۹ نتیجه برای سرمایهگذاری مستقیم خارجی
کریم آذربایجانی، آمنه شهیدی، فرزانه محمدی،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۸۸ )
چکیده
رابطه بین تجارت، سرمایهگذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته از نقطه نظر تئوریک و تجربی، همیشه مورد توجه بوده است. هدف مقاله حاضر نیز بررسی تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی و تجارت بر رشد اقتصادی کشور ایران می‌باشد. مقاله از یک تابع تولید کل تعمیم یافته (APF) مدل رشد استفاده می‌کند. APF این گونه فرض می‌کند که علاوه بر نهاده های مرسوم نیروی کار و سرمایه که در تابع تولید نئوکلاسیکی استفاده می‌شوند، نهاده های غیر مرسومی همچون سرمایهگذاری مستقیم خارجی و تجارت نیز می‌توانند در مدل قرار بگیرند. روش همجمعی رویکرد ARDL برای بررسی وجود رابطه بلند مدت بین متغیرها به کار گرفته شده است و ضرایب مربوط به مدل های بلند مدت و تصحیح خطا در رابطه با رشد اقتصادی برای دوره ۸۴-۱۳۵۳ برآورد گردیده اند.
نتایج نشان دهنده آن بوده است که متغیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی تنها در کوتاه مدت بر روی رشد اثر گذار است که این اثر، منفی می‌باشد. همچنین متغیر تجارت، هم در کوتاه مدت و هم، در بلند مدت اثر معنادار و مثبتی را بر روی رشد اقتصادی ایران داشته است. متغیرهای سرمایه و نیروی کار نیز عواملی بسیار مهم برای رشد اقتصادی کوتاه مدت و بلند مدت ایران به شمار می‌آیند.
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۴- )
چکیده
طرحهای استخراج معادن و فلزشناسی از آن دسته طرحها هستند که نیاز به بیشترین سرمایه‌گذاریها در ایران دارند. یکی از اهداف طرح فعلی توسعه و نیز وزارت معادن و صنایع جذب سرمایهگذاری خارجی در طرحهای استخراج معادن است. بررسی انجام گرفته درباره برترین شرکتهای فعال در زمینه استخراج معادن در سطح جهان برای تعیین انتظارات آنها و نیز به منظور پیشنهاد چارچوبی برای ایران جهت جذب سرمایهگذاری خارجی بوده است.
این مقاله به ارزیابی عوامل مهم و مقوله‌های تاثیرگذار بر تصمیم شرکتهای عمده استخراج معادن برای سرمایهگذاری در بخش معادن ایران ـ و علاوه بر آن دیگر کشورهای در حال توسعه ـ و ارائه گزارشی در این زمینه پرداخته است.
دکتر محسن ابراهیمی، دکتر سیاب ممی پور، آقای میلاد بنی مشهدی،
دوره ۱۹، شماره ۲ - ( ۳-۱۳۹۸ )
چکیده
امروزه با توجه به اهمیت انرژی و محدودیت منابع آن در جهان، شدت انرژی بیش از پیش مورد توجه محققان و سیاستگذاران اقتصادی قرار گرفته است. هدف اصلی این مطالعه، بررسی تأثیر شکست ساختاری بر اثرگذاری عوامل مؤثر بر شدت انرژی در ایران طی دوره ۹۲-۱۳۴۹ بوده است. در این پژوهش برای برآورد ضرایب مدل، از روش همجمعی حداقل مربعات معمولی کاملاً اصلاح شده (FMOLS) استفاده گردید و مشخص شد که قیمت انرژی و سرمایهگذاری مستقیم خارجی، اثر منفی و سهم ارزش افزوده صنعت، اثر مثبت و معنی‌داری بر شدت انرژی دارند. سپس شکست ساختاری به وسیله متغیر مجازی وارد مدل شد و مشخص گردید شکست ساختاری سال ۱۳۶۶، اثرگذاری قیمت انرژی و سهم ارزش افزوده صنعت را کاهش داده است که نشان از کاهش کشش قیمتی شدت انرژی و افزایش بهرهوری بخش صنعت پس از شکست ساختاری دارد، ولی شکست مذکور، تأثیر معنی‌داری بر اثرگذاری سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر شدت انرژی نداشته است.
دکتر محمد مولایی،
دوره ۲۰، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۹ )
چکیده
سرمایه خارجی، به عنوان یکی از عوامل توسعه اقتصادی و منبع مهمی برای انتقال تکنولوژی و درآمد¬های ارزی از سوی کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه تلقی می¬شود. سرمایه خارجی و یا انواع جریانات سرمایه خارجی (FCIs) شامل سرمایه¬گذاری مستقیم خارجی (FDI)، درآمدهای انتقالی (PR) و کمک¬های رسمی توسعه¬ای (ODA) می¬باشد و هر کدام از آنها، می¬توانند نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی ایفا نمایند. هدف از این تحقیق، بررسی اثر هر یک از انواع سرمایه خارجی بر رشد اقتصادی در ایران می¬باشد. به این منظور، از مدل رشد درونزا و تکنیک ARDL طی دوره زمانی ۱۳۹۵-۱۳۷۱ استفاده می¬شود. نتایج تحقیق، بیانگر آن است که همه سه نوع سرمایه خارجی، اثر مثبت و معنی¬دار بر رشد اقتصادی ایران در کوتاه مدت و بلند¬مدت دارند. ضمناً اثر FDI و PR بیشتر از ODA می¬باشد و سیاست¬های مالی، پولی و تجاری مناسب، به تأثیرپذیری کامل جریانات سرمایه خارجی بر رشد اقتصادی ایران منجر می¬گردد.
