احمدپور برازجانی محمود، صبوحی صابونی محمود. بررسی تأثیر هدفمندسازی یارانه ها بر بخش کشاورزی ایران (مدلسازی ناحیه ای بخش کشاورزی). پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پايدار). ۱۳۹۴; ۱۵ (۲) :۱۵۷-۱۸۲
URL: http://ecor.modares.ac.ir/article-۱۸-۱۴۴۶-fa.html
۱- استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل
۲- دانشیار وعضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (۸۳۴۵ مشاهده)
به منظور مطالعه آثار سیاست هدفمندسازی یارانهها در بخش کشاورزی، مدل ناحیهای بخش کشاورزی ایران ساخته شد. بدین منظور، کشور ایران از لحاظ اقلیمشناسی کشاورزی به 9 ناحیه به نسبت همگن تقسیم شد. سپس بخش کشاورزی در قالب 14 گروه کالایی و 23 رشته فعالیت تولیدی با استفاده از روش برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP)[1] و به کارگیری تکنیک حداکثر بینظمی تعمیمیافته (GME)[2] مدلسازی شد. نتایج نشان داد، هدفمندسازی یارانهها شامل افزایش قیمت نهادههای تولید (آب، کود، سم و ماشینآلات)، افزایش قیمت حاملهای انرژی در مرغداریها و گاوداریها و افزایش هزینه حمل و نقل، سبب کاهش مازاد اجتماعی بخش کشاورزی (رفاه اجتماعی)، کاهش سطح تعداد زیادی از فعالیتهای سالانه و دامی در نواحی مختلف، افزایش قیمت، کاهش میزان مصرف، کاهش صادرات و افزایش واردات محصولات کشاورزی میشود. نتایج تحقیق نشان داد، چنانچه هدفمندسازی یارانهها با پرداختهای حمایتی به تولیدکنندگان همراه شود، بسته به میزان پرداخت حمایتی، مازاد اجتماعی بخش کشاورزی (رفاه اجتماعی) ممکن است کاهش یا افزایش یابد و یک پرداخت حمایتی معادل 25 درصد هزینههای تولید قادر است، ضرر و زیان تولیدکنندگان در اثر هدفمندسازی یارانهها را جبران کند، کاهش رفاه اجتماعی را به صفر برساند و نوسانات متغیرهایاقتصادی فوق نظیر سطح فعالیتها، قیمت و مقدار مصرف گروههای کالایی را کاهش دهد.
[1]. Positive Mathematical Programming (PMP) [2]. Generalized Maximum Entropy (GME)