پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی

اثر غیرخطی تورم بر نابرابری ‌درآمد در ایران

نویسندگان
1 استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
2 استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
3 کارشناس ارشد علوم اقتصادی
چکیده
نابرابری درآمد از جمله مشکلاتی است که کشور های در حال توسعه با آن دست به گریبان هستند. در ادبیات اقتصادی، تورم به عنوان یکی از مهم­ترین عوامل تأثیرگذار بر نابرابری درآمد شناخته شده است. بنابراین با توجه به اینکه ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه غالباً با نرخ های تورم بالا و پر نوسان مواجه بوده، بررسی اثر تورم بر نابرابری درآمد در آن از اهمیت قابل ملاحظه­ای برخوردار است. با وجود اهمیت مساله، معدود مطالعاتی نیز که به این موضوع پرداخته­اند، به نتیجه واحدی نایل نشده و تأثیر تورم بر نابرابری درآمد در ایران همچنان به صورت یک معما باقی مانده، اما مطالعاتی که در دهه اخیر توسط اقتصاددانان صورت گرفته است، وجود رابطه غیرخطی میان تورم و نابرابری درآمد را تأیید می­کند. در این پژوهش سعی شده با الهام از این مطالعات به بررسی اثر غیرخطی تورم بر نابرابری درآمددر ایران طی سال های 1385-1350 پرداخته شود. همچنین رابطه علیت گرنجری میان نابرابری درآمد و تورم طی سال­های 1386-1350، با استفاده از دو روش «تودا و یاماموتو» و «تصحیح خطا» بررسی شده است.
کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله English

The Nonlinear Effect of Inflation on Income Inequality in Iran

نویسندگان English

Abbas Shakeri 1
Esfandyar Jahangard 2
Somayyeh Aghlami 3
1 Professor of Economics, Allameh Tabataba’i University (E-mail: Shakeri@atu.ac.ir )
2 Assistant Professor of Economics, Allameh Tabataba’i University (E-mail: jahngard@gmail.com)
3 M.A in Economics ( E-mail: Sm.aghlami@gmail.com)
چکیده English

In the economic literature, inflation is one of the most important factors influencing income inequality. Since Iran as a developing country has frequently been facing with high and volatile inflation rates, the study of the effect of inflation on income inequality is of considerable importance. Despite the importance of the issue, the few studies that have dealt with this subject have not derived same result, so the effect of inflation on income inequality remains paradoxical. However, the economic studies in recent decades confirm the nonlinear relationship between inflation and income inequality. Inspired by these studies, we investigate the nonlinear effect of inflation on income inequality during 1971-2006. Likewise, we examine the Granger causality relationship between inflation and income inequality by using “Toda & Yamamoto” and “Error correction” procedures during 1971-2007.

