پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

ارزیابی پیوندهای بین بخشی با استفاده از روش بردار ویژه (مطالعه موردی: استان تهران)

نویسندگان
رضا ولی نژاد ترکمانی 1
علی اصغر بانوئی 2
محمد جلوداری ممقانی 3
1 دانش آموخته کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی، دانشگاه علامه طباطبایی
2 دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
3 استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
ساختار اقتصاد استان تهران با توجه به سهم بخش خدمات از کل ستانده و اشتغال استان که در سال 1380 به ترتیب 57 و 63 درصد می باشد، خدمات محور به شمار می رود و از این منظر، مشابه ساختار اقتصادهای پیشرفته است.
هدف این مقاله، تبیین ساختار اقتصاد خدمات محور استان با استفاده از الگوی داده- ستانده و پیوندهای بین بخشی به روش بردار ویژه می باشد. در این راستا، سؤال اساسی تحقیق این است که آیا به کارگیری روش بردار ویژه نسبت به روش های سنتی چنری- واتانابه و راسمیوسن می تواند اهمیت بخش های استان را برمبنای میزان ماندگاری واسطه ای در چرخه تولید بهتر ارزیابی نماید؟
در این مطالعه، ابتدا جدول داده- ستانده سال 1380 استان تهران به روش AFLQij برآورد و سپس اهمیت بخش های اقتصادی استان برحسب پیوندهای پسین و پیشین در قالب سه روش چنری- واتانابه، راسمیوسن و بردار ویژه، مورد سنجش قرار گرفت.
نتایج حاصله نشان می دهند که روش بردار ویژه می تواند اهمیت بخش های اقتصادی استان را بر مبنای میزان ماندگاری واسطه ای بخش ها در چرخه تولید تبیین نماید، بدین صورت که چهار بخش با سهم غالب فعالیت های صنعتی، به عنوان بخش کلیدی ظاهر شدند که متوسط سهم تقاضای نهایی از تولید کل آنها برابر 5/45 درصد می باشد، حال آنکه نسبت فوق برای 71 بخش اقتصادی و بخش های خدماتی استان، به ترتیب 76 درصد و 84 درصد است. در مجموع، نتایج حاصله تصویر متفاوتی از ماهیت بخش خدمات نسبت به اقتصادهای پیشرفته به دست می دهد و بدین ترتیب، به نظر می رسد که ماهیت خدمات در استان تهران برخلاف این اقتصادها، بیشتر خدمات مصرفی تا خدمات تولیدی است.
کلیدواژه‌ها
بخش خدمات
جدول داده- ستانده استان تهران
پیوندهای پسین و پیشین
روش بردار ویژه

عنوان مقاله English

Assessing Intersectional Linkages Using Eigenvector Method Case Study of Tehran Province

نویسندگان English

Reza Valinezhad Torkamani 1
Ali Asghar Banouei 2
Mohammad Jelodari Mamaghani 3
1 M.A. in Economic Planning and Development, valinajad82@yahoo.com
2 Associate Professor of Economics, Faculty of Economics, Allameh Tabatabaee University
3 Professor of Economics, Faculty of Economics, Allameh Tabatabaee University
چکیده English

The statistical data of Tehran Province shows that the ratios of output and employment of service sector to total provincial output and employment are 57 and 63 percent in 2001, respectively. The aim of this article is to quantitatively explain the structure of service –based economy of province, using Input-Output Model and intersectional linkages by Eigen Vector method. So, the main question in this research is that can the usage of Eigen vector method rather than traditional methods like Chenery-Watanabe and Rasmussen methods evaluate more precisely the importance of provincial economic sectors on the basis of intermediate viability in the production process?
For this purpose, first the Input-Output Table of “Tehran Province” for 2001 was estimated by AFLQ method, and then the importance of provincial economic sectors was measured in terms of forward and backward linkages by Chenery-Watanabe, Rasmussen and Eigen vector methods.
The results show that Eigen Vector Method can explain the importance of economic sectors of province on the basis of intermediate viability in the production process, in such a way that four key sectors are of dominant shares in industrial activities which their average share of demand out of total output is 45.5 percent, but ratios for 71 economic and service sectors are 76 percent and 84 percent, respectively. In general, results show that the nature of service sector in Tehran province is different from the services in modern economies. The main reason is that the service sector in Tehran is the consuming rather than producing sector.

