پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

بررسی تأثیر تکانه‌های نرخ ارز بر سرمایه‌گذاری و اشتغال در ایران با رهیافت مدل‌های تعادل عمومی قابل محاسبه

نویسندگان
سید عبدالمجید جلایی 1
مهدی نجاتی 2
فرخنده باقری 3
1 استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
2 استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
3 کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
نرخ ارز در ایران در طول سالیان متمادی، با فراز و نشیب‌های فراوانی رو به‌رو بوده، به‌ گونه‌ای که ساختار اقتصادی را تحت تأثیر قرار داده است. لذا بررسی تغییرات این متغیر مهم اقتصادی، در جهت برنامه‌ریزی‌های اقتصادی حائز اهمیت می‌باشد. در همین راستا، مقاله حاضر تأثیر تکانه‌های نرخ ارز را بر سرمایه‌گذاری و اشتغال، در قالب یک مدل سیستمی چند منطقه‌ای قابل محاسبه‌، با استفاده از نرم‌افزارGTAP.8 و داده‌های سالانه 2007 مورد مطالعه قرار می‌دهد. برای بررسی تأثیر این تغییرات، دو سناریوی افزایش 10 درصدی نرخ ارز و کاهش 10 درصدی آن در نظر گرفته شده است. نتایج، همجهت بودن قیمت با تغییرات نرخ ارز را تأیید می‌کند. افزایش نرخ ارز، در بخش‌های کشاورزی، صنعت و معدن، همراه با کاهش تولید، اشتغال را نیز کاهش و در بخش‌های خدمات، نفت و گاز، همراه با افزایش تولید، اشتغال را نیز افزایش داده است. کاهش نرخ ارز، تولید و به‌دنبال آن، اشتغال را در بخش‌های خدمات، نفت و گاز، کاهش و در بخش‌های کشاورزی، صنعت و معدن، این دو متغیر را افزایش می دهد. سرمایه‌گذاری کل در همه‌ مناطق مورد بررسی، با تغییرات نرخ ارز همجهت می‌باشد. بنابراین با توجه به هدف مطالعه، تکانه‌های مثبت نرخ ارز می‌تواند به‌طور کلی اشتغال را افزایش دهد. این مسأله از آنجا دارای اهمیت است که سهم اشتغال در بخش‌های خدمات، نفت و گاز نسبت به بخش کشاورزی، صنعت و معدن بیشتر و همچنین تکانه مثبت نرخ ارز با توجه به ساختار صادرات و واردات، موجب افزایش سرمایه‌گذاری می‌شود.
کلیدواژه‌ها
نرخ ارز
سرمایه‌گذاری
اشتغال
مدل تعادل عمومی چند منطقه‌ای

عنوان مقاله English

Examining the Effects of the Exchange Rate Shocks on Investment and Employment in Iran using Computable General Equilibrium Models

نویسندگان English

Sayyed Abdolmajid Jalaee 1
Mehdi nejati 2
farkhondeh bagheri 3
1 Professor of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
2 Assistant Professor of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
3 M.A. in Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
چکیده English

Exchange rate in Iran has been facing fluctuations for many years, and has been affected the economic structure. Therefore, studying the changes in Exchange rate is of great importance. In this regard, the present paper studies the effects of exchange rate shocks on investment and employment within a systematic multi-regional computable model using GTAP.8 in 2007. To assess the impact of these changes, two scenarios of a 10% increase and reduction in the exchange rate are considered. The results confirm the same movements of price and exchange rate. Increase in the exchange rate in agriculture, industry and mining sectors has caused a reduction in production and employment, but has caused an increase in both variables in the service, oil and gas sectors. The decline in the exchange rate has resulted in fall of production and consequently and employment in the service, oil and gas, sectors, but it has caused an increase in both variables in agriculture, industry and mining sectors. The total investment in all areas examined is in line with exchange rate changes. Therefore, positive exchange rate shocks can increase overall employment rate. The issue is important because the share of employment in the service, oil and gas sectors is more than its share in agriculture, industry and mining ones. In addition, the positive exchange rate shock results in an increase in investment, regarding the structure of exports and imports.

