution, inflation, and growth lectures on structuralist macroeconomic theory.MIT Press, London.
Todd, P. A., Briers, R. A., Ladle, R. J., & Middleton, F. (2006). Phenotype-environment matching in the shore crab (Carcinus maenas). Marine Biology, 148(6), 1357-1367.
Vallelado, E. (2010). Effects of stock market regulation designed on the efficiency of the Securities Markets. Comparison between the UK and Spain.‏
Zhao, Z. (2004). Using Matching to Estimate Treatment Effects: Data Requirements, Matching Metrics, and Monte Carlo Evidence. The Review of Economics and Statistics, Vol. 86. PP 91-107.
پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی
دوره 21، شماره 1
بهار 1400
صفحه 183-212