۱- استادیار گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
۲- دانشجوی دکتری علوم اقتصادی با گرایش اقتصاد بین الملل دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان ، rakhbary@gmail.com
چکیده: (۳۸۵۹ مشاهده)
در شرایطی که شکاف تکنولوژی میان کشورها اندک است، سرمایهگذاری مستقیم خارجی به واسطه انتقال تکنولوژی، اثرات معنادارتری بر بهبود بهرهوری کل عوامل تولید دارد. در این مطالعه، با لحاظ شکاف تکنولوژی، اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی[1](FDI) 9 کشور منتخب OECD بر بهرهوری کل عوامل تولید[2](TFP) در 8 زیربخش صنعت اقتصاد ایران در دوره زمانی 93-1380 بررسی میشود. در گام نخست، تابع تولید با رویکرد ARDL برآورد و مقادیر TFP استخراج شد. سپس شکاف تکنولوژی - معادل با نسبت TFP کشور خارجی به داخلی- محاسبه و در نهایت، با برآورد یک الگوی رگرسیون آستانهای، ملاحظه میشود که هر چه شکاف تکنولوژی بین کشورهای فرستنده و گیرنده سرمایه کمتر باشد، اثر FDI بر TFP در بخش صنعت نیز بیشتر میشود و با افزایش شکاف تکنولوژی، اثر مثبت سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر بهرهوری زیربخشهای صنعت، کاهش مییابد. همچنین تخمین ضرایب متغیرهای مستقل از رژیم، نتایج جالبی در تضاد با انتظارات تئوریک را در مورد بهرهوری بخش صنعت نشان میدهد. ضرایب متغیرهای تحقیق و توسعه و سرمایه انسانی، فاقد معناداری تشخیص داده می شوند که این عدم معناداری، میتواند با کیفیت پایین سرمایه انسانی، تخصیص نامناسب مخارج مربوط به فعالیتهای تحقیق و توسعه و تحریمهای اقتصادی که موجبات افزایش نااطمینانی شده و بر وضعیت رکودی دامن می زند، توجیه شود. تقویت سرمایه انسانی در بخش صنعت، از طریق آموزش حین کار یا تشویق به شرکت در دورههای آموزشی خارج از کشور جهت بهره مندی از دانش روز، می تواند به عنوان مهمترین توصیه سیاستی برای کاهش شکاف تکنولوژیکی و در نتیجه، بهبود جذب FDI معرفی شود.
[1]. Foreign Direct Investment
[2]. Total Factor Productivity
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
دریافت: 1398/3/2 | ویرایش نهایی: 1399/3/31 | پذیرش: 1398/6/6 | انتشار: 1399/4/1