پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

اثرات رفاهی نقدینه کردن یارانه‌های انرژی الکتریکی بر اقتصاد ایران

نویسندگان
مجید اسلامی اندارگلی 1
مجید اسلامی اندارگلی 1
حسین صادقی 2
علی قنبری 2
محمّد محمّدی خبّازان 3
1 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور و مسئول مکاتبات :
2 عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
3 دانشجوی دکتری اقتصاد نظری دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
کاهش یارانه های انرژی، خواه نا خواه دارای آثار رفاهی بر اقتصاد بوده که برآورد آن می تواند سیاستگذاران و برنامه ریزان را در اتخاذ تصمیم های صحیح راهنمایی کند.
براین اساس، در این مطالعه تلاش شده تا با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی و مدل تعادل عمومی قابل محاسبه، آثار رفاهی ناشی از نقدی کردن یارانه حامل انرژی الکتریکی بر اقتصاد ایران بررسی شود. به منظور بررسی اثرات رفاهی این سیاست از معیار تولید ناخالص داخلی استفاده شده است.
با توجه به سه سناریو افزایش قیمت و پرداخت نقدی یارانه­ها و نتایج شبیه­سازی مدل، نتایج، حاکی از این است که با اجرای این سیاست­ها، تولید ناخالص داخلی به شدت کاهش یافته و اقتصاد دچار رکود می­شود. نتیجه دیگر مشاهده شده حاکی از این است که با تأمین مالی پرداخت نقدی از سه منبع؛ الف) مازاد درآمدهای دولت، ب) مالیات بر فروش کالای برق و ج) مالیات بر درآمد خانوار و تلفیق آن با سیاست افزایش قیمت، تولید ناخالص داخلی مجدداً کاهش چشمگیری داشته و روند این کاهش با میزان پرداخت نقدی یارانه ها و قیمت انرژی الکتریکی رابطه مستقیم دارد.
همچنین، میزان این تغییر بستگی به منبع تأمین مالی یارانه­ها دارد، به طوری که با افزایش میزان پرداخت و قیمت برق، سطح تولید ناخالص داخلی به طور فزاینده کاهش می­یابد.
کلیدواژه‌ها
یارانه
تولید ناخالص داخلی
پرداخت نقدی
مدل تعادل عمومی قابل محاسبه
GAMS. طبقه بندی JEL: .Q43

عنوان مقاله English

The Welfare Effects of Cash Transfers of Electrical Energy Subsidies on Iran Economy

نویسندگان English

Majid Eslami Andargoly 1
Majid Eslami Andargoly 1
Hossein Sadeghi 2
Ali Ghanbari 2
Mohammad Mohammadi Khabazan 3
1 M.A Student, Department of Economics and Management, Abbaspour University of Technology, Tehran, Iran,
2 Assistant Professor of Economics, Department of Economics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
3 Ph.D. Student, Department of Economics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده English

Withdrawing energy subsidies has inevitably welfare effects on the Iranian economy. The estimation of this effect can help policy-makers and planners to take the right decisions. In this paper, welfare effects of cash transfer are calculated for electrical energy subsidies using a social accounting matrix and the computable general equilibrium model. In order to evaluate the welfare effect of this policy, GDP index has also been implemented. Three scenarios of prices, cash payment of subsidies and model simulation are considered in this regard. The research findings reveal that as a result of these policies, GDP will dramatically decrease and the economy will fall into a recession. If the cash payments are financed through the following three methods; a) surplus government revenues, b) sales tax on electricity commodity, c) income tax, combined with price increasing policy, will cause a deeper recession and a lower rate of GDP as a result. This trend has a negative and reverse relation with the amount of cash payment subsidies and electrical energy price. Also, the rate of change will heavily depend on the sort of financial resources for such subsidies, as with an increase in cash subsidies and electricity prices, the result would be decreased level of GDP over time.

