---

امروزه توجه به بحث انرژی و آسایش در طراحی ساختمان، می تواند تاثیر بسزایی در کاهش مصرف انرژی و بهبود کیفیت فضا داشته باشد. با توجه به اهمیت روزافزون مصرف انرژی و کمبود مطالعات در این زمینه خصوصاً در فضاهای آموزشی و توجه به گونا گونی اقلیمی کشورمان و سهم قابل توجه این فضاها در مصرف انرژی، نیاز به تعیین معیارهای طراحی بیش
از گذشته احساس می شود. هدف این تحقیق بررسی نقش عوامل مختلف در تامین شرایط آسایش و تاثیر هر کدام بر میزان مصرف انرژی فضای آموزشی در اقلیم گرم و خشک شهر تهران می باشد. بدین منظور بوسیله روش شبیه سازی شبیه سازی شده و تاثیر متغیر های مختلف بر میزان مصرف انرژی eQUEST کامپیوتری، فضای کلاس درس در نرم افزار ارزیابی گردید. نمونه پایه این تحقیق ، یک کلاس درس متداول است که متغیرهای مستقل تحقیق شامل عایق حرارتی بام، عایق حرارتی دیوار، نفوذ ناخواسته هوا، ابعاد پنجره، نوع شیشیه و سیستم کنترل روشنایی می باشند. در مرحله اول تأثیر هر یک از متغیرها به صورت مستقل بر میزان مصرف انرژی کلاس درس تخمین زده می شود و در مرحله بعدی تأثیر نسبی هر یک از متغیرها بر میزان مصرف انرژی موردنیاز ساختمان و بهترین ترکیب متغیرها بر مصرف انرژی کلاس درس شناسایی گردید.بر اساس نتایج بدست آمده، تاثیر مستقل هر متغیر و همچنین تاثیر همزمان بکارگیری متغیرهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت و بهترین حالت هر متغیر که در آن بهره وری انرژی بالاتری حاصل شده بود، شناسایی گردید . بر اساس نتایج بدست آمده در این مرحله می توان ادعا کرد که در صورت طراحی مناسب فضاهای آموزشی می توان ضمن تامین شرایط آسایش حرارتی و بصری، در مصرف انرژی فضاهای آموزشی تا ۵۵ % صرفه جویی نمود.

---

اهداف: این تحقیق عملکرد حرارتی و تهویه داخل طبقات مختلف یک ساختمان مسکونی چهار طبقه را با به کارگیری سه مدل بادگیر در آب و هوای گرم و خشک بررسی میکند. هدف بررسی عملکرد تهویه طبیعی جهت کاربرد مجدد بادگیرها در مجتمع های مسکونی معاصر میباشد.

روش ها: روش تحقیق به شیوه توصیفی تحلیلی میباشد؛ ابتدا با بررسی منابع مختلف مدل بهینه ساختمان مسکونی استخراج گردید. جهت ارزیابی پتانسیل خنک کننده و میزان جریان ، عملکرد سه مدل بادگیر در طبقات مختلف با مدل سازی رایانه ای یا دینامیک سیالات محاسباتی (CFD) تجزیه و تحلیل  شده است.  

یافته ها: بادگیر یک طرفه با توجه به متوسط پایین هوای ورودی و منفی بودن جریان هوا در شفت مرکزی کارآمد نیست. بادگیر دو طرفه در ماههای گرم دارای سرعت جریان هوای مثبت است، ولیکن در ساختمان چهار طبقه در طبقات اول و دوم نمیتواند میزان هوای لازم جهت تهویه را در حالت پنجره باز داشته باشد. بادگیرچهار طرفه در حالت پنجره باز در طبقات دارای توان برودتی بالاتر و کارایی بهینه است زیرا میتواند جریان هوا را با سرعت  و حجم مناسب برای طبقات اول تا چهارم فراهم کند.

نتیجه گیری: در میان سه نمونه شبیه سازی شده در نرم افزار مشخص گردید که تنها مدل چهارطرفه میتواند کارایی لازم را جهت تهویه در طبقات مختلف داشته باشد.  با توجه به برخی نکات خاص جهت به کارگیری مجددبادگیرها معماران و طراحان میتوانند طراحی را بهبود بخشیده و ساختمانی سازگارتر با تهویه طبیعی برای برقراری شرایط آسایش طراحی کنند.

