جستجو در مقالات منتشر شده


۲۵ نتیجه برای مهرنوش


دوره ۱، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۹۹ )
چکیده

طبق گزارش برنامه جامع ارتقای سلامت روان کشور در سال ۱۳۹۴، اختلالات روانی رتبه دوم بار بیماری‌ها را در ایران به خود اختصاص داده است و ساکنان مناطق شهری از جمله گروه‌های اکثریتی هستند که بیشتر از اختلالات روانی مبتلا رنج برده‌اند. از این رو زندگی شهرنشینی خود عاملی تهدیدکننده برای سلامت روان ساکنان به شمار می‌رود. در حالی که موضوع سلامت و سلامت روان در حال یافتن جایگاهی قابل قبول در دانش طراحی شهری در مطالعات جهانی است، این حوزه مطالعه در ایران تنها در چند سال اخیر با تمرکز بر بعد جسمانی سلامت مورد توجه قرار گرفته و بعد روانی سلامت همچنان مغفول مانده است. از این رو هدف مطالعه حاضر، واکاوی ارتباط بین سلامت روان و محیط شهری و تدوین چارچوب مفهومی معطوف به ارتقای سلامت روان از طریق طراحی شهری است. مطالعه حاضر از نوع کیفی، گردآوری داده‌ها از طریق مطالعه اسنادی متون معتبر نظری و استخراج مولفه‌های سلامت روان در ابعاد رویه‌ای و ماهوی طراحی شهری با استفاده از تحلیل محتوای کیفی متون است و سنجش روایی چارچوب مفهومی با مصاحبه از صاحب‌نظران حوزه‌ طراحی شهری و روان‌شناسی، تکمیل پرسش‌نامه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی انجام شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که کیفیت‌هایی نظیر "ایمنی و امنیت"، "همسازی با طبیعت و دسترسی به فضای سبز- آبی"، "نفوذپذیری و حرکت پیاده"، "کیفیت عرصه همگانی"، "رنگ تعلق و دلبستگی به مکان" و "پاکیزگی محیطی" از بعد ماهوی و "تعاملات و مشارکت اجتماعی" از بعد رویه‌ای با سلامت روان ساکنان در ارتباط هستند.


دوره ۵، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۳ )
چکیده

فعال کننده پلاسمینوژن بافتی (tPA)، پروتئینی با وزن مولکولی ۶۵ کیلودالتون و از خانواده سرین پروتئازهاست. این پروتئین به طور طبیعی و با مقیاس کم توسط سلولهای اندوتلیال عروق ترشح می شود و تبدیل شدن پلاسمینوژن به پلاسمین و حل شدن لخته های خونی را به عهده دارد. این پروتئین به طور تزریقی در زمان حملات قلبی جهت رفع لخته خونی تجویز می شود. یکی از مشتقات این پروتئین به نام"رتپلاز" نسخه ای جهش یافته از فعال کننده پلاسمینوژن انسانی است که ۱۳۷ اسید آمینه آن حذف شده است. این دارو در باکتری اشریشیا کلی بیان می شود و فاقد تغییرات پس از ترجمه از جمله گلیکوزیلاسیون می باشد. به دلیل وجود نه باند دی سولفید، بیان این پروتئین در سیستم باکتریایی دارای مشکلات بسیار است و اغلب منجر به ایجاد توده های پروتئینی غیر محلول (inclusion body) می شود. خوردگی مجدد و تبدیل پروتئین غیر فعال به فرم فعال آن فرآیندی طولانی و دشوار است و برای پروتئین های دارای ساختار پیچیده و باندهای دی سولفید متعدد، بازده پایینی دارد. در گزارش حاضر با تغییر ترادف تنظیمی، فرم محلول و فعال آنزیم رتپلاز در باکتری اشریشیاکلی BL۲۱ تولید شده است. بیان القایی رتپلاز تحت کنترل پروموتر T۷ منجر به رسوب پروتئین در داخل سلول گردید در حالیکه استفاده از یک پروموتر دایمی با قدرت کمتر، فرم فعال آنزیم را در سیتوزول ایجاد نمود.

دوره ۷، شماره ۳ - ( تابستان ۱۳۹۷ )
چکیده

اهداف: کیتوزان به‌عنوان پلی‌ساکاریدی پلی‌کاتیونی، به‌دنبال استیل‌زدایی از کیتین تهیه می‌شود. کیتوزان یک ماده غیرسمی، تجزیه‌پذیر و زیست‌سازگار است که خواص ضدمیکروبی دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر پوشش کیتوزان و اسانس فلفل سیاه (Pipper nigrum) بر ماندگاری فیله کپور علف‌خوار در روش بسته‌بندی اتمسفر تغییریافته (MAP) در دمای یخچال بود.
مواد و روش‌ها: در پژوهش تجربی حاضر، فلفل سیاه و ماهی کپور علف‌خوار استفاده شدند. پس از آغشته‌کردن نمونه‌ها به اسانس فلفل سیاه و کیتوزان، بسته‌بندی نمونه‌ها با روش اتمسفر اصلاح‌شده صورت پذیرفت. تیمارها شامل تیمار شاهد (بدون پوشش و اسانس)، تیمار اول (۰/۱% اسانس)، تیمار دوم (۰/۵% اسانس) و تیمار سوم (۱% اسانس فلفل سیاه با پوشش کیتوزان) بودند. شاخص‌های شیمیایی شامل پراکسید، تیوباربیتوریک‌اسید، بازهای نیتروژنی فرار، اسیدچرب آزاد، pH و شاخص میکروبی میزان باکتری‌های مزوفیل در فواصل صفر، ۳، ۶ ، ۹، ۱۲ و ۱۵ روز ارزیابی شدند. آزمون‌های تحلیل واریانس دوطرفه و حداقل اختلاف معنی‌دار (LSD) به کار رفتند.
یافته‌ها: تغییرات pH و میزان اسیدهای چرب آزاد در تمامی تیمارها در طول دوره روندی صعودی داشت. در تمامی تیمارها میزان پراکسید از سطح مجاز (۱۰میلی‌اکی‌والان در کیلوگرم) بالاتر نرفت. کمترین تغییرات تیوباربیتوریک‌اسید و بازهای نیتروژنی فرار به تیمار ۱% اسانس فلفل سیاه مربوط بود که با سایر تیمارها تفاوتی معنی‌دار داشت (۰/۰۵p<). میزان باکتری‌های مزوفیل بین تیمارها در طول دوره نگهداری تفاوت معنی‌داری نشان داد (۰/۰۵p<).
نتیجه‌گیری: استفاده از محلول پوششی کیتوزان همراه با اسانس فلفل سیاه در غلظت ۱% موجب افزایش ماندگاری فیله کپور علف‌خوار در دمای یخچال به‌مدت ۹ روز می‌شود.


