۱- دانشآموخته گروه اقتصاد نظری دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
۲- گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران ، alirezakeikha@uoz.ac.ir
چکیده: (۲۴۹۶ مشاهده)
هدف این مطالعه، بررسی اثر تحریمها و وضعیت درآمد نفتی بر درجه عبور نرخ ارز برای دادههای فصلی 1-1369 تا 1-1400 است. وضعیت درآمد نفتی ایران به سه دورۀ تحریم، فراوانی و کمبود درآمد نفتی تقسیم میشود. تفکیک دورههای کمبود و فراوانی درآمد نفتی با استفاده از روش بای-پرون (2003) و درآمد نفتی جاری دلاری ایران برای1-1369 تا 3-1390 محاسبه گردیده است و دوره تحریم مربوط به 4-1390 تا 1-1400 است. برای دوره کمبود درآمد نفتی و تحریم، محیط تورمی بالا است و برای دوره فراوانی درآمدهای نفتی، محیط تورمی پایین است. سپس با استفاده از الگوی SVAR ، درجه عبور نرخ ارز برای هر دوره محاسبه گردید. نتایج تجزیه واریانس و تجزیه تاریخی، نشان میدهد که در دوره تحریم، شوک ساختاری نرخ ارز، بیشترین سهم را در توضیح نوسانات تورم دارد؛ درحالی که در دو دوره دیگر، شوک ساختاری تورم، عامل اصلی توضیحدهنده نوسانات تورم است. درجه عبور نرخ ارز برای دوره کمبود درآمد نفتی 9/9 درصد، دوره فراوانی درآمد نفتی25.1 درصد و دوره تحریم 10.1 درصد است. بر خلاف اکثر مطالعات قبلی داخلی و خارجی، نتایج نشان میدهد که با تشدید محیط تورمی، درجه عبور نرخ ارز کاهش مییابد و با تخفیف محیط تورمی، درجه عبور نرخ ارز افزایش مییابد. به نظر میرسد که عامل توضیحدهنده این وضعیت، استفاده از لنگر ارزی برای مهار تورم و روند افزایشی واردات در دوره فراوانی درآمد نفتی نسبت به دو دوره دیگر باشد که به وابستگی بیشتر سبد مصرفی خانوار به کالای خارجی و نرخ ارز و به تبع آن، افزایش درجه عبور نرخ ارز منجر شده است.
شمارهی مقاله: ۵
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
اقتصاد کلان و اقتصاد پولی دریافت: 1401/1/21 | ویرایش نهایی: 1402/2/30 | پذیرش: 1401/2/18 | انتشار: 1401/10/1