دکتر مهدی نجاتی، رضا اخباری،
دوره ۲۰، شماره ۲ - ( ۳-۱۳۹۹ )
چکیده
در شرایطی که شکاف تکنولوژی میان کشورها اندک است، سرمایهگذاری مستقیم خارجی به واسطه انتقال تکنولوژی، اثرات معنادارتری بر بهبود بهرهوری کل عوامل تولید دارد. در این مطالعه، با لحاظ شکاف تکنولوژی، اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی[۱](FDI) ۹ کشور منتخب OECD بر بهرهوری کل عوامل تولید[۲](TFP) در ۸ زیربخش صنعت اقتصاد ایران در دوره زمانی ۹۳-۱۳۸۰ بررسی میشود. در گام نخست، تابع تولید با رویکرد ARDL برآورد و مقادیر TFP استخراج شد. سپس شکاف تکنولوژی - معادل با نسبت TFP کشور خارجی به داخلی- محاسبه و در نهایت، با برآورد یک الگوی رگرسیون آستانهای، ملاحظه میشود که هر چه شکاف تکنولوژی بین کشورهای فرستنده و گیرنده سرمایه کمتر باشد، اثر FDI بر TFP در بخش صنعت نیز بیشتر میشود و با افزایش شکاف تکنولوژی، اثر مثبت سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر بهرهوری زیربخشهای صنعت، کاهش مییابد. همچنین تخمین ضرایب متغیرهای مستقل از رژیم، نتایج جالبی در تضاد با انتظارات تئوریک را در مورد بهرهوری بخش صنعت نشان میدهد. ضرایب متغیرهای تحقیق و توسعه و سرمایه انسانی، فاقد معناداری تشخیص داده می شوند که این عدم معناداری، میتواند با کیفیت پایین سرمایه انسانی، تخصیص نامناسب مخارج مربوط به فعالیتهای تحقیق و توسعه و تحریمهای اقتصادی که موجبات افزایش نااطمینانی شده و بر وضعیت رکودی دامن می زند، توجیه شود. تقویت سرمایه انسانی در بخش صنعت، از طریق آموزش حین کار یا تشویق به شرکت در دورههای آموزشی خارج از کشور جهت بهره مندی از دانش روز، می تواند به عنوان مهمترین توصیه سیاستی برای کاهش شکاف تکنولوژیکی و در نتیجه، بهبود جذب FDI معرفی شود.
[۱]. Foreign Direct Investment
[۲]. Total Factor Productivity
دوره ۲۱، شماره ۱۵۱ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده
با توجه به اهمیت موضوع امنیت غذایی در برنامه‌ریزی کشورهای در حال توسعه از جمله ایران و همچنین نقش مهم بخش خصوصی در سرمایهگذاری مواد غذایی، مطالعه حاضر به بررسی تاثیر سرریزهای تکنولوژی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنایع غذایی کشاورزی ایران در یک بازه زمانی ۳۰ ساله پرداخته است. در این مطالعه با بهرهگیری از مدل رهیافت تعادل عمومی قابل محاسبه پویا (DCGE ) و با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی ۱۳۹۰، اثرات سرریزهای تکنولوژی شامل سه سناریوی دو برابر شدن سرمایهگذاری مستقیم خارجی، بهبود تحقیق و توسعه از طریق بهبود بهرهوری تولید با لحاظ ضریب کسر فناوری ۰۰۶۲/۰ و افزایش ۲۰ درصدی واردات کالاهای سرمایه‌ای و واسطهای بر متغیر سرمایهگذاری نهادهای خصوصی در صنایع غذایی-کشاورزی شامل ۴ بخش زراعت و باغبانی، دام، شیلات و صنایع غذایی، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سناریوی اول باعث افزایش سرمایهگذاری نهادهای خصوصی در هر چهار بخش فوق خواهد شد. سناریوی دوم نمیتواند باعث افزایش سرمایهگذاری نهادهای خصوصی در چهار بخش مورد نظر شود و سناریوی سوم تاثیری بر افزایش سرمایهگذاری نهادهای خصوصی بر بخش‌های صنایع غذایی-کشاورزی به جز شیلات نخواهد داشت. بنابراین پیشنهاد میشود که بهمنظور توسعه صنایع غذایی-کشاورزی در ایران، سیاستهای لازم جهت جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی و محدودیت واردات کالاهای واسطهای بکار گرفته شود.
