عامری گلستان سپیده، بختیاری صادق، قبادی سارا. تبیین و تحلیل عوامل مؤثر بر تراز تجاری دو جانبه آب مجازی با رویکرد توسعۀ پایدار و تأکید بر الگوی جاذبه. پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پايدار). 1403; 24 (4) :53-68
URL: http://ecor.modares.ac.ir/article-18-73202-fa.html
1- دانشجوی دکتری رشته علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
2- صادق بختیاری، استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران(نویسنده مسئول) ، bakhtiari_sadegh@yahoo.com
3- سارا قبادی، استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
چکیده: (1224 مشاهده)
وجود مشکلات کمی و کیفی در منابع آب کشور و قرارگیری ایران در منطقهای خشک و نیمهخشک و رویارویی با بحرانهای کمآبی، ضرورت توجه به سمت تقاضای آب در سطح کلان و تدوین برنامههای اصولی در جهت بهرهبرداری پایدار از منابع آب را بههمراه داشته است. در این راستا، استفاده از رویکرد تجارت آب مجازی توسط کشورها، عملکرد مطلوبی را در رابطه با اقدامات مفید مدیریتی نشان میدهد. این پژوهش با استفاده از الگوی جاذبه و برآوردگر PPML، عوامل مؤثر بر تراز تجاری دو جانبه آب مجازی در پنج محصول عمده کشاورزی ایران (گندم، برنج، خرما، پسته و هندوانه) را در بازه زمانی 1385-1399 و از دیدگاه توسعه پایدار مورد بررسی قرار داده است. سالهای مورد مطالعه با توجه به اطلاعات در دسترس و برآوردهای صورتگرفته انتخاب شدهاند. مطابق با بررسیهای صورتگرفته، تراز تجاری آب مجازی ایران با نرخ ارز دو جانبه رابطه مثبت و با مسافت و نسبت جمعیت رابطه منفی داشته و برای متغیر تولید ناخالص داخلی نیز این رابطه بهجز محصول هندوانه، برای محصولات دیگر مثبت میباشد. همچنین، ایران در رابطه با دو محصول هندوانه و پسته، صادرکننده و برای دو محصول گندم و برنج واردکننده آب مجازی و در محصول خرما نیز با توجه به صرفاً صادراتی بودن آن، صادرکننده آب مجازی است و بهطور کلی صادرکننده آب مجازی قلمداد میشود
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
اقتصاد توسعه و رشد دریافت: 1402/10/10 | ویرایش نهایی: 1403/10/17 | پذیرش: 1402/11/10 | انتشار: 1403/9/24