---

اهداف:  هدف پژوهش بررسی تاثیر انواع طرح کاشت گیاهان به طور مخصوص درختان با ویژگی‌های متفاوت ساختار شاخه و برگ، ارتفاع، قطر و تراکم تاج، شکل و اندازه برگ ومقایسه اثر خنک‌کنندگی در شرایط مشابه است، تا طرح کاشت مناسب برای بهره‌وری حداکثری از اثر خنک‌کنندگی گیاهان مشخص گردد و طرح کاشت مناسب با هدف افزایش بهره‌وری در استفاده از گیاهان جهت ایجاد آسایش حرارتی در فصل گرم سال مشخص‌گردد.

روش ها: روش جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش میدانی و کتابخانه‌ای و روش تحلیل مورد استفاده شبیه‌سازی است و ارائه یافته‌ها و مقایسه نتایج به روش کمی وکیفی است. اطلاعات پوشش گیاهی سایت مورد نظر در مرحله اول برداشت گردیده و شبیه سازی وضع موجود و میزان تاثیر آن مشخص گردیده سپس دو طرح کاشت جدید با همان میزان سبزینگی موجود در وضع موجود طراحی و در محیط شبیه‌سازی گردیده و نتایج حاصل مقایسه می‌گردد.

یافته‌ها: نتایج شبیه‌سازی نشان‌می‌دهد که حالت کاشت گروهی در شرایط کاملا مشابه از لحاظ گونه‌های گیاهی و تعداد درختان ۰,۸۵ درجه سانتی گراد میانگین دمای هوا را به نسبت حالت کاشت خطی کاهش می‌دهد و بیشترین تفاوت در میانگین دمای متوسط تابشی است که بیش از ۳ (۳.۱۸) درجه سلسیوس اختلاف دما بین حالت کاشت گروهی نسبت به حالت کاشت خطی ایجاد گردیده و حالت کاشت گروهی دمای متوسط تابشی کمتری دارد.

نتیجه‌گیری: این پژوهش آشکار ساخت تاثیر عامل طرح کاشت گروهی علی‌رغم ایجاد هم‌پوشانی سایه درختان و کاهش مساحت سایه‌اندازی درختان، سبب بهبود شاخص آسایش حرارتی PMV و متغیرها محیطی می‌گردد.

---

اهداف: با شروع افزایش فعالیت‌های انسانی در شهر، پوشش گیاهی و طبیعی همواره کاهش یافته و در نتیجه جای خود را به پدیده جزیزه حرارتی می‌دهد. پدیده جزایر گرمایی (UHI) معمولا توسط میزان دمای سطح زمین (LST) ارزیابی می‌شود. تأثیرات منفی دمای سطح زمین بر اقلیم شهری می‌تواند به وسیله افزایش ناگهانی بارندگی و تاثیرات غیر منتظره آب‌و هوایی نمایان شود. بنابراین پایداری مراکز جمعیتی با خطر و تهدید جدی روبرو خواهد‌بود. علاوه بر عوامل اقلیمی، تغییرات و تحولات جمعیتی ناشی از سکونت نیز می‌تواند بر میزان دما و حرارت شهر تاثیرگذار‌باشد. هدف این پژوهش، شناسایی مولفه‌های اثرگذار بر میزان حرارت سطوح‌شهری و بررسی رابطه میان تغییرات و تحولات جمعیتی و تغییرات حرارتی در مناطق ۲۲‌گانه کلانشهر‌تهران می‌باشد.

روش‌ها: در راستای دست‌یابی به هدف پژوهش، تغییرات دمای سطح شهر بین سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۵ از طریق تصاویر ماهواره‌ای Landsat ۸ مورد تخمین قرار‌گرفته و در نهایت با توجه به تحولات و جابجایی‌های جمعیتی در مناطق‌ ۲۲‌گانه شهر‌تهران قیاس تطبیقی بصورت فضایی- مکانی بین این دو متغیر مورد سنجش و ارزیابی قرار‌گرفته‌است.

یافته‌ها: نتایج حاکی از آنست که در۱۲ منطقه شهرداری، میان تغییرات و تحولات جمعیتی و تغییرات حرارتی، رابطه مستقیم وجود‌دارد. در ۸ منطقه، این رابطه معکوس و در ۲ منطقه از مناطق ۲۲‌گانه، میان تغییرات جمعیتی و حرارتی، رابطه معنادار مشاهده نشده‌است.

