پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

مدلسازی علل معوق شدن تسهیلات قرض الحسنه در بانک قرض الحسنه مهر ایران

نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی- مالی دانشگاه تهران (نویسنده مسؤول) njamshidi67@gmail.com
2 استاد دانشگاه تهران
3 دانشیار دانشگاه تهران
چکیده
این تحقیق به بررسی علل معوق شدن تسهیلات در بانک قرض­الحسنه مهر­ایران می پردازد. هدف این تحقیق مدل سازی علل معوق شدن تسهیلات قرض­الحسنه می­باشد. برای مدل سازی علل معوق شدن تسهیلات اعطایی به مشتریان در این تحقیق، تأثیر متغیرهای مستقل شامل نوع وثیقه اخذ شده از مشتریان، ارزش وثیقه اخذ شده، زمینه استفاده از تسهیلات، مدت زمان بازپرداخت تسهیلات و مبلغ تسهیلات بر متغیر وابسته معوق شدن تسهیلات مورد بررسی قرار گرفته است.
جامعه مورد بررسی در این تحقیق، مشتریان شعب بانک قرض­الحسنه مهرایران در شهر تهران در دوره زمانی چهار ساله از 1386 تا 1390 می باشد که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای مدل سازی معوق شدن تسهیلات، دو روش رگرسیون لجستیک و تحلیل تشخیصی به­کار گرفته شدند و با استفاده از نرم افزار آماری spss داده ها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند.
بر اساس نتایج تحقیق، ضمن معنی داری مدل های به­دست آمده از هر دو روش رگرسیون لجستیک و تحلیل تشخیصی، مدل به­دست آمده از روش رگرسیون لجستیک، قدرت تفکیک بیشتری در پیش بینی احتمال معوق شدن تسهیلات اعطایی به مشتریان دارد؛ به­طوری­که با استفاده از این روش 82 درصد از تسهیلات معوق شده و 54 درصد از تسهیلات غیر معوق به درستی تفکیک شده اند. همچنین از بین متغیر های مستقل، متغیر نوع وثیقه(چک و گواهی کسر از حقوق) دارای تأثیر منفی و متغیر زمینه استفاده از تسهیلات (از نوع ودیعه مسکن و متفرقه) دارای تأثیر مثبت بر متغیر وابسته (معوق شدن تسهیلات) دارند.
کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله English

Modeling the Causes of Deferring Repayments in Qarz Al-Hasaneh Mehr Bank (QMB) of Iran

نویسندگان English

Nasser Jamshidi 1
gholamreza jandaghi 2
Reza Tehrani 3
1 MA Student of Management, University of Tehran (Corresponding author), E-mail: njamshidi67@gmail.com
2 . Professor , University of Tehran, E-mail: jandaghi@ut.ac.ir
3 Associate Professor , University of Tehran, E-mail: rtehrani@ut.ac.ir
چکیده English

This paper examines and models the causes of deferring repayments in Qarz Al-Hasaneh Mehr Bank (QMB) of Iran. In the model, the effects of explanatory variables, including “kind of caught guaranty from customers”, “value of caught guaranty”, “kind of facilities”, “duration of repayment” and “amount of facilities”, on dependent variable “ deferring repayment of facilities” are investigated. In this research, the statistical population consists of customers of QMB branches in Tehran provinces during 2007-2011, which was selected by cluster sampling. For modeling causes of deferring repayments, both logistic regression and discrimination analysis were used and data was analyzed with SPSS software. According to the results of research, both models were significant, but logistic regression model was more robust in predicting probability of deferring repayment of granted facilities, so that, it predicted 84.5% of deferred facilities and 54% of repaid facilities, correctly. In addition, “the kind of guaranty” (cheque and payroll deduction authorization) and “kind of facilities” have negative and positive impact on deferring repayments, respectively.

