پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

بررسی اثر سیاست‌های پولی بر توزیع درآمد در بخش شهری و روستایی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
پرویز داودی 1
محمد سرلاب 2
1 استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی تهران
2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
بهبود توزیع درآمد، از اهداف اصلی دولت‌ها در سیاست‌گذاری‌ اقتصادی، صرف‌نظر از جهت‌گیری نظام‌های مختلف می‌باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آثار توزیعی سیاست پولی بر توزیع درآمد در ایران به تفکیک مناطق شهری و روستایی و همچنین کل کشور می‌باشد. روش پژوهش مورد استفاده، رویکرد نوین الگوسازی کلان به خرد است، به­طوری که ابتدا بر اساس یک الگوی اقتصاد سنجی کلان ساختاری، به بررسی آثار سیاست‌ پولی بر متغیرهای کلان پرداخته‌شده و در ادامه، در چارچوب الگوهای خرد بودجه خانوار، به آثار توزیعی سیاست پولی پرداخته شده است. در این راستا، از مقادیر متغیرهای کلان طی دوره 93-1338 و از اطلاعات بودجه خانوار برای دوره 93-1376 استفاده شده است. سیاست پولی در قالب 3 سناریو و شامل افزایش تسهیلات اعطایی به بخش خصوصی، کاهش نرخ ذخایر قانونی و کاهش نرخ ذخایر اضافی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که سیاست پولی انبساطی در کوتاه‌مدت، توزیع درآمد را بهبود می‌دهد؛ اما در بلندمدت، توزیع درآمد را به دلیل اثر تورمی بدتر می‌کند. افزایش تسهیلات اعطایی در کوتاه‌مدت، ضریب جینی کل و ضریب جینی بخش شهری و روستایی را کاهش می‌دهد، اما در بلندمدت، ضریب جینی کل، شهری و روستایی را افزایش می‌دهد. کاهش نرخ ذخایر قانونی در کوتاه‌مدت، ضرایب جینی را کاهش می‌دهد، اما در بلندمدت ضریب جینی کل را تغییر نداده و ضرایب جینی در بخش شهری و روستایی را افزایش می‌دهد. اثر کاهش نرخ ذخایر اضافی، مانند اثر کاهش نرخ ذخایر قانونی می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
سیاست‌ پولی
الگوسازی کلان به خرد
ضریب جینی
توزیع درآمد

عنوان مقاله English

The Effect of Monetary Policy on the Income Distribution in Urban and Rural Areas of Iran

نویسندگان English

parviz davoodi 1
mohammad sarlab 2
1 Professor of Economics, Shahid Beheshti University
2 M.A. in Economics, Shahid Beheshti University
چکیده English

Improving the distribution of income is one of the main goals of governments in economic policy, regardless of the orientation of different systems. The purpose of this study is to investigate the distributive effects of monetary policy on income distribution in urban and rural areas of Iran. In this regard, the values of macroeconomic variables during the period of 1959-2014 and the household budget data over the period of 1997-2014 were used. The monetary policy was considered in three scenarios, including the increase in facilities granted to the private sector, the decrease in the reserve requirement ratio and decrease in the excess reserves ratio. The results showed that expansionary monetary policy improves the distribution of income in the short run, but in the long run it worsens the distribution of income due to its inflationary effect. An increase in facilities granted in the short term reduces the Gini coefficient in urban and rural areas, and whole country. However, it increases the Gini coefficients in all three sections in the long run. Reducing the reserve requirement ratio in the short run reduces Gini coefficients, but it does not change the whole Gini coefficient in the long run, but it increases the Gini coefficients in urban and rural areas. The effect of reducing excess reserves ratio is similar to that of reducing reserve requirement ratio.