نتیجه‌گیری: به طور کلی می‌توان دریافت که میان تحولات جمعیتی و تغییرات دمایی در کلانشهر‌تهران رابطه معنادار وجود‌ دارد. افزایش حرارت سطح زمین که به معنای قرار گرفتن بیشتر انسان در معرض گرما‌است، کیفیت زندگی را دستخوش تغییراتی خواهد‌کرد.

---

اهداف: در بسیاری از مدارس به دلیل عدم یکنواختی نور کلاس و جلوگیری از خیرگی ، پرده ها کشیده شده و از نور مصنوعی استفاده می شود که ضمن بالا رفتن مصرف انرژی باعث کاهش یادگیری دانش آموزان خواهد شد. یکی از راهکارهای موثر، استفاده از طاقچه نوری می باشد. پژوهش های زیادی در این زمینه انجام شده است اما اغلب تاثیر ارتفاع سطح کار بر ارتفاع بهینه طاقچه نوری را نادیده گرفته و برای کلاس های مقاطع مختلف تحصیلی تفاوتی قائل نشدند. در این پژوهش ضمن بررسی تاثیر طاقچه نوری در کیفیت روشنایی کلاس ها ، به بررسی ارتفاع مناسب نصب آن در مقاطع مختلف تحصیلی و در ۴ عرض مختلف جغرافیایی در کشور ایران پرداخته شده است.

روش ها: شبیه سازی ها در یک کلاس درس با استفاده از نرم افزار راینو و پلاگین هانی بی و لیدی باگ انجام شد. به منظور ارزیابی صحت شبیه سازی های انجام شده ، ماکتی با مقیاس کوچکتر از کلاس ساخته شده و نتایج با اندازه گیری ها مقایسه شدند.

یافته ها: با تلفیق طاقچه نوری و لوورهای افقی به یک سیستم بهینه به منظور افزایش کیفیت نور کلاس ها دست یافته و سپس به بررسی تاثیر عرض های مختلف جغرافیایی و همچنین ارتفاع متفاوت میزکار در مقاطع مختلف تحصیلی پرداخته شد.

نتیجه گیری: نتایج نشان داد که استفاده از طاقچه نوری در تمام شهرهای ایران موجب بالا رفتن کیفیت روشنایی کلاس شده، حال آنکه با افزایش عرض جغرافیایی و ارتفاع صفحه کاری ارتفاع بهینه طاقچه نوری نیز افزایش می یابد.

---

انرژی از اصلی ترین نهاده های تولید و نشان دهنده قدرت سیاسی و اقتصادی کشورهااست. با افزایش شدید قیمت انرژی، بهره وری آن اکنون اهمیت بیشتری یافته و مطالعات تجربی اخیر هم مبین تأثیرگذاری بهره وری انرژی بر نرخ رشد است. همچنین نشان داده شده که فرایند رشد اقتصادی هر منطقه از موقعیت جغرافیایی، ویژگی ها و عملکرد همان منطقه و مناطق همجوار، علاوه بر متغیرهای اقتصادی منطقه همچون کار، سرمایه، انرژی و فناوری تأثیر فراوان می پذیرد. در این مقاله،تأثیر بهره وری انرژی بر رشد اقتصادی استان و نیز همگرایی (β و σ) بهره وری انرژی استان ها به روش اقتصادسنجی فضایی در قالب یک الگوی رشد و داده های استانی سال های ۹۰-۱۳۸۰ بررسی و به روش ناپارامتری حداکثر درست نمایی (به سبب کارآیی بیشتر آن)، برآورد می گردد. در روش اقتصاد سنجی فضایی، امکان لحاظ کردن اثرات سرریز و روابط فضایی بین استان های همسایه با تعریف ماتریس وزن فواصل بین مناطق وجود دارد. یافته ها حاکی از نبود همگرایی σ بهره وری انرژی بین استان ها، ولی وجود همگرایی β شرطی (مبین تأثیر سرریز در نرخ رشد بهره وری انرژی استانی یا تأثیر همسایگی) است. همچنین بازتر شدن اقتصاد و کاهش سهم فعالیت های دولت در اقتصاد باعث بهبود رشد بهره وری انرژی می گردد؛ اما افزایش قیمت انرژی نمی تواند بر بهره وری انرژی استان ها تأثیر معنی داری بگذارد.