کلیدواژه‌ها English

Inflation
Income inequality
آرمن، سید عزیز و زارع، روح الله (1384) بررسی رابطه علیت گرنجری بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران طی سال­های1381-1346؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال هفتم، شماره24.
آماده، حمید و قاضی، مرتضی و عباسی فر، زهره (1388) بررسی رابطه مصرف انرژی و رشد اقتصادی و اشتغال در بخش های مختلف اقتصاد ایران؛ مجله تحقیقات اقتصادی، شماره86.
ابونوری، اسمعیل (1376) اثر شاخص های کلان بر توزیع درآمد؛ مجله تحقیقات اقتصادی، شماره51.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ترازنامه و گزارش اقتصادی، سال­های مختلف.
بگ، دیوید و فیشر، استانلی و دورنبوش، رودیگر (1376) اقتصاد کلان؛ ترجمه: حمید رضا علی پورشیرسوار؛ آستارا: نشر مرسا.
پورداود، علی (1378) بررسی تأثیر تورم بر توزیع درآمد در ایران؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی.
تشکینی، احمد (1384) اقتصاد سنجی کاربردی به کمک Microfit؛ تهران: مؤسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران.
تفضلی، فریدون (1375) تورم و تورم بسیار شدید و چند نمونه تاریخی؛ وزارت تعاون.
تودارو، مایکل (1378) توسعه اقتصادی در جهان سوم؛ ترجمه: غلامعلی فرجادی؛ تهران: مؤسسه عالی پژوهش در برنامه ریزی و توسعه.
جرجرزاده، علی رضا و علی رضا اقبالی (1384) بررسی اثر درآمدهای نفتی بر توزیع درآمد در ایران؛ فصلنامه پژوهشی رفاه اجتماعی، سال چهارم، شماره17.
خوارزمی، ابوالقاسم (1384) بررسی رابطه علیت بین گردشگری و تجارت در ایران(80-1338)؛ فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره37.
دارسی، نرجس (1381) تأثیر تورم بر توزیع درآمد خانوارهای شهری ایران طی سال های 78-1358؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
دانشگاه آزاد اسلامی، اداره کل فناوری اطلاعات و ارتباطات، آمار دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، سال های 1385-1375.
زراء نژاد، منصور و انصاری، الهه (1387) بررسی رابطه علیت گرنجری میان رشد اقتصادی و هزینه آموزش عالی در ایران؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال دوازدهم، شماره37.
زیبایی، حسن(1384) ارزیابی سهم عوامل تعیین کننده نابرابری و توزیع درآمد در ایران؛ مجله برنامه و بودجه، شماره 91.
سپهری، عباس(1371) تأثیر سیاست­های کلان بر توزیع درآمد؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده اقتصاد.
صمدی، سعید (1371) بررسی تأثیر تورم بر توزیع درآمد در ایران؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم اداری و اقتصاد.
عسگری، علی (1370) نظری اجمالی به تورم و توزیع درآمد در کشور؛ ماهنامه بررسی های بازرگانی، شماره 51.
فردریک ملک (1386) شاخص های نابرابری توزیع درآمد در مناطق شهری کشور(1385-1348)؛ گزارش پژوهش های اقتصادی، مرکز تحقیقات استراتژیک، معاونت پژوهش­های اقتصادی.
کفایی، سید محمد علی و درستکار، عزت اله (1386) تأثیر آموزش رسمی بر توزیع درآمد در ایران؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال نهم، شماره 30.
مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن (نتایج تفصیلی)، سال های 1375 و 1385.
مرکز آمار ایران، سالنامه آماری سال 1386، تهران: مرکز آمار ایران.
مهربانی، وحید (1387) تأثیر آموزش بر فقر و نابرابری درآمدها؛ تحقیقات اقتصادی، شماره82.
نفیسی، شهاب (1381) رابطه سرمایه انسانی و رشد اقتصادی با تاکید بر نقش توزیع تحصیلات نیروی کار، مورد ایران سال های 1379-1345؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی.
نوفرستی، محمد (1378) ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی؛ تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
نیلی، مسعود و فرح بخش، علی (1377) ارتباط رشد اقتصادی و توزیع درآمد؛ مجله برنامه و بودجه، شماره 35 و 34.
نیلی، مسعود و نفیسی، شهاب (1382) رابطه سرمایه انسانی و رشد اقتصادی با تاکید بر نقش توزیع تحصیلات نیروی کار مورد ایران سال های 1379-1345؛ فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، شماره 17.
وزارت آموزش عالی، آمار آموزش عالی کشور، سال های 1386-1375.
وزارت آموزش و پرورش، آمار آموزش و پرورش، سال های 1386-1375.
Abounoori, E. (2003) Unemployment, Inflation and Income Distribution: A Cross-country Analysis; Journal of Iranian Economic Review, Vol. 8, No. 9.
AL-Marhubi, F (1997) A Note on the Link between Income Inequality and Inflation; Economic Letters (55).
Amornthum, S (2004) Income Inequality, Inflation and Nonlinearity: The Case of Asian Economies; University of Hawaii, Economic Research Organization Lecture note No. 601
Barro, R., and J.w. Lee. (2000). International Data on Educational Attainment: Updates and Implications. NBER, Working Paper, 7911.
Barro, Robert j. (1997) Determinant of Economic Growth: A Cross- country Empirical Study; MIT Press, Cambridge.
Blinder, Alan and Howard Esaki (1978) Macroeconomic Activity and Income Distribution in the Postwar United States; The Review of Economics and Statistics, Vol. 60.
Bulir, Ales (2001) Income Inequality: Does Inflation Matter?; IMF Staff Paper, International Monetary Funds, Vol. 48, No. 1.
Bulir, Ales and Anne-Marie Gulde (1995) Inflation and Income Distribution: Further Evidence on Empirical Links; IMF Working Paper (WP/95/86).
Camera, C. and Chien, Y. (2011) Understanding the Distributional Impact of Long-Run Inflation; Purdue University.
Cole, Jeffry and Christopher Towe (1996) Income Distribution and Macroeconomic Performance in the United States; IMF Working Paper (WP/96/97).
Easterly, William and Stanley Fisher (2000) Inflation and the Poor; Policy Research Working Paper (2335).
Easterly, William and Stanley Fisher (2001) Inflation and the Poor; Journal of Money, credit and Banking, Vol. 33, No. 2.
Galli, Rossana and Rolph Van der Hoeven (2001) Is Inflation Bad for Income Inequality: The Importance of the Initial Rate of Inflation; Employment Paper (29).
Minarik, Joseph j. (1979) The Size Distribution of Income during Inflation; The Review of Income and Wealth, Series 25.
Nolan, Brian (1986) Comment on Cyclical and Secular Influences on the Size Distribution of Personal Income in the UK: Some Econometric Tests by G.Weil; Applied Economics, Vol. 18.
Romer, C. D. and Romer, D. H. (1998) Monetary Policy and the Well-Being of the Poor; NBER Working Paper 6793, Cambridge, MA, National Bureau of Economic Research.
Schultz, T. Paul (1969) Secular Trend and Cyclical Behavior of Income Distribution in the United States: 1944-1965; National Bureau of Economic Research Studies in Income and Wealth, Vol. 33.
Toda, H.Y. and  Yamamoto, T. (1995), Statistical Inference in Vector Auto regressions with Possibly Integrated Processes, Journal of Econometrics, No.66.
Van Wijek, Peter (1992) Cyclical and Political Influences on the Size Distribution of Income in the US (1959-1989); Applied Economics, Vol. 24.
Volsch, T. (2004) Income Distribution in 14 OECD Nations, 1967-2000: Evidence from the Luxembourg Income Study; Working Paper, No. 386.