دوره ۷، شماره ۴ - ( پاییز ۱۳۹۷ )
چکیده

اهداف: پژوهش حاضر با هدف تعیین جذب پنج فلز سنگین سمی (سرب، کادمیوم، جیوه، کروم و آرسنیک) در بافت عضله یازده گونه ماهی در آب‌های خورستان- بندر ماهشهر بود.
مواد و روش‌ها: به همین منظور، ۶۶ قطعه ماهی با وزن بازاری به‌طور تصادفی انتخاب شدند. پس از زیست‌سنجی نمونه‌ها، بافت عضله جداسازی شد. آماده‌سازی و هضم شیمیایی نمونه‌ها مطابق با دستورالعمل استاندارد و براساس میکروگرم بر گرم وزن تر محاسبه شد. میزان جذب روزانه (EDI) و هفتگی (EWI)، حد مجاز مصرف (Crlim)، وعده مجاز مصرف (CRmm) در کودکان و بزرگسالان و ریسک خطر مصرف این ماهیان نسبت به بیماری‌های غیرسرطانی (THQ) برای ۱۱ گونه محاسبه شد.
یافته‌ها: غلظت فلزات در مقایسه با استانداردهای MAFF، NHMRC و WHO پایین‌تر بود اما در برخی موارد از استاندارد USEPA بالاتر بود. احتمال ریسک خطرپذیری به بیماری‌های غیرسرطان‌زا هر یازده گونه کمتر از یک بود و در فلزات سرب، کادمیوم، جیوه، کروم وآرسنیک به‌ترتیب ۰/۰۱۸، ۰/۰۲۳۷، ۰/۰۴۲۸، ۰/۱۱۴۶ و ۰/۰۲۹۵ محاسبه شد. همچنین مقدار شاخص خطر کل (HI) در این مطالعه ۰/۲۲۱ به دست آمد.
نتیجه‌گیری: تجزیه و تحلیل تجمع و ریسک خطر مصرف پنج فلز سنگین در یازده گونه مورد بررسی در سواحل آب‌های خورستان- بندر ماهشهر نشان می‌دهد که هرچند مصرف این ماهیان مخاطراتی از لحاظ سلامتی برای مصرف‌کننده به دنبال نخواهد داشت اما در مورد میزان مصرف آنها توسط زنان باردار و کودکان باید ملاحظاتی را رعایت نمود.
 


دوره ۸، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۹۷ )
چکیده

ﺑﺤﺮانﻫﺎیی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ و اﻓﺰایش ﮔﺎزﻫﺎی ﮔﻠﺨﺎﻧﻪای ﺑﻪواﺳﻄﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﯽرویه اﻧﺮژی و ﺳﻬﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ در آن ﺑﺮ ﮐﺴﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ. ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻫﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮ رﻓﺘﺎر ﺣﺮارﺗﯽ در ﻃﻮل دﻫﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺟﺎﻧﻮران و ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻧﯿﺰ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻌﻤﺎران ﻧﯿﺰ در ﻃﻮل ﺗﺎریخ ﺑﺎ اﺗﮑﺎ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻫﻤﻮاره ﺳﻌﯽ ﮐﺮدهاﻧﺪ راهﺣﻞﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺷﺮایط آﺳﺎیش اﻧﺴﺎنﻫﺎ در راﺳﺘﺎی ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ ایجاد ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻓﺮم و ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت واﺑﺴﺘﻪ، از آن ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ. ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ رویکردی ﻧﻮین ﺿﻤﻦ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی از روش ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﻧﺮم اﻓﺰاری ﺗﻼش ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ یک از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻫﻨﺪﺳﯽ ﻣﻮﺛﺮ را ﺑﺮرﺳﯽ و ﮔﺎﻣﯽ در راﺳﺘﺎی ارایه اﺻﻮل در ﮔﺰینش اﺣﺠﺎم ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻌﻤﺎران و ﻃﺮاﺣﺎن ﺑﺮدارد، ﺑﺎ این ﻫﺪف و ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﭘﯿﺸﯿﻦ، ﻣﻬﻢ ﺗﺮین ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ و ﭘﺮﮐﺎرﺑﺮدﺗرین روشﻫﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎیی و ﮔﺰینش ﺷﺪﻧﺪ. ۱۰ ﺣﺠﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻨﺞ ﺣﺠﻢ ﺳﺎده و ﭘﻨﺞ ﺣﺠﻢ ﻣﺮﮐﺐ ﮐﻪ ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮی را ﻣﯿﺎن ﺳﺎیر ﻓﺮمﻫﺎی ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﻪویژه در اﻗﻠﯿﻢ ﮔﺮم و ﺧﺸﮏ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﻨﺪ، در ﭼﻬﺎر ﻃﺒﻘﻪ و ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮی ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺎ ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی رﻓﺘﺎر ﺣﺮارﺗﯽ ﻫﺮ یک در دو ﻧﺮم اﻓﺰار اﮐﻮﺗﮑﺖ و دیزاینﺑﯿﻠﺪر ﺳﻬﻢ ﻫﺮ یک از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻫﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎیج ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزیﻫﺎ، ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﻓﺮم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، ﺷﺎﺧﺺ ﻓﺸﺮدﮔﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﺑﻪﺟﺎی ﻓﺸﺮدﮔﯽ و ﭘﺲ از آن ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻄﺢ ﺟﺒﻬﻪ ﺟﻨﻮﺑﯽ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻫﻨﺪﺳﯽ، ﺟﻬﺖﮔﯿﺮی ﺷﺮﻗﯽ- ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻬﯿﻨﻪﺗﺮین ﭘﺎﺳﺦ را در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﺼﺮف اﻧﺮژی ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﻧﻤﺎید. 

