---

چکیده در این مقاله، ارتباط بین حقوق مالکیت فکری و حمایت از حق اختراع و رشد اقتصادی در ایران در دوره سال های ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۹ با استفاده از روش مدل خودهمبسته با وقفه های توزیعی(ARDL) بررسی و مبانی نظری آن، بر اساس مطالعات مدل های رشد اقتصادی دهه ۱۹۹۰ بنا نهاده شده و برای بررسی حمایت از حق اختراع بر رشد اقتصادی، از شاخص پتنت یا ثبت اختراع استفاده شده است.  همچنین در این مقاله، رابطه علی رشد اقتصادی و درجه باز بودن اقتصادی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و میزان توسعه انسانی مورد بررسی قرار گرفت.      نتایج این بررسی، حاکی از این است که حمایت از حق اختراع اثر مثبت بر رشد اقتصادی دارد. همچنین رابطه علی درجه باز بودن اقتصاد، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، شاخص توسعه انسانی و حمایت از سرمایه گذاری بر فناوری اطلاعات و ارتباطات، بر رشد اقتصادی نشان دهنده تأثیر مثبت و معنا دار این عوامل می باشد؛ به طوری که ضرایب فناوری اطلاعات و ارتباطات، شاخص توسعه انسانی، شاخص حمایت از ثبت اختراع و مالکیت فکری، هزینه های دولت و درآمدهای نفتی، به ترتیب برابر با۱۰/۰، ۱۲/۰، ۱۰/۰، ۳۹/۰ و ۲۱/۰ می باشند که نشان می دهد یک واحد افزایش در هر یک از این شاخص ها، به ترتیب منجر به ۱۰/۰، ۱۲/۰، ۱۰/۰، ۳۹/۰ و ۲۱/۰ واحد افزایش در رشد اقتصادی می شوند و  بنابراین، می توان نتیجه گرفت که با افزایش حمایت از حقوق مالکیت فکری و حق ثبت اختراع، رشد اقتصادی نیز افزایش می یابد.  

---

محتکران حق اختراع در زمره موسسات غیر تولیدی در حوزه اختراعات اند که مالکیت گواهی اختراع را بدون قصد بهره‌برداری از آن بدست می‌آورند. این اشخاص اختراع مورد نظر خود را خریداری نموده و بدون بهره‌برداری از آن منتظر نقض اختراع توسط بنگاه‌های اقتصادی می‌ماند. پس از وقوع نقض و تجاری‌سازی اختراع توسط بنگاه تولیدکننده محتکر حق اختراع با تهدید به طرح دعوای نقض به دنبال اعطای لیسانس با حق‌الامتیاز مورد نظر به این بنگاه می‌باشد. به دلیل ویژگی‌های نظام حقوق اختراعات امریکا، این موسسات اولین بار در این کشورشکل گرفته‌ و امروزه نیز مرکز اصلی فعالیت آنها امریکا می‌باشد. از لحاظ تاریخی آنچه زمینه ساز ظهور این موسسات بوده ایجاد مالکیت‌های خصوصی متعدد و خرد در حوزه اختراعات و ویژگی‌های نظام حقوق اختراعات این کشور می‌باشد. علی‌رغم اینکه برخی از حقوقدانان محتکران را عاملی در جهت افزایش انگیزه مخترعان، ایجاد سرمایه برای آنها و در کل وجود آن را برای نظام حقوق اختراعات سودمند می‌دانند، پیامدهای منفی زیادی که این موسسات داشته‌اند سیستم قضایی و قانون‌گذاری را در جهت مقابله با آنها برانگیخته است.

---

محتکران حق اختراع در زمره مؤسسات غیرتولیدی در حوزه اختراعاتند که مالکیت گواهی اختراع را بدون قصد بهره­برداری از آن به دست می­آورند. آن‌ها اختراع مورد نظر خود را خریداری کرده، بدون بهره­برداری از آن منتظر نقض اختراع توسط بنگاه­های اقتصادی می‌مانند. پس از وقوع نقض و تجاری­سازی اختراع توسط بنگاه تولیدکننده، محتکر حق اختراع با تهدید به طرح دعوای نقض به دنبال اعطای لیسانس با حق­الامتیاز مورد نظر به این بنگاه است. به دلیل ویژگی­های نظام حقوق اختراعات آمریکا، این مؤسسات اولین بار در این کشور شکل گرفته‌اند­ و امروزه نیز مرکز اصلی فعالیت آن‌ها آمریکا است. از لحاظ تاریخی آنچه زمینه‌ساز ظهور این مؤسسات بوده، ایجاد مالکیت­های خصوصی متعدد و خرد در حوزه اختراعات و ویژگی­های نظام حقوق اختراعات این کشور است. علیرغم این‌که برخی از حقوقدانان این اشخاص را عاملی در جهت افزایش انگیزه مخترعان، ایجاد سرمایه برای آن‌ها و در کل وجودشان را برای نظام حقوق اختراعات سودمند می­دانند، پیامدهای منفی زیادی که این مؤسسات داشته­اند سیستم قضایی و قانونگذاری را در جهت مقابله با آن‌ها برانگیخته است.