دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نراق، نراق، ایران ، heidarimu@yahoo.com
چکیده: (1930 مشاهده)
شکلگیری جوامع/مناطق اقتصادی میتواند راهبردی برای کاهش محدودیتها و افزایش تعاملات تجاری و امنیت آن از طریق ارتباط نزدیک میان کشورها باشد. نظریه وابستگی به منابع بیان میدارد که اگر بنگاهی تا حد زیادی به بازار موردنظر وابسته باشد، آنگاه بهوسیله بازیگران در آن بازار محدود خواهد شد و نظریه شبکه پیچیده ابزار مفیدی برای تجزیه و تحلیل تعاملات مابین کشورها بهطور سیستماتیک است، بهویژه زمانی که تعداد کشورها و پیوندهای مابین آنها زیاد باشد. بنابراین هدف پژوهش، بررسی و شناخت نقش نظریه وابستگی به منابع و نظریه شبکه پیچیده در شکلگیری مناطق اقتصادی بینالمللی در راستای یکپارچگی اقتصاد جهانی، در نظر گرفته شد. دادههای متعیرهای پژوهش از کشورهای فعال در تجارت بینالمللی و براساس در دسترس بودن دادههای COMTRADE سازمان ملل در دوره زمانی 1390 – 1400 استخراج گردید که بهدلیل حجم زیاد دادهها، 22 کشور بهعنوان نمونه انتخاب شدند که حجم تجارت حداکثری از کل این تجارت بینالملل را به خود اختصاص دادهاند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها و برآورد مدلها از رگرسیون دوجملهای منفی استفاده گردید. نتایج نشان داد: عامل شریک تجاری تأثیر مثبتی بر شکلگیری جوامع تجاری بینالمللی دارد، یعنی زمانی که کشوری با تعداد زیادی از شرکای تجاری همکاری میکند یا موقعیت برتر در شبکه تجاری بینالمللی داشته باشد، احتمال بیشتری دارد که کشورهای دیگر مناطق یکسانی با آن کشور تشکیل دهند. همچنین وقتی که کشوری خود را وابسته به منابع کشورهای دیگر میداند، احتمال شکلگیری جامعهای مشابه با دیگر کشورها افزایش پیدا میکند. درنهایت، موقعیت در شبکه نقش مثبتی در تنظیم روابط بین وابستگی به منابع و مناطق اقتصادی بینالمللی ایفا میکند.
شمارهی مقاله: 7
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
اقتصاد بین الملل دریافت: 1402/6/27 | پذیرش: 1402/7/23 | انتشار: 1403/6/17