کلیدواژه‌ها English

Deferred repayments
Logistic regression
Discrimination analysis
Qarz al-hasaneh Mehr Bank (QMB) of Iran
اقتصاد ایران (1389) معوقه های بانکی، علل، آثار و پیامد ها ماهنامه اقتصاد ایران، شماره 139، شهریور: 30-23.
برادری، جعفر (1386) بررسی وضعیت و عوامل مؤثر بر پیدایش مطالبات معوق و ارائه راهکارهای مطلوب پیشگیری آن در بانک صادرات بر اساس مدل Moral Hazard؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه عالی بانکداری.
پور زمانی، زهرا؛ توانگر، افسانه و کیارسی، آوا (1388) بررسی کارآیی الگوی لجیت و تحلیل تمایزی چند متغیره در پیش بینی وضعیت مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران؛ پژوهش نامه حسابداری مالی و حسابرسی: 122-95.
تفاهم (1388) مطالبات معوق و چه باید کرد؛ روزنامه تفاهم، شماره 1145، شنبه 14 شهریور ماه.
تهرانی، رضا و فلاح شمس، میر فیض (1384) طراحی و تبیین مدل ریسک اعتباری در نظام بانکی کشور؛ مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره بیست و دوم، شماره دوم، تابستان.
ثقفی، علی (1381) بررسی شاخص های پیش بینی کننده ورشکستگی در شرایط محیطی ایران؛ رساله دکتری، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
حبیب پور، کرم و صفری، رضا (1388) راهنمای جامع کاربرد spss در تحقیقات پیمایشی (تحلیل داده های کمی)؛ تهران: انتشارات متفکران، چاپ اول.
حیدری فر، سوده (1390) بررسی عوامل مؤثر بر عدم بازگشت به موقع تسهیلات اعطایی بانک ملی ایران؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، بهار.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1382) روش­های تحقیق در علوم رفتاری؛ چاپ هفتم، تهران: انتشارات آگاه.
طرفی، شورانگیز (1385) بررسی تأثیر اندازه، نوع صنعت و نسبت های سرمایه گذاری در پیش بینی توان بازپرداخت تسهیلات از دید کارشناسان بانک صادرات ایران؛ پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
گجراتی (1381) اقتصاد سنجی؛ ترجمه دکتر حمید ابریشمی، انتشارات دانشگاه تهران.
مؤسسه عالی بانکداری ایران (1387) طراحی و تبیین مدل ریسک اعتباری در نظام بانکی کشور؛ هجدهمین همایش بانکداری اسلامی.
مدرس، احمد  و ذکاوت، سید مرتضی (1382) مدل های ریسک اعتباری مشتریان بانک (مطالعه موردی: بانک توسعه صادرات ایران)؛ فصلنامه حسابرس، شماره 19، بهار: 54.
موسوی، آمنه (1389) بررسی علل وام های معوق در بانک اقتصاد نوین طی دوره 1383 تا 1388 در شعب استان تهران؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
نظریان، حمید (1388) راهکار های تجهیز منابع و کاهش مطالبات معوق در بانک ها؛ سایت بانک ملی ایران، 14/12/1388.
Adnan, A. M. & Humayon, M. (2002) Prediction corporate bankruptcy: Whither do we stand?; Department of economic, Loughborough University, UK.
Altman, E. I. (1968) Financial Ratio, Discriminant Analysis and the Prediction of Corporate Bankruptcy; Journal of Finance: 589-609.
Chez, G. (2008) Survey on credit risk in Italian banks; Journal of risk management, Vol. 6: 76.
Dong, G. etal. (2010) Credit scorecard based on logistic regression with random coefficients; Journal of Procedia Computer Science 1: 2463-2468.
Danenas, P. & Garsva, G. (2012) Credit risk evaluation modeling using evolutionary linear SVM classifiers and sliding window approach; Journal of Procedia Computer Science 9: 1324-1333.
Glantz, M. (2003) Managing Bank Risk: An Introduction to Broad-Base Credit Engineering; Academic Press; 1 edition 2-13.
Janice, B. B. (2006) Problem bank loan, conflicts of interest and institutions; journal of finance stability 2: 266-285.
Joao, A. B. (2010) Forecasting bank loans loss-given-default; Journal of banking & finance, Elsevier, vol. 34(10), pages 2510-2517, October
Yenpao, Ch.; Ruey-Ji Guo & Roa-Li Huang (2009) Two stages credit evalution in bank loan appraisal; Economic Modelling 26: 63-70.