ایرج توتونچیان، مینا مهرنوش،
دوره ۹، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۸۸ )
چکیده

توجه به مفهوم رقابت‌پذیری ملی از منظر صادرات ، رویکردی بسیار محدود به این موضوع می باشد. تخمین رقابت‌پذیری باید منعکس‌کننده تمامی تصمیمات اقتصادی خرد، مسایل سیاسی و اجتماعی و رفاه عمومی باشد وبتواند به توانایی کشور در خلق «پایدار» ارزش افزوده ،کمک نماید.به همین دلیل بسیاری از صاحب نظران رقابت پذیری را در کارایی و به صورت بهره وری نیروی کار در نظر می گیرند.در این مطالعه برای بررسی عوامل مؤثر بر توان رقابتی کشور، با اتکا به کار (OECD,۱۹۹۶) و عوامل رقابت پذیری مؤسسه بین المللی توسعه مدیریت(IMD) شاخص های رقابت پذیری دانش محور، آموزش ،تکنولوژی و زیرساخت های اطلاعاتی ،نوآوری ،عملکرد اقتصادی ونهادها(مشتمل بر حکمرانی و سرمایه اجتماعی) شمرده شده اند..نتایج حاصل از تخمین مدل اقتصاد سنجی نشان دهنده روابط این متغیرها در اقتصاد ایران با رقابت پذیری می باشندکه بیش از هر چیزبر لزوم افزایش آموزشهای فنی حرفه ای و علمی –کاربردی در ایران به منظور افزایش رقابت پذیری پایدار تاکید می نماید.

دوره ۹، شماره ۱ - ( زمستان ۱۳۹۶ )
چکیده

اهداف: کاروتنوئیدها گروه وسیعی از رنگدانه‌های محلول در چربی هستند و به‌وسیله انواعی از میکروارگانیزم‌ها تولید می‌شوند. هدف مطالعه حاضر، مقایسه تولید رنگدانه کاروتنوئیدی توسط جدایه‌های پروکاریوتی اکوسیستم‌های شور ایران و شناسایی جدایه برتر بود.
مواد و روش‌ها: در مطالعه تجربی حاضر جدایه‌ها با روش‌های مبتنی بر کشت، خالص‌سازی و عصاره کاروتنوئیدی با روش اسپکتروفتومتری در طول موج‌های ۴۰۰ تا ۶۰۰نانومتر آنالیز شدند. میزان کل کاروتنوئید در طول موج ۴۹۰نانومتر به‌دست آمد و در نهایت با روش خالص‌سازی باند‌ها به‌وسیله کروماتوگرافی لایه نازک و آنالیز با کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا و طیف‌سنج مادون قرمز تبدیل فوریه باند‌های مورد نظر تعیین هویت شدند.
یافته‌ها: از اکوسیستم‌های بررسی‌شده، تعداد ۴۳ جدایه به‌دست آمد. ۸ جدایه تحمل‌کننده نمک، ۸ جدایه نمک‌دوست نسبی و ۲۷ جدایه نمک‌دوست اجباری بودند. همه سویه‌ها ترکیبات کاروتنوئیدی تولید کردند. جدایه M۲۴ با تولید ۲۰/۵۴۰۵میکروگرم بر گرم به‌عنوان جدایه برتر اتخاب شد. ۶ باند در عصاره رنگی این سویه مشاهده و غلیظ‌ترین باند خالص‌سازی شد. طیف‌سنجی با اسپکتروفتومتر مرئی در نور فرابنفش جذب ۴۹۵نانومتری با دو شانه در ۵۳۰ و ۴۶۵نانومتر را به‌عنوان حداکثر جذب نشان داد که مشابه طیف مرئی در نور فرابنفش حاصل از آلفا-باکتریوروبرین بود. جدایه M۲۴، ۹۸% با سویه هالوآرکولا آمیلولیتیکا BD-۳ قرابت فیلوژنی داشت.
نتیجه‌گیری: از اکوسیستم‌های بررسی‌شده، تعداد ۴۳ جدایه به‌دست آمد. ۸ جدایه تحمل‌کننده نمک، ۸ جدایه نمک‌دوست نسبی و ۲۷ جدایه نمک‌دوست اجباری هستند. همه سویه‌ها قادرند ترکیبات کاروتنوئیدی تولید کنند. جدایه M۲۴ جدایه برتر است، که ۹۸% با سویه هالوآرکولا آمیلولیتیکا BD-۳ قرابت فیلوژنی دارد.

