پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

تأثیر اصلاح قیمت حامل های انرژی بر بخش های مختلف اقتصادی با استفاده از جدول داده- ستانده

نویسندگان
1 کارشناس ارشد اقتصاد انرژی دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور
2 عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
3 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
در این مطالعه، سعی شده تا با استفاده از تکنیک جدول داده- ستانده انرژی سال 1385، اثرات افزایش قیمت حامل­های انرژی در قالب دو سناریو و در دو مرحله (اثرات مستقیم و غیرمستقیم) بر بخش­های مختلف اقتصادی ایران محاسبه شود.
طبق محاسبات صورت گرفته، در مورد نتایج اعمال سناریو اول (قیمت مصوب حامل های انرژی در سال 1390) و افزایش قیمت در مرحله اول (اثرات مستقیم) باید گفت که با افزایش قیمت حامل­های انرژی در این سناریو، صنعت آجر با بیشترین درصد افزایش قیمت محصول یعنی 138 درصد در رتبه اول بیشترین تأثیرپذیری، بخش سیمان با افزایش قیمت 86 درصد در رتبه دوم و صنعت خدمات حمل و نقل، انبار اداری و ارتباطات با تغییر قیمتی برابر 65 درصد در رتبه سوم این معیار اثرگذاری قرار دارند.
همچنین، بیشترین میزان افزایش قیمت محصولات بخش های مختلف در سناریو دوم (قیمت بر اساس پیش بینی مؤسسه بین المللی انرژی) به ترتیب، مربوط به صنایع آجر، سیمان و کاشی و سرامیک با افزایشی معادل 68/473، 74/347 و 81/199 درصد قرار دارند.
به علاوه، با تعریف ماکزیمم افزایش قیمت در سناریو دوم، بیشترین افزایش بهای تمام شده از منظر تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم مربوط به بخش صنایع آجر به میزان 54/772 درصد، بخش سیمان با افزایشی برابر 90/599 درصد و بخش کاشی و سرامیک با افزایشی معادل 52/431 در رتبه های دوم و سوم، بیشترین افزایش در سطوح قیمت­های محصول قرار دارند.
کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله English

The Effect of Correcting Energy Carrier Prices on the Iran’s Economic Sectors Using Input – output Table

نویسندگان English

Majid Eslami Andargoli 1
Majid Eslami Andargoli 1
Hossein Sadeghi 2
Mohammad Mohammadi Khabbazan 3
1 M.A. in Energy Economics, Power and Water University of Technology (Shahid Abbaspour) Email: Mj_Eslami63@yahoo.com
2 Assistant Professor of Economics, Faculty of Management and Economics, Tarbiat Modares University.
3 PhD Candidate in Economics, Tarbiat Modares University
چکیده English

In this study, we survey the effect of increase in energy carrier prices on Iran’s economic sectors using input - output (I-O) table of energy in 2006. This investigation is done in two stages including direct and indirect effects and two scenarios. These scenarios consist of a) the price of energy carriers adopted in 2010, and b) prices based on forecasts of the International Institute of Energy. Calculations of the first scenario and the first stage (direct effects) indicated that the brick and cement industries and transportation, warehousing and telecommunications services have been affected by 138, 86 and 65 percent in price increases, respectively. Also, the highest growth in product prices in the second scenario obtained in brick, cement and ceramic and tile industries by 473.68, 347.74 and 199.81 percent respectively. Furthermore, with defining maximum prices of energy carriers in the second scenario, the highest increase in marginal cost according to direct and indirect effects devoted to the brick, cement and ceramic and tile industries equivalent to772.54, 599.9 and 431.52 percent respectively. These industries ranked in the first to third places due to increase in product prices.

