1- تهران- دانشگاه تهران- دانشکده مدیریت
چکیده: (18785 مشاهده)
رقابت پذیری معیاری کلیدی برای ارزیابی درجه موفقیت کشورها، صنایع و بنگاه ها در میدان های رقابتی سیاسی، اقتصادی و تجاری به حساب می آید؛ بدین معنی که هر کشور، صنعت یا بنگاهی که از توان رقابتی بالایی در بازارهای رقابتی برخوردار باشد، می توان گفت که از رقابت پذیری بالاتری برخوردار می باشد. در تحقیقات مختلف رقابت پذیری در سه سطح ملی (کشوری)، صنعت و بنگاه (سازمان/شرکت) مورد توجه قرار گرفته است که در این میان سطح بنگاه بیشتر از دو سطح دیگر مورد بررسی واقع شده است. در این مقاله نیز با عنایت به نقش کلیدی بنگاه ها در توسعه اقتصادی کشور، ضمن بررسی کلی رقابت پذیری در سطوح ملی و صنعت، به بررسی عمقی آن در سطح بنگاه پرداخته شده است.
در این مطالعه به منظور شناسایی دقیق مولفههای رقابتپذیری بنگاه ها رویکردی دو بعدی در نظر گرفته شده است. در یک بعد سازه رقابتپذیری بنگاه مد نظر قرار گرفته و مولفهها به تشکیلدهنده و تاثیرگذار تقسیم شده اند. در بعد دیگر رفتار بنگاه در راستای رقابتپذیری در نظر گرفته شده و مولفهها در دو دسته راهبردی و عملیاتی مورد توجه قرار گرفته اند. ابتدا با بررسی پیشینه موجود، مولفههای رقابتپذیری بنگاه شناسایی، تلخیص، تلفیق و تکمیل گردید. در مجموع 28 مولفه ({16 مولفه تشکیلدهنده و 12 مولفه تاثیرگذار} و {15 مولفه راهبردی و 13 مولفه عملیاتی}) مبنای طراحی سوالات پرسشنامه قرار گرفت. با استفاده از داده های حاصل از پرسشنامه، اهمیت و وضعیت مولفههای رقابتپذیری بنگاه در فضای کسب و کار ایران از نظر خبرگان مشخص و در چارچوب مطالعه مورد تجزیه و تحلیل گردید تا اولویت و وضعیت فعلی هر یک از مولفهها در فضای کسب و کار ایران مشخص گردد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که از نظر خبرگان کلیه مولفههای رقابتپذیری بنگاه در فضای کسب و کار ایران مورد تائید بوده، و اکثر این مولفهها از اهمیت زیاد و وضعیت نامساعدی برخوردار می باشند. رتبه بندی مولفههای تشکیلدهنده و تاثیرگذار و راهبردی و عملیاتی مشخص گردیده و بر این اساس پیشنهادات کاربردی و علمی ارائه گردیده است.
دریافت: 1386/1/20 | پذیرش: 1386/7/2 | انتشار: 1386/8/1