جستجو در مقالات منتشر شده
۳ نتیجه برای مورفولوژی شهری
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۸۸ )
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، شناخت پدیده‌ها و فرایندهای ژئومورفولوژیک مؤثر بر توسعه شهری و امکانات و محدودیتهایی است که این عوامل برای توسعه شهری فراهم می‌کنند. به‌دلیل وجود تنگناهای ژئومورفولوژیک در جهات مختلف توسعه شهر داراب که در جنوب شرقی استان فارس واقع شده، این شهر بعنوان نمونه موردی، مطالعه شده است.
در مطالعه پدیده‌ها و فرایندهای ژئومورفولوژیک فعال در منطقه و محدوده شهر داراب، با استفاده از مطالعه میدانی و اسنادی و بررسی عکسهای هوایی و نقشه‌های شهر و منطقه، سعی شده است که فرصتها و محدودیتهای ژئومورفولوژیک موجود در جهات مختلف توسعه شهر داراب مشخص و درنهایت مناسبترین محور برای توسعه آینده شهر تعیین شود.
نتیجه بررسیها نشان میدهد که شهر داراب برای توسعه آتی در تمامی جهات با محدودیت فرایندهای مختلف ژئومورفولوژیک مواجه است، اما فرایندهای مربوط به آبهای سطحی و شیب مهمترین فرایندهای محدودکننده توسعه شهر هستند. بیشترینه این محدودیتها در جنوب و جنوب‌غربی و کمترینه آنها در شرق شهر وجود دارد. بنابراین با توجه به لزوم توسعه شهر و محدودیتهای جدی که در جهات دیگر برای گسترش شهر داراب وجود دارد، در حال حاضر بطور نسبی مناسبترین جهت برای توسعه، زمینهای واقع در شرق شهر است.
خانم زهرا پوراحمد، دکتر بابک صفاری، دکتر شکوفه فرهمند،
دوره ۲۴، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده
در سال‌های اخیر رشد روزافزون جمعیت و افزایش استفاده از حمل‌ونقل شخصی و سفرهای روزانه، مشکلات فراوانی در حوزۀ جابه‌جایی ازجمله مصرف بالای سوخت، آلودگی هوا، سر و صدا، تراکم بالای خیابان‌ها، کاهش فعالیت بدنی و غیره به‌وجود آورده است. در بسیاری از کلانشهرها طی دهه‌های گذشته افزایش ناگهانی وسایل نقلیه موتوری موجب ترافیک‌های سنگین خیابانی در سفرهای درون‌شهری شده است و علت اصلی آن را میتوان ضعف روابط بین مورفولوژی شهری و حمل‌ونقل، به عبارت دیگر شکل‌های شهری پیاده‌گریز و تشویق‌کننده سفرهای موتوری دانست. از آنجایی که مورفولوژی شهری اثر قابل توجهی بر حمل‌ونقل شهری دارد، نحوۀ ایجاد رابطه‌ای قوی بین مورفولوژی شهری و حالت‌های سفر علاقه‌های بسیاری را به خود جلب کرده است، با در نظر گرفتن این ضرورت، در پژوهش حاضر اثر مورفولوژی شهری بر تقاضای حمل‌ونقل شهری در شهر اصفهان ارائه خواهد شد. در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار Eviews و مدل رگرسیون خطی چندمتغیره و روش حداقل مربعات وزنی، اثر متغیرهای مورفولوژی شهری، بر متغیر تقاضای سفر شهری بررسی شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که هرچه در نواحی میانگین عرض معابر افزایش می‌یابد، ساکنان نواحی کمتر از حمل‌ونقل عمومی و بیشتر از حمل‌ونقل شخصی جهت سفرهای روزانه خود استفاده خواهند کرد. همچنین یافته‌های پژوهش نشان میدهد که با افزایش شاخص اتصال سفرهای حمل‌ونقل شخصی افزایش می‌یابد و با افزایش تراکم کلی مسکونی و کاهش پراکندگی، ساکنان نواحی ترجیح می‌دهند از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند.
دوره ۲۷، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۲ )
چکیده
تهران یکی از آلوده ترین شهرهای دنیا است. آلودگی هوا به دلایل مختلف، ازجمله تمرکزگرایی، افزایش ترافیک، مکانیابی ناصحیح الگوی فضایی کاربریها، مصرف سوختهای فسیلی، عدم وجود مقررات و ضوابط به منظور محدود ساختن مناطق صنعتی و ناپیروی مقررات زیست‌محیطی به وجود آمده و بعضاً بر اثر بعضی عوامل اقلیمی شدت می‌یابند. در این پژوهش، هدف ارتباط سنجی عوامل مصنوع شهری با آلودگی هوای شهر تهران و یافتن درجه اهمیت هر یک از آنها است. تکنیکهای مورد نظر بر پایه دادههای رادار نشان میدهد که الگوی فیزیکی و پیامدهای نظام برنامه ریزی شهری در آلایندگی هوای شهر تهران بسیار تاثیر گذار است. در این ارتباط ضریب همبستگی الگوی محیط ارتفاعی ساخت و سازها (بُعد سوم شهر) و آلودگی هوای تهران ۸۶/۰ محاسبه گردید. به بیان دیگر درصورت برنامه ریزی مناسب یا وجود امکان اصلاح ساختار بُعد سوم، میتوان آلودگی هوای شهر تهران را به میزان زیادی کنترل و تعدیل کرد. مستند بر یافته های تحقیق از لحاظ کاربریهای شهری، صنایع، تجاری، حمل و نقل، سازمانها و ادارات و مراکز بهداشتی و درمانی با الگوی فضایی آلایندههای ذرات معلق ۲,۵ میکرونی و مونواکسید کربن منطبق بوده و بیشترین ضریب تعیین را با الگوی فضایی آلودگی هوای شهر تهران داشته اند. در بحث ترافیک، شاخص گره گاههای ترافیک با الگوی فضایی آلاینده ذرات معلق ۲.۵ میکرونی بیشترین انطباق را داشته اند؛ در محدوده خطرناک و خیلی ناسالم الگوی فضایی آلودگی هوای شهر تهران، تعداد زیادی گرهگاه ترافیکی با مسافت کم نسبت به هم موجود می‌باشند که در نهایت این گره گاهها در کنار هم در بعضی از نقاط شهر کانالهای ترافیکی را شکل دادهاند. نتایج مدل کرنل نشان میدهد که با شناسایی این کانالها و مدیریت ترافیک شهری میتوان تاحد زیادی آلودگی مرتبط را تعدیل کرد. به علت امکانپذیر نبودن تعدیل یا از بین بردن عوامل جبری ایجاد یا تشدید آلودگی هوا، میتوان با تغییر در الگوی مدیریت کلان شهری و برنامه ریزی شهری، با حفظ یا تغییر در ساختارها –کارکردها، محیط مصنوع شهر تهران را به سمت الگوی زیست محیطی مناسب هدایت کرد.