هاشم آقازاده، مینا مهرنوش،
دوره ۱۰، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۸۹ )
چکیده

در این مطالعه، به منظور توسعه مقیاس بومی برای سنجش عملکرد در بانکهای تجاری کشور و همچنین بررسی وضعیت این بانکها بر اساس این مقیاس، پس از مطالعات نظری و اکتشافی از منابع داخلی و خارجی (الکترونیکی و غیر الکترونیکی)، یک مقیاس جامع ترسیم شده که نشان هنده ابعاد عملکرد بخش بین المللی با رویکرد جامع است. اعتبار مقیاس طراحی شده از سوی ۵۰ نفر از خبرگان تأیید شده است. مقیاس تأیید شده از سوی خبرگان، در قالب یک پرسشنامه دو صفحه ای از ۳۰۰ نفر از مدیران و کارشناسان بخش بین المللی بانکهای تجاری کشور نظرسنجی گردیده است. یکی از یافته های این مطالعه "مقیاس بومی سنجش عملکرد بخش بین المللی در بانکهای تجاری کشور" است که در آن، نقش و اهمیت مؤلفه های اصلی به ترتیب (۱) عملکرد مالی و (۲) عملکرد غیرمالی است. یافته دیگر این مطالعه، نشان دهنده وضعیت این مقیاس در بانکهای مورد بررسی می باشد. بدین ترتیب که وضعیت عملکرد غیرمالی بخش بین المللی در کلیه بانکهای تجاری کشور مناسب بوده و عملکرد مالی بخش بین المللی بانکهای تجاری ملی ایران، صادرات، ملت و سپه مناسب بوده و تنها در بانک تجارت و رفاه نامناسب می باشد.

دوره ۱۲، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده

این مطالعه به منظور تعیین شناسه (Barcoding)با استفاده از ژن سیتوکروم اکسیداز ماهی کپور­معمولی، بین سه استان گلستان، مازندران و گیلان (به ترتیب در مناطق گمیشان، تجن و کیاشهر) در سال۱۳۹۰ انجام شده است. نتایج حاصل از تعیین توالی۳۰ نمونه باله دمی گونه کپور دریایی سواحل جنوبی خزر نشان داد که تمامی نمونه­ها از یک گونه بوده و فاصله ژنتیکی آنها حداقل به ۲ درصد نمی­رسد. بنابراین همه نمونه­های کپور سه استان از یک گونه می­باشند و از یک نوع بارکد برخوردار می­با­شند. در بررسی فاصله نوکلئوتیدی و هاپلوتیپی، منطقه گمیشان به ترتیب، ۷۵۰۰۰/۱۰ ، ۱ و منطقه کیاشهر به ترتیب، ۲۰۰۰/۳ و ۹۳۳۳/۰ بدست آمد. در بررسی تنوع نوکلئوتیدی بین دو منطقه ۰۱۹۷۸/۰ و میانگین اختلاف نوکلئوتیدی ۱۸۷/۱۲ بدست آمد. تنوع هاپلوتیپی در منطقه گمیشان  ۰۹۵/۳۸ و در منطقه کیاشهر ۸۰۹/۲۳ درصد محاسبه شد. از مجموع ۱۳ هاپلوتیپ، منطقه گمیشان با ۸هاپلوتیپ (۵۳/۶۱ درصد) و منطقه کیاشهر با ۵ هاپلوتیپ (۴۶/۳۸ درصد) از کمترین مقدار هاپلوتیپ برخوردار بودند. نتایج این بررسی نشان می­دهد که بین نمونه­های کپور دریایی دو منطقه گمیشان و کیاشهر از نظر تنوع نوکلئوتیدی و هاپلوتیپی اختلاف معنی داری وجود دارد (p<۰,۰۵).

دوره ۱۳، شماره ۳ - ( ۸- )
چکیده

در این مقاله یک فرآیند ریزماشینکاری نانو و میکرومتری بر روی پلی کریستال سیلیکان در قسمت گیت ترانزیستورهای اثر میدان حساس به یون معرفی می گردد که قابلیت استفاده بعنوان حسگر pH را داراست. تزیین گیت ترانزیستور توسط این نانوساختارها یک عامل مهم در بهبود حساسیت این ترانزیستورها می باشد. با استفاده از لیتوگرافی به کمک اشعه الکترونی نانوستونهای پلی سیلیکانی برروی گیت ترانزیستور شکل داده شده اند. بامقایسه بین ساختارهای عمودی نانوستون با ساختارهای مخروطی میکرومتری دیده می شود که حساسیت قطعه به مراتب افزایش پیدا می کند.