کلیدواژه‌ها English

C68
Q43
H71
F15
D58
Subsidies
Gross domestic production
Cash transfer
Computable General Equilibrium (CGE) Model
GAMS JEL Classifications: C68
بانویی، علی اصغر (1380) نقش روش حسابداری لئونتیف به عنوان پل ارتباطی دیدگاه های رشد محور و انسان محور؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، مرکز تحقیقات اقتصاد ایران، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، شماره 9.
پرمه، زورار(1384) بررسی یارانه انرژی و آثار افزایش قیمت حامل های انرژی بر سطوح قیمت ها در ایران؛ تهران: مجله پژوهش نامه بازرگانی، شماره 34، صفحه 148 – 117.
خوش اخلاق، رحمان و موسوی محسنی، رضا (1385) شوک های نفتی و پدیده بیماری هلندی در اقتصاد ایران: یک الگوی محاسبه پذیر تعادل عمومی؛ مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 77، صفحات 117- 97.
ذوالنور، حسین (1382) الگوی تعادل عمومی برای تحلیل اثر وضع مالیات ها در ایران؛ معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصاد و دارایی.
صادقی، حسین و بهبودی، داوود(1383) صندوق توسعه ملی: نهاد اصلاح ساختار اقتصادی؛ مجموعه مقالات دومین همایش اقتصاد ایران (1381)، تهران: پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
فولادی، معصومه و متوسلی، محمود (1385) بررسی آثار افزایش جهانی نفت بر تولید ناخالص داخلی و اشتغال در ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی محاسبه­ای؛ مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 76، صفحات 76-51.
وزارت نیرو (1387) ترازنامه انرژی.
Armington, P. S. (1969) A Theory of Demand for Products Distinguished by Place of Production; IMF staff Ppaer 16, PP. 159-176.
Clements, B. J. & Sanjeev Gupta & Hong-Sang Jung (2003) Real and Distributive Effects of Petroleum Price Liberalization: The Case of Indonesia; IMF Working Papers, International Monetary Fund.
Doroodian K. and Roy Boyd (2003) The Linkage between Oil Shocks and Economic Growth with Inflation in the Presence of Technological Advances: A CGE Models; Energy Policy 31, PP 989-1006.
Dufournak, C. M., J. T. Quinn, and J. J. Harrington (1994) An Applied General Equilibrium Analysis of a Policy Desighned to Reduce the Household Consumption of Wood in the Sudan; Resource and Energy Economics, Vol.16.
Frend, L. Caroline and Walich I. Cheistine (1995) Raising Household Energy Prices in Poland Who Gains? Who Loses; Policy Research Working Paper.
Jensen, Jesper, and David Tarr (2002) Trades, Foreign Exchange Rate, and Energy Policies in Iran: Reform Agenda; Economic Implications, and Impact on the Poor.
Johansen, Leif (1960) A Multi-Sectoral Study of Economic Growth; Amsterdam: North-Holland.
Kerkelä Leena (2004) Distortion costs and effects of price liberalisation in Russian energy markets; A CGE analysis.
Kopsakangas Savolainen, M (2002) A Study on the Deregulation of the Finnish Electricity Markets, OULU University Press, February, 2002.
Kuster, R., Ellersdorfer, I and Fahl, U. (2006) ACGE- Analysis of Energy Policies Considering Labor Market Imperfections and Technology Specifications; EAERE-FEEM-VIU Summer School, Maria Curie Series of Conferences European Summer School in Resource and Environmental Economics.
Lofgren. .H. & Lee Harris, R. (2002) A Standard Computable General Equilibrium (CGE) Model in GAMS.
Naqvi, F. (1998) A Computable General Equilibrium Model of Energy, Economy and Equity Interactions in Pakistan; Energy Economics 20. PP 347,373.
Twimukye, Evarist, Mary Matovu, John, Levine, Sebastian and Birungis, Patrick (2009) Sectoral and Walfare Effects of the Global Economic Crisis on Uganda: A Recursive Dynamic CGE Analysis; Economic Policy Research Centre, May.
Twimukye, Evarist & Mary Matovu, John and Nabiddo, Winnie (2009) Aid Allocation Effects on Growth and Poverty: A CGE Framwork; 51 Pool Road Makerere University Campus, P.O.Box 7841 Kampala, Uganda, may.
پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی
دوره 12، شماره 2
تابستان 1391
صفحه 39-60