کلیدواژه‌ها English

Service sector
Input-output table of Tehran province
Backward and forward linkages
Eigen vector method
اسفندیاری، علی اصغر (1381) تشخیص صنایع کلیدی از دیدگاه اشتغال با استفاده از جدول داده –ستانده؛ مجله برنامه و بودجه،  شماره 75، سال هفتم.
بانوئی، علی اصغر و فاطمه بزازان (a1385) نقش و اهمیت ابعاد اقتصاد فضا در محاسبه جداول داده- ستانده منطقه ای، پدیده فراموش شده در اقتصاد ایران؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال هشتم، شماره 27، صص114-89.
بانوئی، علی اصغر؛ بزازان، فاطمه و مهدی کرمی (b1385) بررسی کمی رابطه بین ابعاد اقتصاد فضا و ضرایب داده- ستانده 28 استان کشور؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال هشتم، شماره 29، صص170-143.
بزازان، فاطمه؛ بانوئی، علی اصغر و مهدی کرمی (1386) تاملی بیشتر در خصوص توابع سهم مکانی نوین بین ابعاد اقتصاد فضا و ضرایب داده- ستانده منطقه ای: مطالعه موردی استان تهران؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال نهم، شماره 31 ، صص53-27 .
بانوئی، علی اصغر؛ جلوداری ممقانی، محمد و مجتبی محققی(1386) شناسایی بخش های کلیدی برمبنای رویکردهای سنتی و نوین طرف های عرضه و تقاضای اقتصاد؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال هفتم، شماره اول بهار.
بانوئی، علی اصغر؛ جلوداری ممقانی، محمد و سید ایمان آزاد (a1387) بکارگیری روش بردار ویژه در سنجش پیوندهای پسین و پیشین بخش های اقتصادی؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران (زیرچاپ).
بانوئی، علی اصغر؛ بزازان، فاطمه؛ پروین، سهیلا؛ کرمی، مهدی و سید ایمان آزاد (b1387) آزمون رابطه بین اندازه نسبی و ضریب واردات مناطق: مطالعه موردی 28 استان کشور؛ فصلنامه علمی- پژوهشی اقتصاد مقداری (بررسی های اقتصادی سابق)، سال پنجم، شماره 1، پیاپی 16.
دشتبان، منیژه (1373) برنامه ریزی منطقه ای به کمک جدول داده- ستانده، مطالعه موردی استان کرمان؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی.
رضایی، افسانه (1386) بررسی تطبیقی روش های سنتی و نوین در برآورد ضرایب  داده- ستانده استان لرستان؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی.
سید مطهری، سید مهدی (1384) تأثیر تمرکززدایی بودجه ای نظام درآمد- هزینه استان بر بخش بازرگانی  استان آذربایجان شرقی؛ مؤسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی.
صبوری، علی (1385) محاسبه و تحلیل جدول داده- ستانده استان تهران (1380) با استفاده از روش سهم مکانی تعمیم یافته . پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی.
عین افشار، مهناز (1379) محاسبه جدول داده- ستانده استان خراسان و بررسی ساختار اقتصادی آن در سال 1376؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی.
مرکز آمار ایران (1380) حساب های ملی – حساب های منطقه ای، ایران.
Andresso, B. & Yue, G. (2004) Intersectoral Linkages and Key Sectors in China 1989-1997; Asian Economics Journal, Vol. 18, NO. 2.
Dietzenbacher, E.(1992) The Measurement of Inter Industry Linkages: key sectors  in the Netherlands; Economic Modeling, NO. 9, pp: 419-437.
David, H. Harville (2001) Matrix Algebra, Exercise and Solutions Springer Press, New York.
Duchin, Faye and Albert E. Steenge (2007) Mathematical Models in Input-Output Economics.
Flegg, A. T, Webber, C.D. and Elliot, M.V. (1997) On the Appropriate Use of Location Quotients in Generating Regional Input-Output Table; A Reply, Regional Studies , No. 29, PP 795-805.
Helmich, J.P. (2007) On reducible matrixces and the behaviour of their Peron eigenvectors: http://finlandned.org/thesis/master_thesis.doc.
James R. Schott (2005) Matrix Analysis for Statistics, Wiley Series.
Midmore, P., Munday, M. and Roberts, A. (2006) Assessing Industry Linkages Using Regional Studies, Vol.40: 329-343.
Pfajfar, L. Dolinar. (2000) Intersectoral Linkages in the Slovenian Economy in the Years 1990-92-93: key sectors in the Slovenian economy; Papers of the international conference of I.O Techniques.
Shayle, R. (2006) Matrix Algebra Useful for Statistics, Wiley Press. Canada.
Tohomo, T. (2004) New Development in the Use of Location Quotients in Generating Regional Input-Output Coefficients and Multipliers, Regional Studies, No. 38: 43-54.
Takayam, A. (1984) Mathematical Economics; Dryden Press, Hinsdale.
Teeraa, Thijs (2005) The Economics of Inpyt-Output Analysis; Cambridge University Press.
Temurshoev, U. (2004) Key sectors in the kygyzstan Economy; Discussion Paper,. No..2004-135, Charles University.Center for Economic Research.
پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی
دوره 13، شماره 2
تابستان 1392
صفحه 37-59