دوره ۱۴، شماره ۷۳ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده

چکیده کیک یکی از فرآورده‌های مهم غلات و محصولی از آرد گندم می باشد. امروزه تولید محصولاتی با ارزش غذایی بیشتر، یکی از اهداف صنایع غذایی می‌باشد به همین منظور ترکیبات و جایگزین‌های متنوعی معرفی گشته که آرد نخود یکی از این ترکیبات می باشد. در تحقیق حاضر تاثیر سطوح مختلف آرد نخود (۱۵ و ۳۰ درصد وزنی – وزنی آرد مصرفی)  در ترکیب با آرد گندم بر برخی خواص شیمیایی و فیزیکی کیک‌های روغنی و اسفنجی، مورد بررسی قرار گرفت.  با توجه به نتایج آزمون‌های شیمیایی، میزان چربی، پروتئین، فیبر، خاکستر و رطوبت نمونه‌های حاوی آرد نخود، در هر دو نوع کیک افزایش یافت. همچنین افزودن آرد نخود در سطوح ۱۵ و ۳۰ درصد و در هر دو نوع کیک در مقایسه با کیک‌های شاهد، در تاخیر میزان بیاتی و افزایش حجم مخصوص موثر بود. از سوی دیگر فاکتور L*  در نمونه شاهد و فاکتور a* و b* در تیمارهای حاوی آرد نخود، بیشتر از سایر نمونه‌ها بودند. همچنین افزایش سطوح آرد نخود سبب افزایش E∆ (اختلاف رنگ نمونه ها با شاهد) در هر دو نوع کیک گردید. قابل توجه ‌این‌که در هر دو نوع کیک، تیمارهای حاوی ۳۰% آرد نخود به عنوان بهترین تیمار معرفی گردیدند.

دوره ۱۵، شماره ۷۴ - ( ۱-۱۳۹۷ )
چکیده

چکیده
تولید و مصرف قارچ دکمه­ای به علت افزایش آگاهی از خواص دارویی، تغذیه­ای و حسی آن در جهان به طور گسترده در حال گسترش است. قهوه­ای شدن، باز شدن کلاهک، کاهش وزن و فساد میکروبی شایع ترین تغییرات پس از برداشت در قارچ دکمه­ای می­باشد که اغلب سبب افزایش ضایعات و خسارت اقتصادی می­شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر پر­استیک اسید (PAA) به تنهایی و در ترکیب با اسانس زیره سبز (CEO) بر کیفیت پس از برداشت قارچ دکمه­ای در طی ۱۰ روز نگهداری در انبار سرد می­باشد. این پژوهش در ۵ تیمار:T۱ (نمونه شاهد)، T۲(PAA ۰۴/۰%)، T۳(PAA ۰۷/۰%)، T۴(PAA ۰۴/۰%، CEO با غلظت ۵ میکرولیتر در لیتر)، T۵(PAA ۰۷/۰%، CEO با غلظت ۵ میکرولیتر در لیتر) انجام شد. همچنین تغییر رنگ، درصد کاهش وزن، درصد باز شدن کلاهک و فعالیت میکروبی نیز اندازه­گیری شد و خصوصیات حسی قارچ دکمه­ای با ارزیابی گروه چشایی بررسی شد. نتایج نشان داد که پر­استیک اسید ۰۴/۰% در ترکیب با اسانس زیره سبز سبب بهبود عمر ماندگاری قارچ دکمه­ای شد. تعداد کلی­فرم در تیمارهای T۴ و T۵ در مقایسه با تیمار T۱ کاهش پیدا کرد، در تیمار T۵ تعداد کپک و مخمر نسبت به تیمار T۱ به طور قابل توجهی کاهش یافت و تیمارهای T۳، T۴ و T۵ مانع از رشد اشرشیاکلای در طی ۱۰ روز نگهداری شدند. تیمارهایT۴  وT۵  سبب تاخیر در باز شدن کلاهک در طی ۱۲ روز نگهداری شد. تیمارهایT۴  وT۵  باعث بهبود خصوصیات حسی در دوره نگهداری شد. بنابراین تیمار نمونه با پر­استیک اسید و اسانس زیره سبز تاثیر مثبتی در بهبود کیفیت قارچ دکمه­ای داشته و استفاده از اسانس و پر­استیک اسید می­تواند به عنوان ضدعفونی کننده در شست و شوی میوه و سبزیجات تازه مورد استفاده قرار بگیرد.

دوره ۱۵، شماره ۷۵ - ( ۲-۱۳۹۷ )
چکیده

گوشت مرغ با وجود فساد سریع یکی از منابع پروتئینی اصلی در رژیم غذایی اکثر نقاط دنیا است. یکی از روش­های افزایش ماندگاری گوشت مرغ، استفاده از پوشش­های خوراکی و اسانس­های گیاهی است. در این تحقیق از پوشش خوراکی کیتوزان و اسانس پونه کوهی به منظور افزایش ماندگاری فیله مرغ در شرایط یخچال استفاده شده است. نمونه­ها به ۳ گروه بدون پوشش (کنترل) ، تیمار شده با اسید استیک ۱% و غوطه­ور شده در محلول کیتوزان ۲% حاوی اسانس پونه‌کوهی ۱% تقسیم وسپس نمونه­ها در دمای یخچال (۱±۴ درجه سانتی گراد) به مدت ۱۵ روز نگهداری شدند و در فواصل معین زمانی (روزهای ۰، ۳، ۶، ۹ ، ۱۲ و ۱۵) جهت آزمایش­های میکروبی (شمارش باکتری­های مزوفیل و سایکروفیل)و شیمیایی (pH، تیوباربیتوریک اسید[۱] و نیتروژن فرار کل[۲]) مورد ارزیابی قرار گرفتند.نتایج نشان داد در تمام نمونه ها با گذشت زمان شمارش کلی باکتری‌های مزوفیل و ساکروفیل به شکل معنی‌داری (۰۵/۰P<) افزایش یافت ولی این افزایش در نمونه حاوی کیتوزان و اسانس پونه‌کوهی به شکل معنی‌داری (۰۵/۰P<) کمتر از دو گروه دیگر و نمونه حاوی اسید استیک  نیز کمتر از نونه کنترل بود.بعلاوه مشخص شد پوشش­دهی اثر معنی‌داری (۰۵/۰P<) بر کاهش تعداد باکتری­های مزوفیل و سایکروفیل در مدت نگهداری داشته است. هم­چنین نمونه­حاوی کیتوزان و اسانس پونه‌کوهی میزان کم­تری از TVN,TBAوpHرا نسبت به دو نمونه دیگر در طول نگهداری نشان داد.نتایج این تحقیق حاکی از آن است که پوشش دهی باکیتوزان می­تواند مدت زمان نگهداری فیله مرغ در دمای یخچال را افزایش دهد.