کلیدواژه‌ها English

Monetary policy
Macro-micro modeling
Gini coefficient
Income Distribution
براتی، محمدعلی (1383). اثر سیاست‌های پولی و ارزی بر نابرابری درآمد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی.
برانسون، ویلیام اچ. (1378). تئوری و سیاست‌های اقتصاد کلان. ترجمه‌ عباس شاکری، نشر نی.
پروین، سهیلا و طاهری فرد، احسان (1387). تأثیر سیاست های پولی بر فقر و توزیع درآمد (مطالعه موردی ایران). فصلنامه پژوهش های اقتصادی، شماره 4.
تفضلی، فریدون (1383). تاریخ عقاید اقتصادی، نشر نی.
رحمانی، تیمور؛ پروین پور، رحیم و منشادی، محمد دهقان (1391). بررسی رابطه بی‌ثباتی اقتصاد کلان و توزیع درآمد در کشورهای در حال توسعه. سیاست‌گذاری اقتصادی، دوره 4، شماره 8: 201-181.
عبدالهی، مسعود (1395). ارزیابی تخصیص منابع صندوق توسعه ملی به بخش‌های مختلف اقتصادی: تحلیلی در چارچوب الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه شهید بهشتی.
فطرس، محمدحسن و معبودی، رضا (1395). اثر تکانه های پولی و مالی بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران: رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 5(19): 82-59.
محمدی، تیمور؛ شکاری، عباس؛ عبدالله میلانی، مهنوش و شهابی، علی (1393). بررسی اثر تغییر قیمت‌ها بر توزیع درآمد و رفاه مناطق شهری. فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، سال نهم، شماره 1، بهار: 42-25.
محمدی، فردین (1384). اثر شوک‌های اقتصاد کلان بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی.
موسوی جهرمی، یگانه (1384). توسعه اقتصادی و برنامه ریزی. انتشارات پیام نور.
نظری، روح الله و مظاهری، لیلا (1390). ارتباط تورم و توزیع درآمد در ایران. فصلنامه سیاسی-اقتصادی، شماره 284.
نوفرستی، محمد (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی. تهران: خدمات فرهنگی رسا، چاپ چهارم.
نوفرستی، محمد (1392). طراحی الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری ایران. وزارت امور اقتصاد و دارایی، معاونت امور اقتصادی.
Bourguignon, F.; Bussolo, M. & Pereira, L.A. (2009). The Impact of Macroeconomic Policies on Poverty and Income Distribution: Macro-Micro Evaluation Techniques and Tools. The International Bank for Reconstruction and Development.
Coibion, O.; Gorodnichenko, Y.; Kueng, L. and Silvia, J. (2017). Innocent Bystanders? Monetary Policy and Inequality in the U.S. Journal of Monetary Economics, 88: 70-89.
Dosi, G.; Fagiolo, G.; Napletano, M. & Roventini, A. (2013). Income Distribution, credit and fiscal policies in an agent-based Keynesian model. Journal of Economic Dynamic & Control, Vol. 37(8): 1598-1625.
Ferreira, F.; Phillippe, H.G. & Leite, L.A. (2004). Pereira da Silva and Paulo Picchetti. Can the Distributional Impacts of Macroeconomic Shoks Be Perdicated? A Comparison of the Performance of Macro-Micro Models with Historical Data for Brazil. World Bank Policy Rrsearch Working Paper, May.
Furceri, D.; Loungani, P. & Zdzienika, A. (2016) The Effects of Monetary Policy Shocks on Inequality. IMF Working Papers, WP16/245, December.
Green, W. H. (2012). Econometric Analysis “6th ed., Prentice-Hall, Upper Saddle River, NJ.
Liang, Z. (2006). Financial development and Income Distribution: A System GMM Panel Analysis With Application To Urban China. Journal Of Economic Development, Vol. 31.
Lucas, R.E. Jr. (1976). Econometric Policy Evaluation: A Critique. Journal of Monetary Economics, Vol. 1: 19-46.
Nakajima, M. (2015). The Redistributive Consequences of Monetary Policy. Business Review, Federal Reserve Bank of Philadelphia Research Department, Second Quarter: 9-16.
Roine, J.; Vlachos, J. & Waldenström, D. (2009). The long-run determinants of inequality: What can we learn from top income data?. Journal of Public Economics, 93(7): 974-988.
Romer, C.D. & Romer, D.H. (1998). Monetary Policy and the Well-Being of the Poor. NBER Working Paper, No. 6793, Cambridge, National Bureau of Economic Research.
Saiki, A. and Frost, J. (2014). How Does Unconventional Monetary Policy Affect Inequality? Evidence from Japan. DNB Working Paper 423.
Sraffa, P. (1960). Production of Commodities by Means of Commodities: Prelude to a Critique of Economic Theory. Cambridge University Press.
Stiglitz, J. (2015). New theoretical perspectives on the distribution of income and wealth among individuals: Part IV: Land and Credit. Working Paper 21192, National Bureau of Economic Research.
پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی
دوره 19، شماره 2
تابستان 1398
صفحه 35-57