کلیدواژه‌ها English

Natural gas export
game theory
Competition
Natural gas market
ابراهیمی، سجاد (1390) اثر شوک‌های قیمت نفت و نوسانات نرخ ارز و نااطمینانی حاصل از آنها بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب نفتی؛ فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 59: 105-83.
اولادی، مهدی مرادپور (1387) بررسی اثر عدم اطمینان نرخ ارز واقعی بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی؛ فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال دهم، شماره 35: 176-159.
توکلی، اکبر و سیاح، محسن (1389) تأثیر نوسانات نرخ ارز بر فعالیت‌های اقتصادی کشور؛ فصلنامه پول و اقتصاد، شماره 4: 77-59. 
ختایی، محمود و موسوی نیک، هادی (1387) اثر نوسان‌های نرخ ارز بر رشد اقتصادی با توجه به سطح توسعه بازارهای مالی؛ فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 1: 19-1.
دانش جعفری، داود؛ سردار شهرکی، علی؛ اثنی عشری، هاجر و حاتمی، یحیی (1392) تأثیر تکانه‌های نرخ ارز بر چالش‎ ها و چشم اندازهای اشتغال  بخش صنعتی ایران؛ سیاست‌های راهبردی و کلان، شماره 1: 161-145.
سامتی، مرتضی؛ خانزادی، آزاده و یزدانی، مهدی (1389) بررسی فرضیه وجود اثرات متقارن شوک‌های نرخ ارز بر سطح تولید و قیمت (مطالعه موردی: کشور ایران)؛ فصلنامه پول و اقتصاد، شماره4: 57-35.
عباسیان، عزت اله؛ مرادپور اولادی، مهدی و مهرگان، نادر (1391) تأثیر عدم اطمینان نرخ ارز واقعی بر رشد اقتصادی؛ مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 98: 169-153.
غفاری، هادی؛ جلالی، مهدی و چنگی آشتیانی، علی (1391) بررسی و پیش‌بینی آثار افزایش نرخ ارز بر رشد اقتصادی بخش‌های عمده اقتصاد ایران (1393-1355)؛ فصلنامه علمی پژوهشی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 7: 58-41.
فولادی، معصومه (1390) بررسی‌ اثر تغییرات نرخ ارز بر سطح قیمت‌ها، تولید، صادرات و واردات بخش‌های مختلف اقتصادی با استفاده از یک مدل تعادل عمومی؛ فصلنامه علمی- پژوهشی برنامه ریزی و بودجه، شماره2، 148-127.
کازرونی، مهناز و دولتی، مهناز (1386) اثر نااطمینانی نرخ ارز واقعی بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی (مطالعه موردی ایران)؛ فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 45: 306-183. 
محمودگردی، رحیم؛ زمانی، امید؛ مرتضوی، سید ابوالقاسم و نادر، هیمن (1390) تأثیر  نرخ ارز واقعی و نااطمینانی آن بر سرمایه‌گذاری خصوصی در بخش کشاورزی؛ تحقیقات اقتصاد کشاورزی، شماره 4: 151-133.
نوفرستی، محمد (1384) بررسی تأثیر سیاست‌های پولی و ارزی بر اقتصاد ایران در چارچوب یک الگوی اقتصاد سنجی کلان پویا؛ مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 70: 29-1.
هادیان، ابراهیم و جعفری، محبوبه (1392) رابطه بین نرخ ارز حقیقی و اشتغال صنایع کارخانه‌ای در اقتصاد ایران (1386-1380)؛ سیاست‌های اقتصادی، شماره 1: 112-89.
Azid, T., Jamil, M. and kousar, A (2005) Impact of Exchange Rate Volatility on Growth and Economic Performance: A Case Study of Pakistan, 1973-2003; the Pakistan Development Review, pp. 749-775. 
C.krysiak, F. and Daniela Krysiak (2003) Production, Consumption, and General Equilibrium with Physical Constraints; Journal of Environmental Economics and Management, Vol. 46, pp. 513-538.
Demir, F. (2013) Growth under Exchange Rate Volatility: Does Access to Foreign or Domestic Equity Markets Matter?; Journal of Development Economics, Vol. 100, pp. 74-88.
E.stokke, H. (2008) Resource Boom, Productivity Growth and Real Exchange Rate Dynamics-A Dynamic General Equilibrium Analysis of South Africa; Economic Modeling, Vol 25, pp. 148-160.
Frenkel, R. and Jame Ros (2005) Unemployment and the Real Exchange Rate in latin America; World development, Vol.34, NO. 4, pp. 631-646.
Harrison, W.J. and K.R. Pearson (1994) Computing Solutions for Large General Equilibrium Models Using GEMPACK; Monash University, Australia, Impact Project, PreliminaryWorking Paper No. IP-64.
Hertel, T.W., and Tsigas, M.E. (1997) Structre og GTAP, in T.W. Hertel (ed.), Global Trade Analysis; Modeling and Applications, Cambridge: Cambridge University Press.
Hertel, T.W., Lanclos, D.K., Pearson, K.R. and Swaminathan, P.V. (1997) Aggregation and Computation of Equilibrium Elasticities, in T.W. Hertel (e.d.), Global Trade Analysis; Modeling and Applications, Cambridge: Cambridge University Press.
HUA, P. (2007) Real Exchange Rate and Manufacturing Employment in china; China Economic Review, vol. 18, pp. 335-353.
Mc Dougall, R.; Zeynep Akgul, Terrie Walmsley, Tom Hertel and Nelson villoria (2012) General Equilibrium Mechanisms and Real Exchange Rate in the GTAP Model; Third Draft of a Technical Document November, pp. 1-40.
Nucci, F. and  Pozzolo A.F (2010) the Exchange Rate, Employment and Hours: What Firm - Level Data Say; Journal of International Economics 82, pp. 112-123.
Ricardo Faria, J. and Miguel A. Leon-ledesma (2008) Real exchange rate and Employment Performance in an open Economy; Research in Economics, Vol. 59, pp. 67-80.
Sercu,  p. and  Raman uppal (2003) Exchange rate volatility and international trade: A General- Equilibrium Analysis; European Economic Review, Vol. 47, pp. 426-441.
Shoven, J., and J. Whalley (1984) Applied General-Equilibrium Models of Taxation and International Trade: An Introduction and Survey; Journal of Economic Literature, Vol. 22, pp. 1007-51.
پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی
دوره 16، شماره 2
تابستان 1395
صفحه 201-220