[۱]- Thiobarbituric acid) TBA(


[۲]- Total volatile nitrogen) TVN(

دوره ۱۵، شماره ۷۹ - ( ۶-۱۳۹۷ )
چکیده

اثرات سلامتی بخش استویا و ترکیبات پری‌بیوتیک که به عنوان ترکیبات مفید شناخته شده‌اند در مطالعات انجام شده گزارش شده است. هدف از این مطالعه بهینه سازی تولید مربای کم کالری و پری‌بیوتیک هویج است. برای این منظور سه متغیر مستقل شامل استویا در سه سطح (۰۵/۰، ۱۵/۰ ،۲۵/۰)% ، شکر در سه سطح (۳۵،۴۵ و ۵۵)% ، اینولین در سه سطح(۲ ،۳ و۴)% و پکتین در یک سطح ثابت۵/۰%مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها در قالب طرح RSM مورد آنالیز قرار گرفت. خصوصیات شیمیایی نمونه شاملpH، اســیدیته، رطوبت، بریکس نهایی مربا ،بعـد از گذشت ۱هفته از تاریخ تولید مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی خصوصیات حسی با ده نفر ارزیاب با روش هدونیک پنج نقطه‌ای برای ارزیابی رنگ، مزه، پذیرش کلی، طعم، بافت، مالش پذیری، انجام شد. نمونه بهینه و کنترل تولید شده و خصوصیات شیمیایی، حسی و میکروبی نمونه در مدت زمان یک ماه (روزهای ۰، ۷، ۱۴، ۲۱، ۲۸) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد نمونه بهینه حاوی ۹۵/۴۸ درصد شکر، ۰۵/۰ درصد استویا و ۲ درصد اینولین است. ارزیابی خصوصیات حسی تفاوت معنی‌داری بین نمونه کنترل و بهینه نشان نداد. شمارش میکروارگانیسم‌ها در نمونه‌های کنترل و بهینه در دوره نگهداری هیچ گونه کپک و مخمر نشان نداد. نمونه بهینه از لحاظ تغذیه‌ای به عنوان فرمول فراسودمند مورد توجه است. این نمونه با کاهش بیش از ۵۰ درصد شکر فرمولاسیون و دارا بودن ۲ درصد ترکیب پری‌بیوتیک می‌تواند اثر مثبتی بر سلامت مصرف کننده دارد.

دوره ۱۵، شماره ۸۲ - ( ۹-۱۳۹۷ )
چکیده

تغییر در اهمیت تغذیه سبب افزایش تقاضای جهانی برای استفاده از غذاهای عملکردی و ترکیبات غذا و دارو شد. در حقیقت این محصولات غذایی حاوی ترکیباتی هستند، که علاوه بر داشتن ویژگی‌های تغذیه‌ای می‌توانند در هر دو سطح پیشگیری و درمان بیماری‌ها نیز سودمند واقع شوند. لذا هدف از این مطالعه بررسی استخراج پروتئین از جلبک قهوه‌ای (Sargassum illicifolium) و بررسی خصوصیات عملکردی آن بود. جلبک قهوه‌ای در اوایل بهار ۱۳۹۶، در زمان حداکثر جزر از سواحل بوشهر جمع‌آوری شد. استخراج پروتئین به روش هیدرولیز آنزیمی انجام شد. فعالیت ضد میکروبی پروتئین استخراج شده از جلبک قهوه‌ای (AP) به روش رقیق سازی در لوله علیه Ecoli O۱۵۷.H۷ بررسی شد. فعالیت آنتی اکسیدانی AP به روش DPPHبررسی گردید. خصوصیات عملکردی APشامل درجه هیدرولیز، ظرفیت جذب آب و روغن، ظرفیت امولسیون‌کنندگی و پایداری امولسیون، ظرفیت کف کنندگی و پایداری کف اندازه‌گیری شد. درصد پروتئین کل ۱۵/۶۸ درصد و درصد استخراج پروتئین ۳۹/۱۲ درصد بود. بالاترین درصد هیدرولیز APدر ۶۰ دقیقه و معادل ۶۶/۴۱ درصد بود. میزان MIC علیه پاتوژن Ecoli O۱۵۷.H۷، ۱۲/۳ میلی‌گرم در لیتر و میزان MBC علیه همان پاتوژن، ۵/۱۲ میلی گرم در لیتر بود. میزان فعالیت آنتی اکسیدانی یا قدرت خنثی کردن رادیکال‌های آزاد (DPPH) AP ۱۷/۰±۰۸/۴۸ درصد تعیین شد. ظرفیت جذب آب عصاره جلبک قهوه‌ای ۰۴/۰±۲۱/۴ گرم/گرم و ظرفیت جذب روغن AP۱۰/۰±۰۸/۳ گرم/گرم تعیین شد. بنابراین با توجه به داشتن خصوصیات تکنولوژیکی مطلوب، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و فعالیت ضد میکروبی علیه پاتوژن E.coliO۱۵۷ استفاده از AP در صنعت غذا به عنوان افزودنی زیست فعال پیشنهاد می‌شود.