دکتر بهنام الیاس پور، خانم نرگس سنجری کنارصندل،
دوره ۲۳، شماره ۲ - ( ۲-۱۴۰۲ )
چکیده
امروزه، توسعه گردشگری مورد توجه برنامه‌ریزان اقتصاد دولتی و خصوصی همۀ کشورها قرار گرفته است. توسعه صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی همچون نرخ بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک‌محصولی مواجه اند، دارای اهمیت فراوانی است. در کشورهایی که برای توسعۀ اقتصادی با محدودیت منابع داخلی روبه‌رو هستند، استفاده از منابع خارجی برای سرمایهگذاری و افزایش درآمدهای گردشگری، امری ضروری است. لذا باتوجه به اهمیت موضوع، در پژوهش حاضر نیز همگام با مطالعات دیگر، قصد داریم تا به بررسی تأثیر سرمایهگذاری مستقیم‌خارجی و نرخ ارز بر گردشگری در ایران، طی بازه زمانی ۲۰۱۹-۱۹۸۱ بپردازیم. برای این منظور، از روش خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (NARDL) استفاده شده، و نتایج، حاکی از تأثیر نامتقارن سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کوتاه‌مدت و بلندمدت بر گردشگری بوده؛ به‌طوری‌که در کوتاه‌مدت و بلندمدت، تأثیر تغییرات مثبت و منفی متغیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر گردشگری، و نیز تأثیر نرخ ارز بر گردشگری، مثبت و معنی‌دار است.
دکتر غلامرضا زمانیان، خانم فرناز دهقان، خانم فروزان فلاحتی، آقای علی داوری،
دوره ۲۴، شماره ۴ - ( ۹-۱۴۰۳ )
چکیده
سرمایهگذاری مستقیم خارجی بهمنظور تأمین مالی طرحهای اقتصادی ازجمله مهمترین دغدغه‌های تصمیم‌گیران اقتصادی در جامعه است. در این بین برخی عوامل بنیادی و حیاتی مانند جرم و جنایت در رابطه با سرمایهگذاری مستقیم خارجی نقش مؤثری ایفا کرده است. لذا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطۀ سرمایهگذاری مستقیم خارجی و برخی متغیرهای دیگر مانند جمعیت، سرانه تولید ناخالص داخلی، شاخص صنعت، درجه باز بودن اقتصاد، زیرساخت‌ها و جرم در ۳۱ استان کشور طی بازه زمانی ۱۳۹۰-۱۴۰۰ با استفاده از مدل‌های رگرسیونی (پانل دیتا) و نرم‌افزار Eviews است. جهت نیل به این هدف، شش مدل برآورد شده است که به‌ترتیب شامل عامل مؤثر جرم، سرانه تولید ناخالص داخلی، شاخص صنعت، زیرساخت‌ها، درجه باز بودن اقتصاد و متغیر جرم و جنایت است. نتایج برآورد مدل اول بیانگر آن است که متغیر جرم اثر منفی و بی‌معنی با سرمایهگذاری مستقیم خارجی دارد. همچنین نتایج برآوردهای مدل دوم، سوم و ششم تحقیق حاکی از آن است که به‌ترتیب متغیرهای سرانه تولید ناخالص داخلی، شاخص صنعت و جمعیت اثر منفی و معنی‌داری با سرمایهگذاری مستقیم خارجی دارند. و برآورد دو مدل چهارم و پنجم بیانگر اثر مثبت و معنی‌دار دو متغیر زیرساخت‌ها و درجه باز بودن اقتصاد است. درنتیجه می‌توان بیان‌کرد که در مطالعۀ حاضر جرم و جنایت اثر معنی‌داری بر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی نداشته است.
خانم مرضیه حسینی، دکتر منیره رفعت،
دوره ۲۵، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۴ )
چکیده
استراتژی رشد فراگیر، مفهومی نو در حوزۀ رشد و توسعۀ اقتصادی است که توسط سیاستگذاران به‌صورت گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. از طرفی، سرمایهگذاری مستقیم خارجی با ایجاد دانش، بهرهوری و سرریزهای فناوری‌ای که دارد، یکی از مؤثرترین ابزارها برای ارتقاء توسعۀ اقتصادی است.
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل اثر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر رشد فراگیر در کشورهای عضو همکاری شانگهای در دورۀ زمانی ۲۰۲۲-۲۰۰۰ است. بدین منظور پس از محاسبۀ شاخص رشد پایدار، به معرفی الگو و تخمین مدل پانل آستانهای، به تحلیل اثر سرمایهگذاری خارجی بر رشد فراگیر پرداخته میشود.
نتایج پژوهش نشان داد، شاخص ضریب جینی که به‌عنوان متغیر تحت آستانهای است، در بالاتر و پایین‌تر از حد آستانۀ متغیر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی، تأثیر متفاوتی بر شاخص رشد فراگیر دارد. هنگامی که جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی کمتر از حد آستانه باشد، با افزایش ضریب جینی، شاخص رشد فراگیر کاهش مییابد که این نتیجه، مطابق با دیدگاه طرفداران نظریۀ وابستگی است و هنگامی که جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی بالاتر از حد آستانه باشد، با افزایش در ضریب جینی، شاخص رشد فراگیر افزایش مییابد که این نتیجه، مطابق با نظریۀ طرفداران نوسازی است