کلیدواژه‌ها English

Iran
Price Index
Energy carriers
Input - output (I-O) table of energy
اسلامی اندارگلی، مجید (1389) آثار سیاست های قیمتی برق بر تولیدناخالص داخلی و تورم با استفاده از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه؛ پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه صنعت آب و برق ایران.
افضل خانی، سینا (1388) بررسی اثرات افزایش قیمت حاملهای انرژی بر توزیع درآمد (با استفاده از روش داده – ستانده)؛ پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه صنعت آب و برق ایران.
باستانزاد، حسین (١٣٧٨) مطالعه تطبیقی دو سیاست  تأمین مالی یارانه بخش انرژی از طریق انبساط پایه پولی با افزایش قیمت حامل های انرژی؛ مجموعه مقالات نهمین کنفرانس سیاست های پولی و ارزی: رشد پایدار اقتصادی غیرتورمی؛ مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران: ٣٢١-295.
باستانزاد، حسین (١٣٧٧) برآورد کشش های جزئی مستقیم و متقاطع آلن برای حامل های انرژی در جمهوری اسلامی ایران طی دوره 1375-1347؛ مجله برنامه و بودجه، شماره پیاپی ٣٣، دی ماه: 27-3.
بانک مرکزی ج.ا.ایران، «جدول داده – ستانده اقتصاد ایران سال 1367»  اداره حسابهای اقتصادی 1375، 7- 6.
ترازنامه انرژی، سال های مختلف (1388-1378).
توفیق، فیروز (1371) تحلیل داده - ستانده در اقتصاد ایران و کاربردهای آن در سنجش، پیش بینی و برنامه ریزی، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
جهانگرد، اسفندیار (1377) شناخت فعالیت های کلیدی اقتصاد ایران در یک برنامه توسعه اقتصادی؛ مجله برنامه و بودجه، شماره ٣١ و ٣٢ ، آبان و آذر:123-99.
جوان، افشین بررسی افزایش قیمت فرآورده های نفتی بر مصرف آن در ایران؛ اداره بررسی های اقتصادی امور بین الملل شرکت ملی گاز ایران، دومین همایش ملی انرژی.
حیدریان سامانی، شهرام بررسی اثرات درآمدی و هزینه ای افزایش قیمت حامل های انرژی بر بودجه خانوار از طریق جدول داده – ستانده؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران.
رحمانی، علی (1381) پیشرفت تکنولوژیک، مقیاس اقتصادی و بهره وری در صنایع ایران؛ سازمان مدیریت وبرنامه ریزی استان قزوین.
عسگری، جعفر و محسن بختیار ( ١٣٨١) بررسی آثار و تبعات افزایش قیمت فرآورده های نفتی بر بخش های اقتصادی مصارف خانوارها، شاخص هزینه زندگی و هزینه و درآمد دولت با استفاده از جدول داده - ستانده انرژی؛ دومین همایش کاربرد تکنیک های داده - ستانده در برنامه ریزی اقتصادی و اجتماعی، مرکز تحقیقات اقتصاد ایران؛ دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی.
عیسی زاده، سعید (1379) منابع تأثیر گذار بر اشتغال نیروی انسانی در اقتصاد ایران؛ رساله دکتری، دانشگاه تهران.
کشاورز، غلامرضا (1382) بررسی ساختار تولید و ارتباط آن با اشتغال در قالب جدول داده - ستانده، طرح پژوهشی.
گزارشات مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی، خرداد 1390.
گزارشات ستاد تحول صنایع و معادن، بهمن 1389.
Frend, L. Caroline and Walich I. Cheistine (1995) Raising Household Energy Prices in Poland Who Gains, Who Loses?; Policy Research Working Paper.
Haddad Eduardo, A. and Geoffrey J.D. Hewings (2004) Transportation Costs, Increasing Returns and Regional Growth: Interregional CGE Analysis; Input-Output and general equilibrium, Brussels, September 2-4.
Liew, Chong Kiew (1980) The impact of higher energy prices on growth and inflation in an industrializing economy: The Korean experience; Journal of Policy Modeling, 2 (3), September, pp. 389-408.
Mayeres, Inge. & Stef Proost (2004) Testing alternative transport pricing strategies: A CGE analysis for Belgium; Input-Output and general equilibrium, Brussels, September 2-4.
Polenske, Karen R. (2003) Environmental Impacts of Energy Efficient Technologies: potential for input - output and supply chain analysis in Iran; Second Seminar on Application of the Input-Output Techniques in Economics and Social Planning; Faculty of Economics, Allameh Tabatabaee University.