دوره ۱۵، شماره ۸۵ - ( ۱۲-۱۳۹۷ )
چکیده

این مطالعه به منظور بررسی اثر آنتی‌اکسیدانی و ضدمیکروبی اسانس گشنیز (Coriandrum sativum) بر ماندگاری فیله ماهی شوریده (Otolithes ruber) انجام شد. در این تحقیق خاصیت آنتی‌اکسیدانی در غلظت‌های مختلف با استفاده از روش ۲ و ۲- دی فنیل ۱- پیکریل هیدرازیل (DPPH) با آنتی اکسیدان سنتزی (Butylated Hydroxytoluene) BHT مقایسه شد. همچنین پارامترهای فیزیکوشیمیایی (pH، بازهای نیتروژنی فرار (TVN)، تیوباربیتوریک اسید (TBA)، عددپراکسید (PV)، اسیدهای چرب آزاد (FFA) و تعیین بار میکروبی کل (TVC) و باکتری‌های سایکروفیل (PTC) توسط نمونه شاهد بدون اسانس (تیمار اول)، فیله حاوی۵/۱ درصد اسانس (تیمار دوم) و۳ درصد اسانس (تیمار سوم) به مدت ۱۵ روز در دمایºC ۴ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که در ارزیابی خاصیت آنتی‌ اکسیدانی، IC۵۰ (غلظت موثر از نمونه که ظرفیت مهار ۵۰% DPPH را دارد) برای اسانس گشنیز (mg/ml) ۷۹/۰ تعیین شد. میزان pH در فیله شوریده از روز صفر تا پانزدهم روند افزایشی داشت. میزان بازهای نیتروژنی فرار در روز پانزدهم بین تیمارهای مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری داشت (۰۵/۰P <). مجموع باکتری‌های سرمادوست و باکتری‌های کل از روز نهم به بعد بالاتر از استاندارد مجموع بار میکروبی (log cfu/ g۷) بود. نتایج نشان داد که بهترین زمان ماندگاری فیله ماهی شوریده تحت تاثیر اسانس گیاه گشنیز طی مدت ۱۵ روز نگهداری در دمای یخچال از نظر آنالیزهای شیمیایی و میکروبی در تیمار ۳ درصد اسانس گشنیز تا روز نهم بدست آمد.
ویدا ورهرامی، مهرنوش موحدیان،
دوره ۱۷، شماره ۲ - ( تابستان ۱۳۹۶ ۱۳۹۶ )
چکیده

حامل­های انرژی از جمله انرژی الکتریکی، نقش اساسی در توسعه­ جامعه بشری ایفا می­کند. در این مطالعه­، با استفاده از روش پنل پویا طی دوره ۹۳-۱۳۸۰ به برآورد تابع تقاضای انرژی الکتریکی در بخش خانگی شهرستان های منتخب استان تهران (تهران، ورامین، فیروزکوه و دماوند) پرداخته می‌شود. در تابع تقاضای برق در بخش خانگی، درآمد سرانه خانوار، قیمت واقعی گاز طبیعی، شاخص گرما و برودت هوا و قیمت واقعی برق بخش خانگی، مؤثرترین متغیرها هستند. نتایج برآورد مدل در کوتاه مدت بیانگر این است که با افزایش یک درصد قیمت برق، ۴۲/۰ درصد از تقاضای برق کاهش می­یابد. تأثیر قیمت انرژی جانشین همانند گاز بر مصرف برق بسیار اندک است، بین تقاضا و درآمد خانوار نیز یک رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. مؤثرترین عامل در تغییر تقاضا، مصرف در دوره گذشته، و ضریب آن ۶۵/۰ می‌باشد. نتایج برآورد مدل در بلند مدت حاکی از آن است که تغییر قیمت برق، تقاضای برق را ۲/۱- درصد  تغییر می­دهد و با افزایش یک درصد درآمد، تقاضای برق ۱/۰ درصد افزایش می­یابد.

دوره ۱۷، شماره ۱۰۳ - ( شهریور ۱۳۹۹ )
چکیده

این پژوهش با هدف تاثیر دما، pH، نمک، اسانس نارنج (Citrus aurantium L.) و بسته‌بندی اتمسفر تغییر یافته (۵۰ درصد دی‌اکسیدکربن، ۴۵ درصد نیتروژن و ۵ درصد اکسیژن) در کنترل استافیلوکوکوس اورئوس در توفوی ماهی از نوع توصیفی ـ تحلیلی در سال ۹۷-۱۳۹۶ انجام شد. در این پژوهش pH در سطوح ۵/۵، ۶ و ۵/۷، دما در سه سطح ۴، ۲۵ و ۳۷ درجه سانتی‌‌گراد، نمک به میزان ۰، ۵/۱ و ۳ درصد و اسانس نارنج در سطوح ۰، ۰۲۵/۰ و ۰۵/۰ درصد در نظر گرفته شد. با توجه به نتایج به دست آمده مشاهده شد که هرچه pH نمونه‌های توفوی ماهی پایین‌تر بود، رشد استافیلوکوکوس اورئوس محدودتر شد. در pH ۵/۵ با ۰۲۵/۰ و ۰۵/۰ درصد اسانس نارنج در نمونه‌های توفوی ماهی عدم رشد باکتری مشاهده شد، اما در pH ۶ و ۵/۷ عدم رشد باکتری مشاهده نشد و رشد آنها به بیش از میزان مجاز رسید. با افزایش دما به ۲۵ و ۳۷ درجه سانتی‌گراد و نیز در pH ۵/۵، ۶ و ۵/۷ رشد استافیلوکوکوس اورئوس در توفوی ماهی افزایش یافت. در این پژوهش اسانس نارنج در سطح ۰۵/۰ درصد در دمای ۴ درجه سانتی‌گراد، نمک ۳ درصد و pH ۵/۵ قدرت کنترل رشد استافیلوکوکوس اورئوس در توفوی ماهی را طی ۸ روز نگهداری داشت.

