دهقان منشادی محمد، اسلاملوئیان کریم، هادیان ابراهیم، دهقان شبانی زهرا. اثر تغییرات کیفیت نهادی ناشی از تکانههای نفتی بر پویایی اقتصاد کلان ایران. پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پايدار). 1399; 20 (3) :111-144
URL: http://ecor.modares.ac.ir/article-18-36169-fa.html
1- دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شیراز
2- استاد اقتصاد دانشگاه شیراز ، keslamlo@rose.shirazu.ac.ir
3- دانشیار اقتصاد دانشگاه شیراز
چکیده: (3251 مشاهده)
در الگوهای تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) طراحی شده، به نقش کیفیت نهادی در عملکرد اقتصادی، کمتر توجه شده است. این مسأله برای کشورهای صادرکننده نفت، به علت اثرات متقابل کیفیت نهادی و مکانیزم انتشار تکانههای نفتی، از اهمیت بالایی برخوردار است. اما این موضوع در قالب یک الگوی رسمی DSGE بررسی نشده است. بنابراین، مطالعه حاضر، به بررسی واکنش متغیرهای اقتصاد کلان در برابر تغییرات کیفیت نهادی ناشی از تکانههای نفتی در قالب یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید در ایران، به عنوان یک کشور صادرکننده نفت میپردازد. در الگوی طراحی شده، نقش کیفیت نهادی و درآمدهای نفتی در بخشهای خانوارها، بنگاهها، دولت و بانک مرکزی وارد شده است. پس از حل الگو و خطی سازی، اثر تکانه نفتی بر رفتار پویای اقتصاد کلان ایران با استفاده از روش مقداردهی طی دوره 1396-1338 بررسی شده است. نتایج، بیانگر آن است که تخریب کیفیت نهادی ناشی از تکانه مثبت نفتی، مانعی جدی در بروز اثرات مثبت انتظاری افزایش درآمد نفتی است. درآمدهای نفتی و تکانههای آن، با تخریب کیفیت نهادی کشور نفتخیز از مسیرگسترش فعالیتهای رانتجویی، افزایش هزینههای مبادلاتی تولید، کاهش اثرگذاری مخارج دولت و انحراف سیاستگذاریهای پولی و مالی از اهداف مورد نظر، به ایجاد اثرات مخرب بر تولید غیرنفتی ایران در بلندمدت میانجامد. لذا پیشنهاد میشود، مکانیزم تخریب نهادی تکانههای نفتی با اصلاح ساختاری در اقتصاد ایران مهار شود. به طور خاص، این آثار تخریبی می تواند با قطع وابستگی مستقیم بودجه به درآمدهای نفتی، تا حدودی محدود شود.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
اقتصاد و اقتصاددانان دریافت: 1398/6/12 | پذیرش: 1398/10/7 | انتشار: 1399/6/29