دوره ۱۷، شماره ۱۰۴ - ( مهر ۱۳۹۹ )
چکیده

کیک یزدی از میان وعده­های بومی ایران [z۱] بوده که با افزودن برخی از مواد می‌توان خصوصیات تغذیه‌ای و بافتی آن را بهبود بخشید. عصاره چای سبز سرشار از آنتی­اکسیدان بوده و دارای نقش سلامتی­زا می­باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره چای سبز بر خواص فیزیکوشیمیایی و حسی کیک یزدی بوده است. در این پژوهش عصاره چای سبز در سطوح ۰، ۲,۵، ۵ و ۱۰ درصد به فرمولاسیون کیک یزدی افزوده شده است. سپس ویژگی های فیزیکوشیمیایی (رطوبت، پروتئین، چربی، خاکستر، فیبر، کربوهیدرات، وزن مخصوص خمیر کیک، حجم کیک، دانسیته، تخلخل، افت وزنی) و آزمون حسی نمونه­ها طی نگهداری در فواصل زمانی ۲، ۴ و ۶ روز پس از پخت، مطابق با روش­های استاندارد انجام گرفت. تمامی کیک­های تهیه شده حاوی غلظت­های مختلف عصاره از نظر خصوصیات فیزیکوشیمیایی و حسی کیک معنی­دار بوده و در محدوده استاندارد قرار داشتند. مشاهدات نشان داد که افزودن عصاره چای سبز در فرمولاسیون کیک، افت وزنـی، رطوبت، تخلخـل، دانسیته، روشـنی، خاکستر و امتیـازات حـسی را کاهش داد و سبب افزایش حجم، فیبر، چربی، پروتئین، قند و وزن مخصوص شد. سطوح بالاتر از ۵ درصد عصاره چای سبز بر کیفیـت کیـک اثـر منفی گذاشت. بنابراین می­توان با افزودن عصاره چای سبز در سطوح ۲.۵ و ۵ درصد به کیک محصول قابل قبولی را تولید کـرد. در نهایت بهینه­یابی فرمولاسیون کیک یزدی به منظور تولید محصولی فراسودمند با استفاده از ویژگی­های بررسی شده و حدود تعیین شده نشان داد که ۲.۵ درصد عصاره چای سبز مناسب­ترین مقدار برای غنی­سازی کیک یزدی می­باشد، که در این مقدار درصد عصاره تغییر نامطلوبی در خواص فیزیکوشیمیایی و حسی کیک ایجاد نکرد.

 [z۱]رفرنس مربوطه در متن ذکر شده است


دوره ۱۸، شماره ۱۱۵ - ( شهریور ۱۴۰۰ )
چکیده

با توجه به افزایش بیماری­های مرتبط با قند، کاهش مصرف قند یکی از مهم­ترین چالش­های پیش رو برای مصرف­کنندگان و متخصصان صنعت غذا و تغذیه می­باشد. بنابراین جایگزین­کردن ساکارز با انواع دیگر شیرین­کننده­ها، مخصوصا شیرین­کننده­های طبیعی اهمیت بسزایی دارد. هدف از این مطالعه بهینه­سازی فرمولاسیون مربای هویج زرد ایرانی کم­کالری با حداقل شکر و با استفاده از روش سطح پاسخ است. در پژوهش از سه متغیر مستقل استویا،به عنوان شیرین­کننده جایگزین شکر(۰,۰۵ تا ۰.۳ درصد از شکر کل)، شکر (۳۵ تا ۶۰%) و اینولین به عنوان بافت­دهنده پریبیوتیک(۲ تا ۵ درصد) و با هدف پوشش نقش­های ویسکوزیته و بریکس در مربا استفاده شده است. مدل­های برازش­شده ضرایب تببین بالایی را در خواص فیزیکی و حسی و رنگ(به غیر از تمایل به زردی) داشتند. نتایج نشان داد که اینولین و شکر به صورت مستقل تاثیر معناداری را بر بریکس، رطوبت، ویسکوزیته، خواص حسی(به غیر از طعم) و پارامترهای روشنایی و قرمزی رنگ داشته اند(p≤۰,۰۵). pH و اسیدیته تحت تاثیر متغیرهای آزمون قرار نگرفته و مدل معناداری را نشان نداده­اند(p>۰,۰۵). بهینه­سازی متغیرها در فرمولاسیون مربای هویج زرد ایرانی نشان داد که در صورت استفاده از ۰,۲۳ درصد استویا و ۵% اینولین در حضور ۴۹.۳% شکر، به فرمولاسیون بهینه با ضریب مطلوبیت ۰.۷۲۱ بدون تغییرات نامطلوب در خواص فیزیکوشیمیایی و حسی دست خواهیم یافت. این پژوهش نشان داد که با توجه به ارزش تغذیه­ای هویج زرد ایرانی، می­توان از این فراورده در تولید مواد غذایی فراسودمند استفاده کرد و فواید سلامتی­بخش آن را بهبود داد.
 

صفحه ۱ از ۲    
اولین
قبلی
۱